Ngư dân không mặn mà mua bảo hiểm tàu cá

Chúng tôi đến xã Ngư Lộc (Hậu Lộc) vào một ngày biển động, hàng trăm tàu thuyền đậu kín khu vực ven biển, chờ trời yên, biển lặng để ra khơi.

Nhiều ngư dân không mặn mà với việc mua bảo hiểm tàu cá.

Từ bao đời nay, nghề chính của người dân trong thôn Thắng Phúc là đánh bắt hải sản. Mấy năm gần đây, nhiều hộ dân trong thôn đã mạnh dạn đầu tư tàu thuyền, chuyển từ tàu công suất nhỏ sang tàu công suất lớn, chuyển đánh bắt từ lộng ra khơi, năng suất, sản lượng cũng cao hơn trước. Mặc dù vậy, việc chuyển vùng đánh bắt, tiến ra khơi xa chứa nhiều rủi ro. Cách đây không lâu, tàu cá 90CV của gia đình chị Trần Thị Tuyết Mai (không vay vốn ngân hàng theo Nghị định 67), thôn Thắng Phúc khi đang trên đường trở về nơi tránh trú gặp sóng dữ, tàu bị đánh chìm, chồng chị cùng 9 thuyền viên đều bị mất tích. Vì không mua bảo hiểm thân, vỏ tàu, bảo hiểm thuyền viên, nên gia đình chị Mai gặp rất nhiều khó khăn để khôi phục kinh tế, ổn định cuộc sống.

Hiện nay, toàn xã Ngư Lộc có 369 phương tiện khai thác hải sản với tổng công suất 8.910 CV và gần 2.000 lao động nghề cá hoạt động trên biển. Theo quy định tại Nghị định 67 của Chính phủ, tàu cá từ 90 CV đến dưới 400 CV được Nhà nước hỗ trợ 100% giá trị bảo hiểm tai nạn thuyền viên và 70% giá trị bảo hiểm thân tàu; tàu cá 400 CV trở lên là 90% giá trị bảo hiểm thân tàu và 100% bảo hiểm tai nạn thuyền viên. Mặc dù đã có chính sách hỗ trợ nhưng tỷ lệ tàu thuyền, nhất là tàu thuyền có công suất nhỏ tham gia mua bảo hiểm thân, vỏ tàu, bảo hiểm thuyền viên trên địa bàn vẫn khá thấp. Chủ các phương tiện tham gia mua bảo hiểm tàu cá đều là những phương tiện vay vốn ngân hàng, vì đây là một trong những điều kiện bắt buộc.

Một trong những nguyên nhân khiến cho ngư dân không mặn mà với bảo hiểm tàu cá, bảo hiểm thuyền viên là do các thủ tục để nhận được tiền bảo hiểm khá rườm rà. Các tai nạn tàu thuyền thường diễn ra trên biển, việc giám định nguyên nhân tai nạn gặp nhiều khó khăn. Mặt khác, hầu hết đều là lao động tự do, không ký hợp đồng với chủ tàu nên việc chủ tàu không mua bảo hiểm cho thuyền viên cũng rất khó kiểm soát. Theo nhiều ngư dân, họ không muốn mua bảo hiểm tàu thuyền cũng xuất phát từ việc mua bảo hiểm thì dễ, nhưng khi gặp rủi ro thì việc làm thủ tục nhận chi trả bồi thường gặp không ít khó khăn. Trường hợp của anh Hoàng Thanh Bình, chủ phương tiện khai thác hải sản mang số hiệu TH6151TS ở xã Quảng Nham (Quảng Xương) là một ví dụ. Tàu của anh Bình đã tham gia mua bảo hiểm của Công ty Bảo hiểm Bắc Sông Hồng - Chi nhánh tại Thanh Hóa, với tổng số tiền hơn 2 triệu đồng/năm. Tại thời điểm mua bảo hiểm giá trị thân tàu, anh Bình được cơ quan bảo hiểm định giá con tàu là 400 triệu đồng và anh chỉ mua bảo hiểm con tàu với giá trị là 100 triệu đồng. Tàu gặp nạn do thiên tai, toàn bộ tài sản trên tàu cùng con tàu đã bị sóng biển đánh tan và chìm dưới nước, 4 ngư dân trên tàu may mắn được các phương tiện khác cứu thoát khỏi nguy hiểm. Sau khi tàu gặp nạn, anh Bình đã trực tiếp báo cáo và có tường trình nguyên nhân sự cố chìm tàu với đại diện Công ty Bảo hiểm Bắc Sông Hồng. Tuy nhiên, trong quá trình hoàn thiện hồ sơ để nhận bồi thường, anh Bình gặp khá nhiều khó khăn do tàu cá của gia đình anh đã quá hạn đăng kiểm 2 ngày.

Trong khi người dân chưa tự ý thức được tầm quan trọng của việc mua các loại bảo hiểm này, thì các sở, ngành, các đơn vị có liên quan của tỉnh, các địa phương ven biển cần phối hợp có hiệu quả trong việc tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức cho ngư dân. Các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực bảo hiểm nghề cá cũng cần đổi mới theo hướng đơn giản thủ tục bồi thường, giám định... để giúp ngư dân thuận lợi hơn trong việc tiếp cận bảo hiểm. Qua đó, góp phần giúp ngư dân yên tâm vươn khơi bám biển khai thác hải sản và giữ gìn chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.