Sản phẩm OCOP: Từ thương hiệu đến niềm tin

Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) được đánh giá là một trong những đòn bẩy thúc đẩy kinh tế khu vực nông thôn phát triển, góp phần đẩy nhanh tiến trình xây dựng nông thôn mới (NTM) trên địa bàn tỉnh. Sau hơn 3 năm triển khai, các chủ thể sản xuất đã đầu tư kỹ thuật, công nghệ để tạo ra những sản phẩm OCOP chất lượng, bước đầu đã “Gắn sao trong lòng người tiêu dùng”, khẳng định được chỗ đứng trên thị trường trong nước và vươn ra thế giới.

Sản phẩm Dứa đóng hộp Trường Tùng của Công ty CP Chế biến nông sản Trung Thành được công nhận là sản phẩm OCOP hạng 4 sao năm 2021. Ảnh: Lê Hòa

Đến nay, tỉnh Thanh Hóa đã phát triển được 158 sản phẩm OCOP của 103 chủ thể; trong đó, 1 sản phẩm 5 sao, 40 sản phẩm 4 sao, 117 sản phẩm 3 sao. Ông Bùi Công Anh, Phó chánh Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng NTM, cho biết: Sản phẩm OCOP sau khi được chứng nhận đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm, phù hợp với nhu cầu, thị hiếu và tạo niềm tin đối với người tiêu dùng, đủ điều kiện vào các siêu thị, hệ thống phân phối hiện đại. Hiện nay, đã có 100% sản phẩm được bày bán tại hệ thống cửa hàng trưng bày, giới thiệu, bán sản phẩm OCOP của tỉnh. Đồng thời, giá thành sản phẩm sau khi được công nhận đã tăng từ 15 đến 20% so với trước đó, hiệu quả kinh tế đã tăng từ 10 - 50%. Qua đó, các chủ thể có thêm động lực để đầu tư, mở rộng quy mô sản xuất theo hướng hàng hóa, nâng cao hiệu quả kinh tế, nhất là các sản phẩm đã có thương hiệu, như: chè lam Phủ Quảng, rượu Sâm Báo (Vĩnh Lộc), bánh gai Lâm Thắm, kẹo lạc Đức Giang (Thọ Xuân)... Đồng thời, hình thành được hàng trăm chuỗi giá trị sản phẩm OCOP hoạt động hiệu quả, với vai trò tích cực của HTX và doanh nghiệp.

HTX nông lâm nghiệp Bình Sơn (Triệu Sơn) là một trong những chủ thể đầu tiên có sản phẩm được công nhận là sản phẩm OCOP cấp tỉnh. Từ việc duy trì, phát triển sản phẩm chè và mật ong đã có từ nhiều đời của địa phương, HTX đã tập hợp hàng trăm hộ dân sản xuất nhỏ lẻ, manh mún sản xuất theo một tiêu chuẩn đã được đăng ký và thu mua, bao tiêu sản phẩm cho các hộ. Sau thời gian ngắn xây dựng sản phẩm OCOP, HTX đã liên kết được hơn 20 hộ sản xuất chè, với tổng diện tích hơn 30 ha. Đồng thời, thường xuyên tổ chức tập huấn kỹ thuật trồng và sao chè, tuân thủ quy trình sản xuất an toàn. HTX cũng liên kết với Nhà máy Chế biến tinh bột sắn Phúc Thịnh ở huyện Ngọc Lặc để nhập chất thải bã sắn trộn phụ gia làm phân bón cho cây chè. Không có các chất kích thích phát triển, không bón phân hóa học, tuân thủ quy trình theo yêu cầu của HTX... đã tạo nên uy tín cho sản phẩm chè Bình Sơn trên thị trường. Ông Lê Đình Tú, giám đốc HTX, cho biết: Từ những sản phẩm vốn có tại địa phương, Chương trình OCOP đã tăng thêm uy tín, chất lượng để sản phẩm khẳng định vị thế trên thị trường. Đồng thời, tạo động lực để HTX phát triển thêm những sản phẩm mới, tăng doanh thu, chất lượng hoạt động của HTX.

Hiện nay, với sự lan tỏa mạnh mẽ của chương trình, người tiêu dùng đã hiểu, biết và nhận dạng, xác định được sản phẩm OCOP là sản phẩm có chất lượng, thương hiệu nên đã yên tâm lựa chọn, tin dùng. Nhờ đó, trên địa bàn tỉnh đã phát triển được 16 điểm trưng bày, giới thiệu, bán sản phẩm OCOP và 11 sản phẩm được Siêu thị Co.opMart lựa chọn, bày bán trên các quầy hàng tại siêu thị. Ngoài ra, các chủ thể sản xuất đều chủ động quảng bá, xúc tiến thương mại để sản phẩm OCOP của mình được tiêu thụ rộng rãi trên thị trường...

Thực tế cho thấy, Chương trình OCOP được triển khai thực hiện tạo làn gió mới cho khu vực kinh tế nông thôn, chuyển đổi sản xuất theo hướng tăng quy mô gắn với chuỗi giá trị, nâng cao thu nhập cho người dân; tạo đà thúc đẩy và nâng cao năng lực của các chủ thể, nhất là khu vực HTX, tổ hợp tác trong tổ chức sản xuất, kinh doanh các sản phẩm nông sản đặc sản, đặc trưng của từng địa phương. Từ đó, các chủ thể đầu tư sản xuất nâng cao chất lượng, mẫu mã và có chiến lược quảng bá phù hợp để những sản phẩm ấy bay cao, vươn xa trên thị trường. Đồng thời, việc công nhận sản phẩm OCOP là cơ hội để các chủ thể phát huy những giá trị văn hóa, lịch sử địa phương; đồng thời, nâng cao thu nhập cho người dân khu vực nông thôn, thúc đẩy xây dựng NTM.

Theo đánh giá của tổ quản lý Chương trình OCOP, 100% các sản phẩm sau khi đạt chuẩn đều được kiểm soát chặt chẽ, nhất là về vệ sinh an toàn thực phẩm. Hầu hết các sản phẩm tham gia Chương trình OCOP đều tăng về doanh số bán hàng, bình quân tăng gần 30 - 40% so với trước khi tham gia chương trình, có sản phẩm tăng hơn 2 lần, cá biệt có sản phẩm tăng 4 - 5 lần. Đặc biệt, nhiều sản phẩm OCOP từng bước tiếp cận thị trường xuất khẩu, như: mắm tôm, mắm tép Lê Gia xuất khẩu vào thị trường Nga, Hàn Quốc, Đài Loan và Nam Phi; ống hút tre xuất khẩu vào thị trường Thụy Sỹ, Thụy Điển, Mỹ; đồ thủ công mỹ nghệ, các sản phẩm OCOP từ cói xuất khẩu trực tiếp và bán ở 64 siêu thị tại Hoa Kỳ; ghế tre thư giãn cao cấp xuất khẩu đi các thị trường châu Âu, Đức, Mỹ; dứa đóng hộp Trường Tùng xuất khẩu đi các nước châu Âu, Nga, Hàn Quốc, Australia...

Để sản phẩm OCOP không chỉ là danh hiệu và trở thành thương hiệu mạnh được người tiêu dùng trong, ngoài tỉnh yên tâm lựa chọn, tỉnh Thanh Hóa đang xây dựng cơ chế hỗ trợ phát triển sản phẩm OCOP giai đoạn 2021-2025. Trong đó, tập trung hỗ trợ nâng cao chất lượng và hoàn thiện sản phẩm; liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị; ứng dựng các tiến bộ khoa học - công nghệ để chế biến, chế biến sâu sản phẩm tham gia Chương trình OCOP; xúc tiến thương mại; hỗ trợ nâng cao năng lực và trình độ của người sản xuất.

Lê Hòa