Trả giá đắt vì hành vi coi thường pháp luật

Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh xảy ra nhiều vụ gây rối trật tự công cộng. Đáng chú ý, tham gia vào các vụ án có nhiều nhóm thanh niên ở độ tuổi còn rất trẻ, thậm chí có cả những đối tượng đang độ tuổi vị thành niên. Xuất phát từ sự thiếu hiểu biết pháp luật, suy nghĩ bột phát, hành động thiếu kiềm chế, họ đã phải trả giá đắt vì những hành vi coi thường pháp luật.

Các đối tượng gây rối trật tự công cộng bị lực lượng công an bắt giữ. (Ảnh minh họa)

Gây rối trật tự công cộng vì những mâu thuẫn nhỏ

Một mâu thuẫn nhỏ xuất phát từ lời trêu ghẹo vô ý của một nhóm thanh niên trên đường đã từng biến thành cuộc “hỗn chiến” khiến nhiều người mang thương tích, không ít người phải đối diện với bản án tù dài hạn. Vụ việc này từng xảy ra tại địa bàn huyện Hà Trung trước đây. Sau khi xảy ra việc trêu ghẹo một phụ nữ trên đường, nhóm của Nguyễn Văn P., Lê Văn H. và nhóm của Phạm Văn C. đã nảy sinh mâu thuẫn. Lời qua tiếng lại, sau đó cả hai nhóm gọi thêm người mang theo dao, kiếm để “giải quyết” ngay trên đường.

Các bị cáo trong vụ án đã bị truy tố về tội “Gây rối trật tự công cộng” quy định tại điểm b khoản 2 Điều 318 của Bộ luật Hình sự và tội “Cố ý gây thương tích” quy định tại điểm đ khoản 2 Điều 134 của Bộ luật Hình sự. Đáng chú ý, trong vụ án này, nhiều bị cáo từng có tiền án về các tội gây rối trật tự công cộng, cố ý gây thương tích, thậm chí cướp tài sản. Cuối năm 2024, vụ án được đưa ra xét xử công khai. Tòa án đã tuyên phạt Nguyễn Văn P. mức án 10 năm 6 tháng tù (tổng hợp từ nhiều bản án trước); Lê Văn H. nhận mức án 11 năm 6 tháng tù. Bốn bị cáo khác đều lĩnh án phạt từ 5 - 6 năm tù giam.

Một vụ việc khác cũng liên quan đến thanh niên ở độ tuổi 9X. Do mâu thuẫn cá nhân từ trước với Nguyễn Xuân D. nên Nguyễn Quốc H. đã hẹn gặp ở cổng trường để giải quyết mâu thuẫn. Tối hôm đó, Quốc H. lái xe ô tô đến địa điểm hẹn. Khi đi, Quốc H. cầm khẩu súng bắn diêm để phòng khi đánh nhau mang ra bắn dọa. Trên đường đi, Quốc H. gặp Trịnh Minh H. và 2 người bạn khác cùng xã nên rủ mọi người cùng đi. Sau đó, Minh H. điều khiển xe ô tô, Quốc H. ngồi ghế phụ; hai thanh niên còn lại ngồi hàng ghế sau.

Khoảng hơn 22 giờ cùng ngày, nhóm của Quốc H. đến địa điểm hẹn thì thấy Xuân D. đang đứng cùng một nhóm thanh niên khác. Thấy đông người, Quốc H. nói với Minh H. quay đầu xe chạy. Minh H lái xe quay đầu lại thì thấy nhóm thanh niên ùa ra đường nên H. đã chủ động đánh lái láng vào đám thanh niên nhằm đe dọa. Sau đó, nhìn qua kính hậu thấy có ánh đèn xe máy đuổi theo, Minh H. giảm ga cho xe ô tô đi chậm lại, còn Quốc H. mở cửa kính, lấy súng bắn diêm ra bắn chỉ thiên 3 phát, khiến nhóm người đi xe máy bỏ chạy. Hành vi của nhóm thanh niên gây hoang mang cho người dân, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự tại địa bàn dân cư.

Cơ quan cảnh sát điều tra đã tiến hành trích xuất dữ liệu camera tại các địa điểm liên quan đến vụ án để điều tra làm rõ hành vi của nhóm thanh niên. Kết luận giám định của cơ quan chức năng cho thấy, khẩu súng mà Quốc H. sử dụng là súng bắn gây nổ thuộc danh mục đồ chơi nguy hiểm bị cấm. Sau đó, cả hai thanh niên Nguyễn Quốc H. và Trịnh Minh H. đều bị truy tố và bị đưa ra xét xử về tội “Gây rối trật tự công cộng” theo quy định tại khoản 1 Điều 318 Bộ luật Hình sự với tổng mức hình phạt 21 tháng tù cho hưởng án treo.

Lời cảnh tỉnh cho những phút bốc đồng

Những năm gần đây, các lực lượng chức năng đã triển khai nhiều biện pháp đấu tranh, phòng ngừa tội phạm, tệ nạn xã hội, góp phần bảo đảm an ninh trật tự, tuy nhiên tình trạng thanh, thiếu niên tụ tập gây rối trật tự công cộng còn diễn biến phức tạp.

Điều đáng nói, từ các vụ án gây rối trật tự công cộng cho thấy, các đối tượng vi phạm phần lớn đang ở độ tuổi thanh thiếu niên, chỉ vì một phút bốc đồng, a dua theo, một hành động thiếu suy nghĩ mà có thể dẫn đến hành vi vi phạm pháp luật. Một số vụ việc thanh, thiếu niên lạng lách, đánh võng khi tham gia giao thông, mang theo hung khí, tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến tội phạm hình sự nghiêm trọng.

Các chuyên gia tâm lý cho rằng, nhiều hành vi bạo lực bột phát bắt nguồn từ đặc điểm tâm lý lứa tuổi, thiếu kiềm chế cảm xúc, kỹ năng ứng xử kém và tâm lý “thích thể hiện”. Ở góc độ xã hội học, đây còn là dấu hiệu cảnh báo về sự suy giảm chuẩn mực ứng xử cộng đồng, một bộ phận thanh thiếu niên thiếu tôn trọng luật lệ, tiếp xúc với nhiều điều tiêu cực của xã hội và thiếu kỹ năng sống, lựa chọn hành xử theo xu hướng bạo lực để giải quyết mâu thuẫn trong cuộc sống hằng ngày.

Luật sư Vũ Văn Trà, Công ty Luật TNHH Sơn Trà thuộc Đoàn Luật sư tỉnh Thanh Hóa cho biết, hành vi gây rối trật tự công cộng ở những nơi đông người thể hiện suy nghĩ, hành động coi thường kỷ cương xã hội, pháp luật Nhà nước. Hình thức thể hiện rất đa dạng bằng lời nói lăng mạ, xúc phạm người khác hoặc bằng hành vi dùng vũ lực, hành hung, đuổi đánh nhau, đập phá đồ đạc, hủy hoại tài sản, gây lộn xộn ở nơi công cộng. Các hành vi này gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội. Điều 318 Bộ luật Hình sự quy định rõ hành vi gây rối trật tự công cộng có thể bị phạt tiền từ 5 - 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Nếu trường hợp gây rối có hậu quả nghiêm trọng hoặc thuộc các trường hợp như có tổ chức, dùng vũ khí, phá phách hoặc gây cản trở giao thông nghiêm trọng, gây đình trệ hoạt động công cộng, xúi giục người khác gây rối, hành hung người can thiệp bảo vệ trật tự công cộng... mức phạt tù có thể lên tới 7 năm.

Pháp luật vốn rất nghiêm khắc. Những hành vi vi phạm pháp luật đều phải trả giá, sự bốc đồng, thiếu hiểu biết có thể đánh đổi cả tương lai. Những vụ án gây rối trật tự công cộng được đưa ra xét xử trong thời gian gần đây là cái giá mà những kẻ coi thường pháp luật phải trả. Vì vậy, bất kể lúc nào khi gặp mâu thuẫn, va chạm nơi công cộng, người dân, nhất là các bạn trẻ cần bình tĩnh, hành xử văn minh, tôn trọng pháp luật, giải quyết mâu thuẫn thông qua đối thoại hoặc nhờ lực lượng chức năng hỗ trợ. Đừng để phút nóng giận thành bi kịch cuộc đời.

Bài và ảnh: Minh Hiền