Vovinam - sức lan tỏa của môn thể thao dân tộc

Vài năm trở lại đây, phong trào tập luyện môn võ vovinam đang phát triển mạnh mẽ ở khắp nơi trong tỉnh. vovinam thu hút người tham gia không chỉ ở các đòn thế uyển chuyển, đẹp mắt, mà còn hấp dẫn cả về mặt tinh thần. Bởi, môn võ này dựa trên nền tảng thuyết âm - dương Việt và tinh thần võ đạo Việt, hướng võ sinh tới lý tưởng của lòng dũng cảm, quyết tâm, trung thực, đơn giản và khoan dung.

Vovinam hiện đang thu hút nhiều tầng lớp thanh, thiếu niên trên địa bàn huyện Đông Sơn tham gia luyện tập.

Hấp dẫn giới trẻ

Vào mỗi buổi chiều tối, có mặt tại các trung tâm văn hóa, sân trường học... ở các huyện, thị xã, thành phố, chúng ta dễ dàng bắt gặp rất đông giới trẻ, chủ yếu là học sinh các cấp trong bộ trang phục màu xanh dương đang tập võ vovinam. Khác với các bộ môn thể thao khác như: Judo, karate, teakwondo..., vovinam hấp dẫn giới trẻ không chỉ ở các thế cơ bản như: Đấm, đá, gạt, đỡ, lao, vật mà còn hấp dẫn bởi các đòn đánh mang tính biểu diễn nghệ thuật cao.

Em Nguyễn Viết Tùng, 14 tuổi, học sinh lớp 8, Trường THCS Nguyễn Chích (Đông Sơn) cho biết: Trước đây em từng theo học môn võ taekwondo, nhưng 2 năm trở lại đây khi biết đến bộ môn vovinam thì em đã chuyển sang tập luyện môn này. Từ một cậu bé thích quậy phá, nay Tùng đã trở nên điềm đạm, hiền lành và đã đạt trình độ lam đai I. “Trước đây em cũng có vài lần xô xát với bạn bè. Hễ có xích mích, chỉ là nhỏ thôi là có thể ra tay ngay. Từ khi theo học vovinam, được các thầy dạy dỗ, tính tình em thay đổi hẳn, không còn thích đánh nhau. Em nghĩ học võ để rèn luyện sức khỏe và tự vệ thôi” - Tùng nói.

Trong số hàng trăm em học sinh đang theo học tại câu lạc bộ (CLB) Vovinam huyện Đông Sơn, có rất đông môn sinh là nữ. Trước khi theo học vovinam, em Hoàng Mai Thảo, 13 tuổi, học sinh lớp 7, Trường THCS Đông Xuân hay bị bạn bè trêu chọc là “Thảo còi”. Em nhút nhát, ngại đứng trước đám đông, nên được bố mẹ khuyến khích, em quyết định đăng ký tham gia lớp võ để tự tin, dũng cảm hơn. Sau hơn 2 năm tập luyện, nay Thảo đã có vóc dáng cao lớn, khỏe khoắn. Thảo nói, ngày mới làm quen với vovinam, do cơ thể thấp bé nhẹ cân nên các bài tập căng cơ khiến khắp cơ thể em đau nhức, nhưng sau một thời gian cố gắng, em đã vượt qua được và thấy say mê môn thể thao này. Thoạt đầu, nhiều người nghĩ vovinam là môn võ thuật chỉ dành cho phái mạnh, song hiện nay thu hút rất nhiều bạn nữ tham gia. Làm quen với vovinam giúp em khỏe khoắn, nhanh nhẹn hơn, cách ứng xử linh hoạt mà vẫn giữ được nét duyên dáng, nữ tính.

Theo tìm hiểu được biết, sở dĩ bộ môn vovinam đang ngày càng hấp dẫn giới trẻ. Bởi, bộ môn này không chỉ giúp nâng cao thể lực mà còn rèn luyện lòng can đảm, tự tin, tu thân, hướng thiện. Mặt khác, vovinam còn là môn thể thao mang đậm giá trị nhân văn, giáo dục môn sinh đạo lý làm người, thể hiện ở tinh thần tôn sư trọng đạo, tình nghĩa huynh đệ, sư đồ trên dưới một lòng như người trong nhà. Chính những giá trị nêu trên, nên phong trào tập luyện vovinam phát triển rất mạnh mẽ trên địa bàn tỉnh và ngày càng thu hút nhiều thành phần, lứa tuổi tham gia.

Ngày càng lan tỏa

Trước đây, vovinam đã được một số võ sư truyền dạy cho thanh, thiếu niên trong tỉnh nhưng với tính chất cá nhân, tự phát nên không phát triển rộng. Đến năm 1995, võ sư Lê Ngọc Hưng là người đầu tiên vào TP Hồ Chí Minh tập huấn và tiếp thu những tinh túy của môn vovinam do cố võ sư Nguyễn Lộc sáng lập năm 1938 và được võ sư Nguyễn Văn Chiếu trực tiếp hướng dẫn. Sau khi trở về ông đã tập hợp một số huấn luyện viên (HLV) tập huấn và truyền đạt lại những kiến thức đã học và cử các HLV đi xây dựng phong trào ở một số địa phương, như: TP Thanh Hóa và các huyện Tĩnh Gia, Quảng Xương... Nhận thấy đây là môn thể thao cần được gìn giữ và phát triển, ngày 31-8-2012, Chủ tịch UBND tỉnh đã ký Quyết định số 2823/QĐ-UBND về việc cho phép thành lập Liên đoàn Vovinam Thanh Hóa. Đây là tiền đề để phong trào vovinam ngày càng phát triển mạnh mẽ, hiệu quả, nền nếp và tiến tới những mục tiêu, thành tích cao hơn. Cũng từ đây, từ một môn võ phát triển manh nha, đến nay, vovinam đã trở thành một trong những môn thể thao có thế mạnh của thể thao tỉnh nhà. Hiện, toàn tỉnh đã thành lập được gần 100 CLB với số lượng người tập luyện thường xuyên lên tới 3.000 người và bộ môn này hiện đã phát triển ở 20 huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh.

Từ những CLB tại các địa phương trong tỉnh, vovinam đã đào tạo ra nhiều nhà vô địch quốc gia, châu Á, Đông Nam Á và thế giới, điển hình các nhà vô địch thế giới như: Phạm Hữu Châu, Trần Anh Tuấn, Lưu Đức Điệp; vô địch quốc gia, châu Á và Đông Nam Á như: Nguyễn Thị Châm, Nguyễn Tiến Sơn, Trần Thế Anh, Lê Thị Hiền, Lê Thị Lan Anh, Nguyễn Thị Trang, Phạm Văn Giang, Lê Thị Thương, Lê Thị Thủy, Hà Thị Ngân...; các võ sinh tại các CLB trong tỉnh cũng đã giành được nhiều huy chương tại Đại hội TDTT toàn quốc lần thứ VII, tại các giải vô địch trẻ vovinam toàn quốc và trong 3 năm (2015, 2016, 2017) vovinam tỉnh nhà đã giữ vững vị trí xếp thứ 3 toàn đoàn tại giải vô địch các đội mạnh vovinam toàn quốc... Đặc biệt, trên đấu trường chuyên nghiệp, năm nay các VĐV vovinam của tỉnh đã gặt hái thành công không nhỏ như, Huy chương Vàng (HCV) tại giải vô địch Đông Nam Á, HCV tại Giải vô địch trẻ vovinam toàn quốc; đoàn VĐV Thanh Hóa xếp thứ 3 tại giải vô địch các đội mạnh vovinam toàn quốc năm 2018. Bên cạnh việc cử các VĐV tham gia thi đấu ở các giải quốc gia, khu vực, hằng năm, Liên đoàn Vovinam Thanh Hóa đã phối hợp với các cấp, các ngành duy trì và tổ chức thành công các giải hàng năm như: Hội diễn các CLB Vovinam mừng Đảng, mừng xuân, giải vovinam các CLB mạnh, giải học sinh giỏi vovinam...

Mặc dù đã tạo những dấu ấn tích cực, song phong trào vovinam ở tỉnh ta phát triển chưa thật đồng đều, rộng khắp, số lượng các CLB còn ít. Tìm hiểu được biết, nguyên nhân do thiếu các võ sư được đào tạo bài bản về vovinam; số lượng võ sinh vovinam không ổn định, thường tập trung tập luyện chủ yếu vào dịp hè, khi bước vào năm học thì số lượng tham gia các CLB, điểm, nhóm tập luyện vovinam thưa dần. Mặt khác, các CLB, điểm tập vovinam chủ yếu hoạt động tại sân các trường học, nhà văn hóa, nhà thiếu nhi, UBND xã, thị trấn... hầu hết là sân ngoài trời không có mái che nên lớp không tập luyện thường xuyên được khi vào mùa mưa. Dụng cụ tập luyện chủ yếu do HLV các CLB tự trang bị nên thiếu thốn, không đồng bộ. Bên cạnh đó, phong trào tuy phát triển mạnh nhưng chủ yếu trong ngành giáo dục, đối tượng tập luyện là học sinh, sinh viên chưa mở rộng trong quần chúng nhân dân và lực lượng vũ trang.

Môn võ vovinam đang được Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch định hướng đầu tư và phát triển nhằm đưa nó trở thành môn thể thao mũi nhọn trong tương lai. Tuy nhiên, để môn võ thuật này khẳng định được ở các đấu trường trong nước và khu vực vào thời gian tới thì cần có sự quan tâm nhiều hơn cả về việc xây dựng phong trào và đào tạo thành tích cao.