Kết quả bước đầu triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị

Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN, ĐMST&CĐS) không còn là xu hướng, mà trở thành yêu cầu tất yếu đối với sự phát triển bền vững. Nhận thức rõ điều đó, tỉnh Thanh Hóa đã khẩn trương triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển KHCN, ĐMST&CĐS, qua đó tạo nên những chuyển biến rõ nét, mở ra hướng đi mới cho phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống người dân.

Sinh viên Trường Đại học Hồng Đức học tập, trải nghiệm các thiết bị thông minh, hiện đại.

Thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển KHCN, ĐMST&CĐS (gọi tắt là Nghị quyết 57), Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thanh Hóa đã quyết liệt chỉ đạo, thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh về đột phá phát triển KHCN, ĐMST&CĐS do đồng chí Bí thư Tỉnh ủy làm Trưởng ban để tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết 57 trên địa bàn toàn tỉnh.

Tỉnh ủy, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, quán triệt, cụ thể hóa các nội dung của Nghị quyết 57; chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương kịp thời ban hành kế hoạch triển khai, thực hiện, cụ thể hóa từng nhiệm vụ gắn với nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị. Bên cạnh đó, UBND tỉnh đã công bố danh mục 20 bài toán lớn về phát triển KHCN, ĐMST&CĐS của tỉnh để các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam tham gia giải quyết phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh và mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2 con số của tỉnh.

Ban chỉ đạo cấp tỉnh đã thường xuyên theo dõi, đôn đốc các đơn vị sử dụng Hệ thống thông tin giám sát, đánh giá việc thực hiện Nghị quyết 57 (tại địa chỉ https://nq57.vn) để báo cáo kết quả hằng ngày trong việc triển khai thực hiện nhiệm vụ do cấp trên giao. Đến ngày 25/7/2025, trong tổng số 91 nhiệm vụ được giao, Thanh Hóa đã hoàn thành 38 nhiệm vụ, đang thực hiện 53 nhiệm vụ.

Về ứng dụng, phát triển các công nghệ mới, các cơ quan, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã triển khai ứng dụng internet vạn vật (IoT) tại các khu nông nghiệp công nghệ cao; kiểm soát hệ thống quan trắc, bảo vệ môi trường nước; cảnh báo lũ ống, lũ quét; kiểm soát mực nước tại các hồ đập; áp dụng giải pháp công nghệ (IoT, AI, GIS...) trong giám sát môi trường, quản lý tài nguyên, cảnh báo thiên tai, thúc đẩy nông nghiệp thông minh, tiết kiệm năng lượng, sử dụng năng lượng tái tạo, hướng đến phát triển xanh, bền vững.

Trung tâm giám sát, điều hành thông minh của tỉnh đã triển khai ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để phân tích dữ liệu nhằm hỗ trợ công tác chỉ đạo, điều hành và ra quyết định của lãnh đạo UBND tỉnh và các sở, ngành cấp tỉnh.

Toàn tỉnh đã có 4 dự án, chương trình, sáng kiến ứng dụng AI dựa trên dữ liệu lớn trong ngành, lĩnh vực đã được triển khai và 24 dự án, chương trình, sáng kiến ứng dụng AI dựa trên dữ liệu lớn trong ngành, lĩnh vực đang nghiên cứu triển khai.

Hiện nay đã có 131 công chức, viên chức, người lao động tham gia chương trình đào tạo đặc biệt chuyên sâu về ứng dụng AI - Trí tuệ nhân tạo và 51.911 cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tham gia các buổi tập huấn “Ứng dụng AI trong công việc và trong cuộc sống”.

Cùng với đó, nhiều doanh nghiệp đã quan tâm đầu tư cho KHCN để triển khai ứng dụng IoT như: Công ty CP Mía đường Lam Sơn (Lasuco) sử dụng công nghệ mắt thông minh (Smart Eye) là một giải pháp dựa trên AI, kết hợp cùng công nghệ máy bay không người lái và IoT giúp Lasuco theo dõi liên tục mức dinh dưỡng và sự phát sinh, gây hại của các loài dịch hại trên các cánh đồng mía nguyên liệu. Hay Tập đoàn Vinamilk đã ứng dụng hệ thống tự động hóa và AI vào việc quản lý, vận hành trang trại chăn nuôi bò sữa...; Khu Kinh tế Nghi Sơn hiện có 165 doanh nghiệp ứng dụng các nền tảng, công nghệ số trong hoạt động quản trị, sản xuất, kinh doanh, chiếm tỷ lệ 33,5% tổng số doanh nghiệp đang hoạt động.

Đẩy mạnh thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đột phá phát triển KHCN, tỉnh đã giao nghiên cứu, xây dựng Đề án phát triển mô hình đô thị thông minh tại một số đô thị trọng điểm làm cơ sở nhân rộng trong toàn tỉnh với mục tiêu: Các đô thị vận hành dựa trên dữ liệu, quản trị thông minh, giảm phát thải, sử dụng năng lượng xanh; Dịch vụ y tế, giáo dục, an sinh xã hội đạt chuẩn tiên tiến, người dân hưởng thụ môi trường sống hiện đại, an toàn, tiện ích; Hội nhập sâu được với mạng lưới đô thị thông minh toàn cầu, là điểm đến của hợp tác quốc tế về công nghệ, nghiên cứu, du lịch...

Cùng với đó, một số cơ chế, chính sách tạo đột phá cho phát triển KHCN, ĐMST&CĐS đang được cơ quan chuyên môn nghiên cứu, tham mưu cho UBND tỉnh trong thời gian tới như: cơ chế, chính sách khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho khu vực tư nhân tiếp cận chính sách phát triển KHCN, đầu tư cho KHCN và ĐMST; xây dựng chính sách đột phá phát triển KHCN, ĐMST&CĐS; cơ chế, điều kiện chuyển giao công nghệ, thử nghiệm các công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới (sandbox) có kiểm soát rủi ro; xây dựng, kiện toàn Quỹ phát triển KH&CN tỉnh...

Quyết tâm hành động

Bên cạnh những kết quả đạt được, tỉnh Thanh Hóa cũng gặp không ít khó khăn do nguồn lực xã hội hóa đầu tư KH&CN còn hạn chế; hoạt động nghiên cứu tại doanh nghiệp nhỏ lẻ; cơ sở dữ liệu chuyên ngành còn rời rạc, manh mún; hạ tầng viễn thông chưa đồng bộ; thiếu nguồn nhân lực, đặc biệt là nhân lực công nghệ thông tin chuyên sâu...

Để tạo đột phá về phát triển KHCN, ĐMST&CĐS, tỉnh Thanh Hóa đang tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức trong đội ngũ cán bộ, đảng viên và người dân về vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của việc phát triển KHCN, ĐMST&CĐS. Tập trung đầu tư hạ tầng cơ sở vật chất phục vụ nhiệm vụ phát triển KHCN, ĐMST&CĐS tại các viện nghiên cứu, các trường đại học, cao đẳng nhằm nâng cao năng lực nghiên cứu, ứng dụng và thương mại hóa kết quả KHCN. Triển khai các chương trình đào tạo kỹ năng số cho cán bộ, công chức, viên chức; triển khai mô hình trung tâm giám sát, điều hành thông minh; triển khai các nền tảng số thông minh trong các ngành, lĩnh vực. Đồng thời, tỉnh sẽ tiếp tục bố trí ngân sách chi cho phát triển KHCN, ĐMST&CĐS, đảm bảo tối thiểu 1% chi ngân sách...

Với nền tảng đã được xây dựng, cùng sự đồng thuận của cả hệ thống chính trị và người dân, Thanh Hóa đang từng bước bứt phá, hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững dựa trên KHCN, ĐMST&CĐS, phấn đấu trở thành tỉnh công nghiệp hiện đại vào năm 2030.

Bài và ảnh: Linh Hương