Đẩy mạnh thu hút đầu tư các dự án thu gom và xử lý chất thải rắn tập trung

Theo thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường, tổng lượng chất thải rắn (CTR) sinh hoạt phát sinh trên địa bàn tỉnh khoảng 2.200 tấn/ngày, đêm. Kinh phí để xử lý nguồn CTR sinh hoạt lớn, do đó phần lớn CTR sinh hoạt chưa được thu gom hoặc được xử lý bằng biện pháp chôn lấp không hợp vệ sinh. Vì vậy, để nâng cao hiệu quả của việc thu gom, xử lý CTR sinh hoạt cần nhiều hơn các cơ chế, chính sách để thu hút các thành phần kinh tế đầu tư các dự án thu gom, xử lý hiện đại.

Công nhân Công ty TNHH Môi trường và Đô thị Việt Thắng xử lý chất thải sinh hoạt bằng lò đốt rác tại bãi rác xã Nga Văn (Nga Sơn).

Những năm gần đây, huyện Thường Xuân có tốc độ đô thị hóa nhanh, đồng nghĩa với lượng rác thải sinh hoạt tăng lên nhanh chóng. Theo ước tính, khối lượng rác sinh hoạt của toàn huyện vào khoảng 52 tấn/ngày/đêm, chủ yếu tập trung ở thị trấn và một số xã có các nhà máy, cụm công nghiệp hoạt động. Trong đó, 70% lượng rác thải trước đây được tập kết về bãi rác thị trấn Thường Xuân để thực hiện chôn lấp, xử lý. Tuy nhiên, do lượng rác thải nhiều, nhất là CTR trong sinh hoạt chưa được xử lý, chôn lấp hiệu quả nên gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến cuộc sống, sinh hoạt của người dân. Do đó, Sở Tài nguyên và Môi trường và UBND huyện Thường Xuân đã quan tâm, khuyến khích và tìm kiếm đơn vị đầu tư, phát triển hệ thống xử lý rác thải, nhất là CTR trong sinh hoạt. Ông Đỗ Đình Minh, Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường, UBND huyện Thường Xuân, cho biết: Năm 2020, khi Công ty CP Vệ sinh môi trường Lam Sơn (Thọ Xuân) bảo vệ thành công đề tài khoa học: Nghiên cứu quy trình công nghệ xử lý rác thải sinh hoạt (cải tiến công đoạn ủ và phân loại) bằng chế phẩm sinh học, UBND huyện đã liên kết và khuyến khích doanh nghiệp đấu thầu xử lý nguồn rác thải sinh hoạt trên địa bàn. Sau khi công ty triển khai áp dụng các giải pháp xử lý rác thải, môi trường được cải thiện rõ rệt. Nhất là việc phân loại, xử lý và tái chế CTR trong sinh hoạt. Khi vấn đề xử lý chất thải sinh hoạt được giải quyết, chất lượng cuộc sống của người dân được nâng lên, tạo môi trường thuận lợi thu hút nhiều đầu tư phát triển, góp phần phát triển kinh tế - xã hội.

Lượng rác thải sinh hoạt trên địa bàn TP Thanh Hóa ước tính khoảng 350 tấn/ngày/đêm được 2 đơn vị là Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Thanh Hóa và HTX dịch vụ vệ sinh môi trường Tân Sơn thu gom xử lý. Toàn bộ rác thải sau khi thu gom sẽ được vận chuyển về bãi rác xã Đông Nam (Đông Sơn) để xử lý theo hình thức chôn lấp hợp vệ sinh. Tuy nhiên, do khối lượng rác thải sinh hoạt tăng lên hàng ngày, trong khi quy trình xử lý rác thải theo hình thức chôn lấp hợp vệ sinh mà Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Thanh Hóa đang thực hiện không thể theo kịp với tình hình thực tế. Do đó, UBND tỉnh và các sở, ngành, đơn vị, địa phương có liên quan đã thu hút Công ty CP Đầu tư và Phát triển công nghệ môi trường Ecotech triển khai dự án nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tại xã Đông Nam. Dự án có diện tích trên 15 ha, công suất 350 tấn/ngày/đêm, khi đi vào hoạt động sẽ khắc phục tình trạng quá tải, ô nhiễm nghiêm trọng cho TP Thanh Hóa và các xã lân cận của 2 huyện Đông Sơn, Quảng Xương.

Thực tế cho thấy, xử lý chất thải sinh hoạt, nhất là CTR đã trở thành vấn đề bức thiết, nhất là khi tỉnh Thanh Hóa có tốc độ phát triển kinh tế, đô thị hóa khá nhanh. Do đó, để thu hút các thành phần kinh tế tham gia xử lý chất thải sinh hoạt, góp phần tạo cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 239/2019/NQ-HĐND ngày 12-12-2019 về chính sách hỗ trợ xử lý CTR sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2020 - 2025. Từ nguồn kinh phí được hỗ trợ, đã thu hút được hàng chục doanh nghiệp, HTX, tổ hợp tác tham gia vào quá trình thu gom, xử lý rác thải. Theo đó, trên địa bàn tỉnh có một số dự án xử lý CTR trọng điểm đang được đầu tư, như: nhà máy đốt rác phát điện tại phường Đông Sơn, thị xã Bỉm Sơn của Công ty TNHH Năng lượng môi trường TIANYU Thanh Hóa; nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tại xã Đông Nam (Đông Sơn) của Công ty CP Đầu tư và Phát triển công nghệ môi trường Ecotech; nhà máy xử lý CTR phường Quảng Minh, TP Sầm Sơn... Ngoài ra, có một số nhà đầu tư quan tâm, đề nghị thực hiện dự án đầu tư nhà máy xử lý CTR trên địa bàn TP Thanh Hóa, TP Sầm Sơn, thị xã Bỉm Sơn và các huyện Thiệu Hóa, Thọ Xuân, Nông Cống, Hậu Lộc...,

Nhằm khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước tham gia đầu tư xây dựng các khu xử lý CTR tập trung trên địa bàn tỉnh bằng công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường, ngày 8-5-2020, UBND tỉnh đã có Quyết định số 1592/QĐ-UBND, phê duyệt Phương án xử lý CTR tỉnh Thanh Hóa đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050. Theo đó, đến năm 2025, trên địa bàn tỉnh quy hoạch 31 khu xử lý CTR, gồm 3 khu xử lý liên huyện và 28 khu xử lý tại các huyện. Đồng thời, dừng hoạt động 11 bãi chôn lấp rác thải và 18 khu xử lý bằng lò đốt có công suất nhỏ... Do đó, để phát huy hiệu quả của phương án, nhất là trong việc thu hút các dự án đầu tư xử lý rác thải hiệu quả, các sở, ngành, địa phương cần rà soát, điều chỉnh các quy hoạch xây dựng và quy hoạch khác của địa phương cho phù hợp phương án xử lý CTR của tỉnh; xây dựng kế hoạch đầu tư các khu xử lý CTR phù hợp với từng thời kỳ. Đồng thời, kêu gọi xã hội hóa đầu tư các khu xử lý và đôn đốc các chủ đầu tư thực hiện đầu tư khu xử lý đã được chấp thuận.

Bài và ảnh: Lê Thanh