Tăng cường chỉ đạo, kiểm tra, giám sát việc sử dụng tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng

Xác định công tác kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng tiền dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, những năm qua, Ban quản lý Quỹ Bảo vệ, phát triển rừng và phòng, chống thiên tai tỉnh luôn chú trọng làm tốt công tác “Tăng cường chỉ đạo, kiểm tra, giám sát việc sử dụng tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng tại các chủ rừng tổ chức và thôn/bản”. Từ đó góp phần đảm bảo chính sách của Nhà nước đi vào cuộc sống, đạt hiệu quả cao, góp phần cải thiện sinh kế cho người dân.

Ban quản lý Quỹ kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng tiền chi trả DVMTR tại bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hóa.

Trải qua hơn 10 năm triển khai, thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng cũng là quãng thời gian Ban Quản lý Quỹ bảo vệ, phát triển rừng và phòng, chống thiên tai tỉnh Thanh Hóa (Ban quản lý Quỹ) song hành cùng hoạt động kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng tại các chủ rừng trên địa bàn tỉnh.

Mới đây nhất, căn cứ vào Khoản 1, Điều 72, Nghị định số 156/2018/NĐ-CP ngày 16 tháng 11 năm 2018 của Chính phủ, trong tháng 8 và những ngày đầu tháng 9 năm 2023, Ban quản lý Quỹ đã phối hợp cùng Hạt Kiểm lâm các huyện, chính quyền địa phương tổ chức kiểm tra việc quản lý, sử dụng tiền DVMTR của các chủ rừng là tổ chức, UBND các xã, cộng đồng dân cư thôn/bản được Nhà nước giao trách nhiệm quản lý rừng trên địa bàn các huyện Như Xuân, Như Thanh, Mường Lát, Thường Xuân, Cẩm Thủy, Quan Sơn và Quan Hóa. Trong đó có 06 đơn vị là chủ rừng tổ chức, 02 đơn vị là chủ rừng là UBND cấp xã, 09 chủ rừng là cộng đồng dân cư thôn/bản. Qua kiểm tra cho thấy, cơ bản các chủ rừng đã thực hiện việc quản lý, sử dụng tiền DVMTR theo đúng quy định của nhà nước, của tỉnh. Đối với các chủ rừng là tổ chức và UBND các xã, việc quản lý, sử dụng tiền DVMTR tại các đơn vị cơ bản đúng quy định. Các đơn vị đã lên kế hoạch sử dụng tiền tập trung chi cho các hộ, tổ, đội nhận khoán bảo vệ, phát triển rừng, chi cho các hoạt động tuần tra bảo vệ rừng (10% chi cho công tác quản lý và 90% chi cho công tác bảo vệ rừng). Từ đó góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả, đảm bảo tính công khai, minh bạch việc quản lý, sử dụng tiền chi trả DVMTR của các chủ rừng

Tại các cộng đồng thôn, bản, đã tổ chức họp dân để thống nhất phương án sử dụng tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng, có biên bản ghi chép đầy đủ, rõ ràng. Các nội dung chi công khai dân chủ, sự đồng thuận cao của các hộ gia đình trong thôn/bản, được ghi chép vào sổ tay chi trả DVMTR và được xác nhận của Kiểm lâm địa bàn, chính quyền địa phương. Số tiền DVMTR chủ yếu được sử dụng vào mục đích chung của cộng đồng như chi trả công cho tổ tuần tra, bảo vệ rừng; chi đầu tư, xây dựng các công trình phúc lợi như xây dựng đường giao thông nông thôn, sửa chữa nhà văn hóa, trụ sở thôn, chi trả hỗ trợ các hộ gia đình chính sách... Việc sử dụng tiền DVMTR được các cộng đồng thôn/bản tổ chức họp dân để cử người đại diện cộng đồng đứng tên nhận tiền; thống nhất phương án sử dụng tiền. Tuy nhiên qua kiểm tra, tại một số thôn,bản, quản lý thu chi tiền chi trả chính sách dịch vụ môi trường rừng còn ghi chung sổ sách với một số chương trình dự án khác, bản ghi chép sổ tay chi trả DVMTR chưa khoa học... Qua cuộc kiểm tra, giám sát, ban quản lý Quỹ đã có ý kiến với các thôn/bản để khẩn trương khắc phục; đồng thời tham mưu, tổng hợp báo cáo, đề xuất và kiến nghị với cấp có thẩm quyền chỉ đạo các đơn vị có liên quan, các cấp chính quyền địa phương tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách chi trả DVMTR trên địa bàn tỉnh.

Tiền chi trả DVMTR cho các chủ rừng là nguồn thu nhập tương đối ổn định và có xu thế tăng hằng năm. Do đó, trong thời gian tới ngoài việc thường xuyên, liên tục, thực hiện kiểm tra, giám sát việc sử dụng tiền DVMTR của các chủ rừng, đặc biệt đối tượng sử dụng là UBND xã, cộng đồng thôn,bản, thì cần tăng cường hơn nữa công tác tập huấn, hướng dẫn để việc quản lý, sử dụng tiền DVMTR đảm bảo đúng quy định, đúng mục đích và đạt hiệu quả cao nhất, đáp ứng kỳ vọng của Đảng và Nhà nước khi ban hành chính sách đó là: cải thiện sinh kế cho người dân tham gia giữ rừng, phục vụ công tác bảo vệ, phát triển và quản lý rừng bền vững.

Ngọc Mai (CTV)