Những vùng quê đổi mới

Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (XDNTM) đã triển khai hơn một thập kỷ, góp phần làm thay đổi diện mạo và đời sống Nhân dân các vùng quê trên địa bàn tỉnh. Chương trình đã xác định: XDNTM là hành trình có điểm đầu nhưng không có điểm kết thúc, phương châm là lấy sức dân để lo cho dân. Trên tinh thần ấy, nhiều xã trên địa bàn tỉnh sau khi được công nhận đạt chuẩn NTM, tiếp tục phát huy nội lực để nâng cao các tiêu chí, xây dựng xã NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Hạ tầng ở xã Vân Sơn (Triệu Sơn) khang trang theo tiêu chuẩn NTM nâng cao.

Tại thôn NTM điển hình Lộc Trạch, xã NTM nâng cao Đồng Lợi của huyện Triệu Sơn, bàn tay chăm bón vun trồng của các hội viên phụ nữ và cựu chiến binh đã tạo nên những tuyến đường hoa đa sắc. Xuân này, niềm vui của người dân Lộc Trạch như được nhân lên khi địa phương vừa được công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu cấp thôn. Theo chia sẻ từ trưởng thôn Trần Quang Ba: NTM đã làm diện mạo làng quê thay đổi hoàn toàn, chưa bao giờ quê hương lại khang trang như hôm nay. Người dân trong thôn đều bày tỏ sự hồ hởi phấn khởi trước những kết quả đạt được.

Về quá trình XDNTM, ông Hoàng Văn Công, Trưởng Ban Phát triển XDNTM kiểu mẫu, thông tin: Từ những ngày đầu XDNTM, qua công tác tuyên truyền, Nhân dân trong thôn đã ý thức được nhiệm vụ xây dựng các tiêu chí là của chính mình. Từ đó, hơn 340 hộ dân trong thôn đã đoàn kết, hiến ngày công, hiến đất và đóng góp để phát triển hệ thống hạ tầng. Năm 2021, chi bộ thôn Lộc Trạch đã ban hành nghị quyết XDNTM kiểu mẫu, đồng thời phân công nhiệm vụ cho từng thành viên và tổ chức tuyên truyền, chỉ đạo thực hiện. Thôn xây dựng kế hoạch thực hiện từng tiêu chí, xác định rõ nội dung những việc cần làm. Dưới sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo XDNTM xã Đồng Lợi, Ban Phát triển XDNTM kiểu mẫu của thôn đều tổ chức họp giao ban hàng tuần để nắm bắt kết quả thực hiện, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc và định hướng công việc tiếp theo.

Đến nay, các công trình hạ tầng trong thôn được phát triển khang trang với gần 4 km đường làng, ngõ xóm được mở rộng, nhà văn hóa thôn và khuôn viên xung quanh được chỉnh trang. Tính riêng năm 2021, 39 hộ gia đình trong thôn đã đầu tư xây dựng nhà mới khang trang, hàng chục hộ gia đình đã đấu nối đường ống sử dụng nước sạch tập trung... Những năm gần đây, kinh tế của thôn có bước phát triển vượt bậc, thu nhập bình quân đầu người năm 2021 đạt 70,37 triệu đồng – trở thành một trong những thôn có mức thu nhập cao nhất tỉnh. Cùng với phát triển kinh tế, những giá trị văn hóa truyền thống, phong trào văn hóa văn nghệ ở địa phương được khơi dậy sôi nổi.

Cũng tại huyện Triệu Sơn, xã Vân Sơn đã khoác lên mình diện mạo mới với hệ thống hạ tầng của xã NTM nâng cao. Ngoài tuyến đường đôi qua đoạn trung tâm UBND xã, hệ thống đường thôn, ngõ xóm ở đây đã được rộng mở khang trang. Là địa phương thuộc vùng bán sơn địa với nhiều triền đồi thoai thoải, màu mỡ, cư dân địa phương phát triển mạnh nghề trồng cây cảnh và cây ăn quả kết hợp chăn nuôi theo kênh phát triển mô hình sản xuất NTM. Đối với những vườn diện tích 500m2 trở lên, UBND xã Vân Sơn đã khuyến khích và chỉ đạo cho cán bộ chuyên môn phối hợp cùng với cấp ủy thôn đến trực tiếp tại các hộ gia đình để đo đạc, khảo sát, lập phương án định hướng, chỉnh trang, xây dựng vườn mẫu sản xuất. Sau khi cụ thể hóa thành các sơ đồ mô tả, hình ảnh trực quan, thuyết minh quy hoạch, xã đã phê duyệt và công bố công khai cho các chủ hộ biết để phấn đấu nhằm mục tiêu nâng cao hiệu quả kinh tế, thu nhập từ các sản phẩm từ vườn hộ. Đến nay, toàn xã có 30 vườn mẫu sử dụng hệ thống tưới tiêu khoa học, 23 hộ ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất.

Nhiều mô hình kinh tế phát triển đã góp phần đáng kể để nâng cao đời sống vật chất của người dân địa phương. Ông Nguyễn Đại Đông ở thôn 4, xã Vân Sơn, chia sẻ: “Tôi gần 70 tuổi, chưa bao giờ thấy quê hương phát triển như hôm nay. Gia đình tôi được khuyến khích phát triển 1.000 gốc đào theo mô hình NTM, đem về lợi nhuận từ 200 đến 300 triệu đồng mỗi năm. Nhiều gia đình trong thôn cũng khá giả, xây dựng được nhà cửa khang trang, đời sống đổi thay thấy rõ”.

Ngoài phát triển làng nghề đúc đồng nổi tiếng xa gần, Nhân dân xã Thiệu Trung (Thiệu Hóa) còn có đời sống văn hóa – tinh thần phong phú. Vùng đất Kẻ Rỵ xưa chính là nơi sinh thành nhiều bậc khoa bảng danh tiếng, đóng góp đáng kể cho việc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và phát triển văn hóa Việt. Có thể kể đến Trạng nguyên Đào Tiêu, Trạng nguyên Lê Quát, Bảng nhãn Lê Văn Hưu (Sử Thần, Binh bộ Thượng Thư), Thái học sinh Lê Giốc, Tiến sĩ Trần Văn Thiện... Hiện có 5 vị tiên hiền người Kẻ Rỵ được Nhân dân địa phương thờ là thành hoàng làng. Những ngày đầu xuân hằng năm, người dân Thiệu Trung nô nức tổ chức hội làng gắn với các trò chơi dân gian. Đời sống văn hóa, tinh thần vẫn được lưu giữ trong một không gian hiện đại khiến Thiệu Trung có một nét riêng, hài hòa trong phát triển. Xã NTM nâng cao Thiệu Trung được coi là mẫu hình XDNTM của huyện Thiệu Hóa, đang được lựa chọn làm điểm XDNTM kiểu mẫu ở địa phương.

Thống kê từ Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM tỉnh Thanh Hóa, tính đến đầu năm 2022, toàn tỉnh đã có 48 xã NTM nâng cao. Đây đều là những địa phương có nền sản xuất hiệu quả, hạ tầng khang trang, phát triển đời sống vật chất và tinh thần người dân nổi trội tại các huyện.

Bài và ảnh: Linh Trường