Mỹ: Toà tối cao mở phiên điều trần về chính sách thuế quan của ông Trump

Ngày 5/11, Tòa án Tối cao Mỹ đã tiến hành phiên điều trần về chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump - áp thuế 10% với hầu hết đối tác thương mại và 11-50% với hàng chục nền kinh tế khác.

Toà tối cao Mỹ mở phiên điều trần về chính sách thuế quan của ông Trump. Ảnh: Reuters

Tòa án Tối cao đã nghe các lập luận về tính hợp pháp của chương trình thuế quan toàn cầu của Tổng thống Donald Trump trong một vụ án có ý nghĩa đặc biệt đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ. Chính Tổng thống Trump cũng gọi đây là “một trong những vụ án quan trọng nhất trong lịch sử nước Mỹ”.

Trong phiên làm việc, nhiều thẩm phán, bao gồm cả những người theo khuynh hướng bảo thủ, đã bày tỏ hoài nghi về cơ sở pháp lý và phạm vi quyền lực mà Nhà Trắng viện dẫn để áp dụng các mức thuế nhập khẩu. Chính quyền Trump cho rằng việc đánh thuế là cần thiết nhằm bảo vệ sản xuất trong nước và giảm thâm hụt thương mại, song nhiều doanh nghiệp nhỏ và một số bang cho rằng tổng thống đã vượt quá thẩm quyền được pháp luật cho phép.

Quyết định áp thuế đối với hơn 100 đối tác thương mại trên toàn cầu khiến các hộ gia đình Mỹ phải trả giá trung bình hơn 1.700USD chỉ riêng trong năm nay do giá cả tăng cao. Chính sự ảnh hưởng nặng nề nên trong phiên xử ngày 5/11 đông đảo người dân Mỹ đã tập trung bên ngoài Toà tối cao ở thủ đô Washington để phản đối các chính sách thuế quan.

Các thẩm phán đã chất vấn gay gắt luật sư đại diện cho chính quyền ông Trump về việc Tổng thống viện dẫn Đạo luật Quyền kinh tế khẩn cấp (IEEPA), tuyên bố thâm hụt thương mại là “tình trạng khẩn cấp” của quốc gia, dù Mỹ đã mất cân bằng thương mại liên tục từ năm 1975 là có xâm phạm vào quyền hạn của Quốc hội hay không. Các cuộc tranh luận kéo dài hơn 2 tiếng rưỡi với nhiều lý lẽ qua lại từ mỗi bên.

Tham dự phiên toà, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết, ông kỳ vọng tòa án tối cao sẽ ủng hộ các khoản thuế dựa trên Đạo luật Quyền kinh tế khẩn cấp. Ông Bessent nói thêm rằng, trong trường hợp không được ủng hộ, Nhà Trắng có thể tận dụng các thẩm quyền thuế quan khác, bao gồm một thẩm quyền cho phép áp thuế 15% trong 150 ngày để giải quyết mất cân bằng thương mại. Cũng theo ông Bessent, ông Trump đã áp đặt một số mức thuế quan bổ sung dựa trên các luật khác. Những luật đó không phải là vấn đề trong vụ kiện này.

Tòa án cho phép thuế quan vẫn có hiệu lực cho đến khi Tòa án Tối cao đưa ra quyết định cuối cùng.

Các đối tác thương mại của Mỹ không chờ phán quyết của Tòa Tối cao để quyết định bước đi tiếp theo. Hiện Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) đã công bố hoàn tất thỏa thuận khung với một số nước châu Á. Ủy ban Thuế quan của Quốc vụ viện Trung Quốc thông báo sẽ tiếp tục tạm ngừng áp thuế bổ sung 24% lên hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ thêm 1 năm và vẫn giữ nguyên mức thuế cơ bản 10%. Quyết định có hiệu lực từ ngày 10/11.

Lê Hà

Nguồn: BBC, Reuters