Gây dựng “thương hiệu” nem Hói Đào

Chưa tuyên truyền, quảng cáo, không chú trọng chạy hình ảnh trên mạng xã hội như nhiều sản phẩm nông sản hiện nay, nhưng nem thính Hói Đào, ở xã Nga Liên từ lâu đã nổi tiếng khắp trong và ngoài huyện Nga Sơn. Theo những người cao niên địa phương, sản phẩm nem thính ở đây có từ trước Cách mạng Tháng 8-1945. Sáng tạo ra thứ nem đặc trưng này là ông Mục Tư - người chuyên đi nấu ăn cho các đám cưới và đám tang trong vùng. Từ đó, một số hộ ở vùng Hói Đào lưu truyền và phát triển sản xuất đến tận ngày nay, tạo nên thứ nem đặc trưng riêng của địa phương.

Sản xuất nem thính Hói Đào tại cơ sở ở thôn 6, xã Nga Liên, Nga Sơn.

Cùng cán bộ Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện Nga Sơn, chúng tôi đã đến ghi nhận thực trạng sản xuất tại các cơ sở sản xuất nem thính địa phương. Nằm ngay hông chợ Hói Đào thuộc thôn 6, xã Nga Liên, cơ sở sản xuất nem Thanh Lan của anh Trần Văn Phong có quy mô lớn nhất. Tại đây, 12 lao động luôn tất bật các khâu sản xuất, có những người đã kinh qua hàng chục năm kinh nghiệm. Nói về bí quyết gia truyền, người chủ cơ sở ở tuổi trung niên không ngần ngại chia sẻ “Yêu cầu đầu tiên là chọn thực phẩm đầu vào phải là thịt nạc vai hoặc mông lợn, nhưng bắt buộc phải mới mổ còn nóng. Hằng ngày, cơ sở phải đến tận lò mổ từ 3 - 4 giờ sáng để lấy thịt. Sau khi thái thịt thành các miếng mỏng, chỉ cần trộn thính gạo, tiêu xay, gia vị, muối trắng rang giã bột và tỏi thái mỏng, trộn bì lợn bào sẵn rồi nắm chặt, đùm lá chuối. Sản phẩm tự chín bằng hình thức lên men chứ không hề có chất phụ gia gì khác”.

Ngoài nem thính truyền thống, những năm gần đây, cơ sở sản xuất nem Thanh Lan của anh Phong còn học công thức, sản xuất thêm sản phẩm nem chua để đa dạng hóa sản phẩm. Thời điểm chúng tôi có mặt, có khá nhiều khách tìm đến tận cơ sở sản xuất để mua nem. Theo chủ cơ sở sản xuất Trần Văn Phong, khách hàng thường mua sản vật địa phương này làm quà biếu. Có ngày bán tại nhà đã đạt 4.000 đến 5.000 nem các loại. Hằng ngày, gia đình anh Phong còn đóng thùng gửi xe buýt cho các khách hàng ở TP Thanh Hóa, thậm chí gửi qua đường hàng không vào TP Hồ Chí Minh cho các khách quen.

Chỉ tính riêng cơ sở sản xuất Thanh Lan, trung bình mỗi ngày đã sử dụng đến 1 tạ thịt lợn nạc, 20kg bì lợn để sản xuất nem. Khoảng 300 quả nem thính và gần 5.000 nem chua thường được tiêu thụ mỗi ngày. Những dịp nghỉ lễ hay gần Tết Nguyên đán, sản lượng sản phẩm được cơ sở tăng lên gấp đôi.

Anh Đỗ Tiến Đông, người dân gốc xã Nga Tân (Nga Sơn) hiện đang sinh sống tại TP Thanh Hóa, chia sẻ: “Từ nhiều năm nay, mỗi lần về quê, tôi thường ghé qua chợ Hói Đào mua nem thính. Sản phẩm này ở nhiều nơi có, nhưng tôi thấy ở đây có vị thơm đặc trưng”.

Để phát triển thương hiệu cho sản phẩm nem truyền thống địa phương, các phòng chuyên môn của UBND huyện Nga Sơn đã vận động chủ cơ sở là anh Trần Văn Phong đăng ký nhãn hiệu sản phẩm với tên gọi “Nem Thanh Lan”. Hiện sản phẩm đã có nhãn mác, bao bì riêng, có nguồn gốc xuất xứ và hạn sử dụng cho từng lô sản phẩm. Các thủ tục về vệ sinh an toàn thực phẩm cũng được các cơ quan chuyên ngành của tỉnh và Trung ương lấy mẫu, kết luận đủ điều kiện theo quy định.

Những tháng gần đây, xã Nga Liên và UBND huyện Nga Sơn đã đồng hành, giúp đỡ cơ sở sản xuất này hoàn thiện hồ sơ để đăng ký sản phẩm OCOP.

Bài và ảnh: Lê Đồng