Xây dựng huyện nông thôn mới gắn với chuyển dịch cơ cấu cây trồng theo hướng kinh tế nông nghiệp

Tại xã Hòa Lộc (Hậu Lộc), đồng chí Phó Chủ tịch UBND xã Nguyễn Văn Huân phấn khởi chia sẻ: Với địa hình giáp biển, xã Hòa Lộc có tổng diện tích đất nông nghiệp 418,3ha, trong đó có 89,2ha làm muối tại thôn Tam Hòa. Thực tế, có những năm thời tiết thuận lợi nhưng nghề làm muối vẫn thu nhập thấp. Nhiều năm do bất lợi về thời tiết, đời sống diêm dân trong xã càng khó khăn hơn. Chủ động khắc phục bất lợi, khai thác tiềm năng, thế mạnh của địa phương, các năm vừa qua, xã Hòa Lộc đã tập trung chuyển đổi diện tích sản xuất muối sang phát triển thủy sản...

Mô hình trồng cà rốt vụ đông 2024-2025 tại xã Hòa Lộc.

Năm 2024, xã tiếp tục chỉ đạo người dân tích tụ ruộng đất, chuyển một số diện tích đất sản xuất muối kém hiệu quả và vùng ven đê nhiễm mặn sang mô hình trang trại tổng hợp như lúa - cá, mở rộng mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng công nghệ cao... Toàn xã đã tích tụ được 19,7ha. Đối với diện tích chưa đủ điều kiện nuôi công nghiệp, các hộ đã nuôi xen canh hoặc luân canh đa thời vụ các đối tượng như tôm rảo, cua, cá... Đến nay, xã Hòa Lộc đã chuyển đổi được 85ha sản xuất lúa kém hiệu quả và đồng làm muối cho thu nhập thấp sang nuôi tôm thẻ chân trắng và các đối tượng khác như tôm sú, cá... nâng tổng diện tích nuôi thủy sản toàn xã lên hơn 147ha. Trong đó, gần 30ha nuôi tôm thẻ chân trắng công nghệ cao, diện tích còn lại nuôi bán thâm canh. Xã Hòa Lộc có 317 hộ tham gia nuôi trồng thủy sản. Hàng chục hộ gia đình trong xã như các ông Trịnh Văn Doanh, Trịnh Văn Thành, Đỗ Văn Hải, Đỗ Văn Ngữ,... có kinh nghiệm, kỹ thuật và nguồn vốn đầu tư xây dựng hệ thống ao đầm đúng kỹ thuật, mua con giống đảm bảo chất lượng đã làm giàu từ nghề nuôi thủy sản.

Kết quả nổi bật là 100% diện tích nuôi nước lợ của xã Hòa Lộc đã được nuôi đa con, đa canh và đa thời vụ, luân canh, xen canh các đối tượng thủy sản khác, trong đó tôm sú, tôm thẻ chân trắng là đối tượng chính. Riêng năm 2024, riêng sản lượng nuôi trồng thủy sản của xã Hòa Lộc đạt 512 tấn trong đó có 162 tấn tôm thẻ chân trắng.

Thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia về XDNTM, cấp ủy, chính quyền huyện Hậu Lộc đã tập trung tuyên truyền để cán bộ và Nhân dân trên địa bàn nhận thức rõ cơ chế vận hành của chương trình XDNTM là “dân làm, dân hưởng thụ, lấy sức dân để lo cho dân”. Các cấp ủy đảng, chính quyền đóng vai trò tổ chức, hướng dẫn chỉ đạo và hỗ trợ thực hiện. Ban chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia huyện luôn sâu sát cơ sở, nắm chắc tình hình, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, động viên các xã chủ động khắc phục khó khăn, huy động mọi nguồn lực XDNTM. Trung ương, tỉnh và huyện, tạo điều kiện cho các xã khắc phục khó khăn, thực hiện có hiệu quả chương trình XDNTM gắn với triển khai thực hiện Đề án phát triển nông nghiệp đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Huyện đã cơ cấu lại ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản và xác định các lĩnh vực mũi nhọn, các sản phẩm chủ lực, có lợi thế và tiềm năng phát triển nhằm nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững.

Kết quả nổi bật, đến tháng 12/2024, trên địa bàn huyện đã hình thành và phát triển một số vùng sản xuất cây trồng tập trung quy mô lớn; có 12 xã với diện tích 70ha lúa được chứng nhận VietGAP. Vùng sản xuất rau, củ, quả tập trung chuyên canh với diện tích 1.441,6ha/năm, gồm cây ớt xuất khẩu, ngô ngọt, đậu tương rau, cải bó xôi, dưa chuột, khoai tây... Trong đó, có 2.000m2 nhà lưới trồng rau thủy canh; 6,5ha nhà màng, nhà lưới trồng dưa Kim Hoàng Hậu, dưa lưới; 36ha sản xuất rau an toàn tập trung chuyên canh được chứng nhận VietGAP. Giá trị thu nhập bình quân đạt trên 180 triệu đồng/ha/vụ thu hoạch. Riêng mô hình nhà lưới trồng rau an toàn, rau thủy canh theo tiêu chuẩn VietGAP tại xã Phú Lộc, Hoa Lộc, giá trị thu nhập đạt trên 2,4 tỷ đồng/ha/năm, lợi nhuận đạt trên 700 triệu đồng/ha/năm; mô hình cây dưa lưới, dưa Kim Hoàng Hậu giá trị thu nhập trên 700 triệu đồng/ha/năm, lợi nhuận thu trên 300 triệu đồng/ha/năm.

Huyện Hậu Lộc đã phát triển được 193 trang trại chăn nuôi chuyên biệt, trong đó có 117 trang trại chăn nuôi đạt tiêu chí theo Thông tư số 02/2020/TT-BNNPTNT của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Nhìn chung, các mô hình trang trại sau khi chuyển đổi đều cho hiệu quả kinh tế cao hơn khoảng 10 lần so với trồng lúa. Với quan điểm tạo sản phẩm có chất lượng cao, giá trị hàng hóa lớn, trong những năm gần đây các cơ sở chăn nuôi trên địa bàn huyện đã chuyển hướng sang sản xuất hàng hóa tập trung quy mô từ vừa đến lớn tạo chuỗi giá trị cho hiệu quả kinh tế cao thông qua việc du nhập những giống gia súc (siêu thịt), gia cầm (siêu thịt, siêu trứng) có chất lượng cao, hiệu quả kinh tế thay thế những giống địa phương có năng suất thấp. Điều này minh chứng cơ cấu nông nghiệp có sự dịch chuyển mạnh làm tăng sản lượng, giá trị, chất lượng sản phẩm chăn nuôi do áp dụng khoa khọc kỹ thuật.

Ngành thủy sản của huyện được quan tâm triển khai thực hiện phát triển cả về khai thác và nuôi trồng, chế biến, tiếp tục khẳng định là ngành kinh tế mũi nhọn của huyện; phát triển ngành thủy sản theo hướng giảm dần cường lực khai thác ven bờ, nâng cao năng lực khai thác vùng khơi và tăng sản lượng, giá trị nuôi trồng thủy sản. Tổng sản lượng khai thác và nuôi trồng thủy sản dự kiến năm 2024 đạt 49.962 tấn, đạt 103% kế hoạch năm và tăng 2,9% so với cùng kỳ.

Kết quả nổi bật hiện nay huyện đã có 21/21 xã đạt chuẩn NTM, trong đó có 4 xã đạt chuẩn NTM nâng cao (Phú Lộc, Hoa Lộc, Hưng Lộc, Liên Lộc), 1 xã NTM kiểu mẫu (Hoa Lộc); 118/132 thôn đạt chuẩn NTM; có 21 thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Toàn huyện có 21 sản phẩm OCOP, trong đó, có 2 sản phẩm 4 sao, 19 sản phẩm 3 sao. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân trong huyện đã được cải thiện rõ nét. Thu nhập của người dân từng bước nâng lên. Nhờ gắn phát triển sản xuất, nâng cao đời sống người dân với XDNTM đã góp phần thúc đẩy giảm nghèo bền vững trên địa bàn. Huyện đã hoàn thành 9/9 tiêu chí huyện NTM.

Đồng chí Trịnh Cao Sơn, Phó Chủ tịch UBND huyện, cho biết: Để đưa Hậu Lộc sớm trở thành huyện khá của tỉnh vào năm 2025, huyện đã và đang tập trung dồn lực để lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng và triển khai các nghị quyết chuyên đề, nhằm cụ thể hóa các chương trình trọng tâm của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXVII, nhiệm kỳ 2020-2025. Tiếp tục thực hiện tốt tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với tích tụ, tập trung đất đai phát triển nông nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao đến năm 2025, định hướng 2030 gắn với XDNTM theo Nghị quyết số 13-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh. Tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn; ưu ttiên phát triển các vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, quy mô lớn theo hướng hiện đại, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất đạt tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm, góp phần thúc đẩy nền sản xuất nông nghiệp hàng hóa. Trên cơ sở quy hoạch, từng xã, thị trấn tập trung chuyển đổi mạnh mẽ cơ cấu cây trồng, vật nuôi, thủy sản. Trước mắt, rà soát, chuyển đổi diện tích cây trồng theo hướng kinh tế nông nghiệp, cụ thể là chuyển đổi diện tích kém hiệu quả sang mô hình chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản và các cây trồng có giá trị kinh tế cao. Cơ cấu lại ngành chăn nuôi theo hướng tăng tỷ trọng gia súc, gia cầm, trong đó ưu tiên phát triển gia cầm. Chuyển từ chăn nuôi truyền thống sang chăn nuôi tập trung, nuôi công nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao gắn bảo vệ môi trường, góp phần tăng thu nhập, giải quyết thêm việc làm cho Nhân dân.

Bài và ảnh: Thu Hòa