Bè mảng ra khơi

Không đủ khả năng đóng tàu cá đắt tiền, ngư dân Quảng Xương (Thanh Hóa) làm bè mảng đạp sóng vươn khơi.

Biển Quảng Xương nằm cách thành phố Thanh Hóa 10km về phía Đông Nam. Đặc điểm địa lý của vùng đất này đã quy định nghề đi biển cho những người dân nơi đây.

Các xã biển như Quảng Thái, Quảng Hải, Tiên Trang… là vùng bãi ngang nên không có cảng nước sâu cho thuyền lớn neo đậu. Phương tiện đánh bắt là những chiếc bè do ngư dân tự làm bằng những cây luồng lớn ghép lại với nhau.

Mỗi chiếc rộng khoảng 2m, dài 9-10m , phía trước uốn cong để lướt trên sóng khi di chuyển trên biển. Cũng bởi phương tiện đánh bắt thô sơ nên người dân chỉ có thể đánh bắt ven bờ, nhiều chuyến đi xa ra cũng không quá 20 hải lý.

Ngày trước những người đi bè phải chèo bằng tay, không gắn động cơ như bây giờ nên di chuyển chậm và nguy hiểm. Mỗi chuyến biển xa phải họ phải thay nhau chèo bè cả nửa ngày mới ra tới ngư trường đánh bắt.

Ngày nay nhờ có phương tiện máy móc thay thế nên thời gian và sức lao động của ngư dân được tiết kiệm đáng kể.

Thời gian bắt đầu những chuyến ra khơi thường không cố định mà theo chiều nước và mùa cá. Tôi theo bè nhà anh Dương (xã Quảng Thái) ra khơi lúc 14h và đi đến sáng ngày hôm sau mới về. Thường mỗi bè gồm 5 người, mùa này họ đi nghề lưới vây.

Sau 2 giờ, chúng tối đã ra đến vùng ngư trường quen thuộc. Anh Dương bảo, nơi này cách đất liền 6 hải lý. Những người trên bè bắt tay vào công việc. Thống nhất điểm thả lưới anh Dương cho bè chạy vòng quanh còn những người trên bè thả lưới quây thành hình vòng cung bao vây đàn cá.

Sau khi quây được đàn cá, họ chia thành 2 nhóm kéo lưới về bè. Tất cả các công đoạn đều làm bằng tay không có máy móc hỗ trợ. Anh Dương tâm sự: “Mỗi chuyến đi là niềm tin, niềm hy vọng của chúng tôi vào sự may mắn, chỉ mong sao trời yên biển lặng để sáng mai trở về với mẻ cá đầy”.

Cá tôm đánh bắt ven bờ chủ yếu là loại nhỏ. Nhấc túi cá cho ra rổ, một ngư dân nói, mùa nào có nhiều cá thì sau mỗi chuyến ra khơi trong khoảng một ngày đêm, cũng thu về được gần một tạ cá đủ các loại vừa và nhỏ, bán được 5-7 trăm ngàn đồng, trừ chi phí xăng dầu, còn lại chia đều cho 5 người.

Ăn vội bữa cơm chiều ngay giữa mênh mông biển nước. Anh Tiến một ngư dân trẻ nói: “Đi bè như này người chúng tôi không bao giờ khô cả, bè mảng trông cả bốn bên một con sóng nhỏ là nước bắn khắp người”.

Đêm ở biển. Bốn bề màn đêm bao phủ, mấy chiếc bóng đèn lập lòe vừa để những người ngư dân sinh hoạt vừa dùng làm tín hiệu cảnh báo các thuyền lớn tránh va chạm.

Mấy con người trên một chiếc bè mảng nhỏ trở nên bé nhỏ và chênh vênh vô cùng giữa biển khơi bao la. Họ tranh thủ câu mực và tâm sự. “Nhiều hôm gặp mưa gió thất thường, xung quanh không một chỗ bám víu, mấy anh em co ro trong bộ áo mưa mỏng, lúc đó chỉ có thể cùng nhau giữ vững tay lái, phải nương tựa lẫn nhau vượt qua hoạn nạn”.

Biển cả không phải lúc nào cũng hung dữ đáng sợ. Biển còn rất dịu êm và hiền hòa. Những buổi bình minh, hoàng hôn thơ mộng, biển loang loáng ánh bạc, gió mát rượi, không gian mênh mông đầy chất thơ, khiến người đi biển lại thấy yêu cái nghề lênh đênh sóng nước.

Những người đi bè mảng thường là lực lượng lao động chính, gánh vác kinh tế cho cả gia đình. Vì vậy cuộc sống của họ và gia đình phụ thuộc cả vào chiếc bè, vào những chuyến đi.

Một chuyến ra khơi có thể mang về nhiều hoặc ít cá. Không phải vì họ không đủ kinh nghiệm để đoán biết thời tiết và “lòng” biển, mà trên hết họ ra khơi vì họ là những “người con” của biển cả.

Có tiếp xúc với ngư dân mới thấu hiểu phần nào những gian khó mà họ phải vượt qua để có được những con cá tươi mang về. Nhưng trên hết họ là những ngư dân không ngại gian khổ, họ luôn có niềm tin, niềm hy vọng về những ngày tươi sáng, biển cả sẽ dạt dào cá tôm.

Sau chuyến ra khơi, những chiếc bè mảng lại nằm phơi mình trên bờ cát, chờ đợi chuyến ra khơi...

Hoàng Đông