Hoằng Hóa: Nỗ lực giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm

Giải phóng mặt bằng (GPMB) có tính chất quyết định đến tiến độ thi công các dự án đầu tư có sử dụng đất, do vậy công tác này luôn được huyện Hoằng Hóa đặc biệt quan tâm, chỉ đạo quyết liệt để bảo đảm tiến độ các công trình trọng điểm triển khai trên địa bàn.

Thi công tuyến đường giao thông đoạn qua xã Hoằng Quỳ (Hoằng Hóa).

Kịp thời tháo gỡ, giải quyết phát sinh

Huyện Hoằng Hóa đang thực hiện GPMB một số dự án lớn, trọng điểm kết nối giao thông đối ngoại và vùng trọng điểm, như: Dự án đường bộ ven biển đoạn Nga Sơn - Hoằng Hóa và đoạn Hoằng Hóa - Sầm Sơn; tuyến đường nối Quốc lộ 1A với Quốc lộ 45 từ xã Hoằng Kim đến xã Thiệu Long (Thiệu Hóa); đường giao thông Hoằng Kim - Hoằng Quỳ; đường từ Quốc lộ 10 (thị trấn Bút Sơn) đi Khu du lịch Hải Tiến; đường Thịnh - Đông (giai đoạn 2)...

Trong đó, tuyến đường nối Quốc lộ 1A với Quốc lộ 45, từ xã Hoằng Kim (Hoằng Hóa) đến xã Thiệu Long (Thiệu Hóa) có tổng chiều dài 14,6 km, quy mô thiết kế đường cấp III đồng bằng, 2 làn xe cơ giới và 2 làn xe thô sơ. Toàn tuyến được chia làm 3 dự án, trong đó đoạn tuyến phía huyện Hoằng Hóa dài 5,25 km. Dự án này có ý nghĩa quan trọng bởi tính kết nối giao thông giữa các vùng trong tỉnh với đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn qua địa bàn tỉnh. Để thực hiện dự án, đoạn từ nút giao với Quốc lộ 1A đến đầu cầu vượt sông Mã, trên địa bàn hai xã Hoằng Kim và Hoằng Xuân (Hoằng Hóa) có tổng số 262 đối tượng có đất bị ảnh hưởng (260 hộ gia đình, cá nhân; 2 tổ chức) với tổng diện tích thu hồi là 192.800m2.

Riêng tại xã Hoằng Kim có 117 hộ gia đình, cá nhân có đất ở, đất nông nghiệp bị ảnh hưởng, trong đó có 4 hộ thuộc diện tái định cư. Tính đến ngày 25-6, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư (BT, HT&TĐC) huyện đã phê duyệt và thực hiện chi trả cho 100/101 đối tượng có đất nông nghiệp bị ảnh hưởng với tổng số tiền hơn 4,7 tỷ đồng. Vướng mắc hiện nay là còn 1 hộ có đất trang trại chưa đồng ý nhận tiền bồi thường; có 4 hộ dân thuộc diện TĐC song lại có thêm phần tài sản, vật kiến trúc nằm ngoài đất ở đề nghị được hỗ trợ. Để kịp thời giải quyết vướng mắc phát sinh, Hội đồng BT, HT&TĐC huyện phối hợp với chính quyền địa phương vận động hộ dân còn lại thống nhất nhận tiền bồi thường. Tham mưu, báo cáo cơ quan có thẩm quyền xem xét, hỗ trợ đối với tài sản, vật kiến trúc ngoài đất ở thuộc sở hữu của 4 chủ sử dụng đất. Đồng thời, hoàn tất hồ sơ, trình phê duyệt phương án đối với 11 hộ dân liên quan đến đất ở.

Đối với dự án nâng cấp, mở rộng tuyến đường Thịnh - Đông, giai đoạn 1 có tổng chiều dài 6,38 km đi qua địa bàn 5 xã: Hoằng Thịnh, Hoằng Thái, Hoằng Thắng, Hoằng Lưu và Hoằng Phong với 539 đối tượng có đất bị ảnh hưởng. Khối lượng GPMB lớn, trong quá trình thực hiện, địa phương gặp phải không ít vướng mắc liên quan đến đề xuất được nhận bồi thường bằng đất của các hộ dân có đất ở phải thu hồi, đề xuất liên quan đến phần diện tích đất ở nằm ngoài mốc GPMB nhưng có diện tích còn lại dưới 50m2... Để kịp thời giải quyết vấn đề phát sinh, Hội đồng BT, HT&TĐC huyện đã tích cực phối hợp với UBND xã giải quyết các vướng mắc của các hộ thuộc diện bồi thường bằng đất; đồng thời tuyên truyền, vận động tháo dỡ đối với các hộ đã nhận tiền, nhận đất bồi thường, bàn giao mặt bằng thi công dự án. Ở giai đoạn 2, đường Thịnh - Đông đi qua địa bàn xã Hoằng Đông, Hoằng Phụ với chiều dài khoảng 2,62 km. Có 477 hộ gia đình, cá nhân và 3 tổ chức có diện tích đất bị ảnh hưởng bởi dự án. Huyện đang nỗ lực triển khai, hoàn thiện các bước theo đúng quy trình để thực hiện tốt nhiệm vụ GPMB phục vụ dự án này. Đến nay, đã có hơn 300 hộ dân có đất nông nghiệp bị ảnh hưởng được nhận tiền bồi thường, hỗ trợ GPMB.

Quyết liệt trong thực hiện

Những năm gần đây, cùng với nhịp phát triển chung của tỉnh, huyện Hoằng Hóa là một trong những địa phương có nhiều công trình, dự án quan trọng, mang tính đột phá, liên kết vùng đã và đang được triển khai thực hiện, nhất là các dự án giao thông. Điểm chung của các dự án là đều có số diện tích đất và tài sản trên đất cần phải GPMB tương đối lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến đất ở, đất nông nghiệp và tài sản, vật kiến trúc của nhiều hộ dân. Chỉ tính trong giai đoạn từ đầu năm 2021 đến tháng 4-2023, trên địa bàn huyện đã có 324 dự án (254 dự án Nhà nước thu hồi đất, 70 dự án nhà đầu tư tự thỏa thuận) với tổng diện tích cần GPMB là 812,96 ha.

Riêng trong năm 2023, toàn huyện có 44 dự án, diện tích cần GPMB là 93,75 ha. Tính đến cuối tháng 6-2023, 100% các dự án đã ký cam kết GPMB. Tỷ lệ đo đạc, kiểm đếm đạt gần 80% trong tổng diện tích cần GPMB, trong đó có gần 65% diện tích đã phê duyệt phương án bồi thường GPMB; tỷ lệ chi trả tiền bồi thường đạt trên 46%. Đối với 4 dự án nhà đầu tư tự thỏa thuận, có 3 dự án đã có trích đo bản đồ và 1 dự án đang đo đạc.

Khối lượng công việc lớn nhưng tính quyết liệt, sáng tạo, bài bản trong thực hiện đã góp phần giúp công tác GPMB tại huyện Hoằng Hóa đạt được nhiều kết quả và cơ bản đảm bảo kế hoạch đề ra. Ban Thường vụ Huyện ủy Hoằng Hóa đã thành lập ban chỉ đạo về công tác GPMB chung trên địa bàn toàn huyện. Các vấn đề vướng mắc, phức tạp đều được bàn bạc thống nhất. Khi bắt đầu tiến hành GPMB một dự án, huyện luôn quán triệt các phòng, ban, các xã, thị trấn, cán bộ, công chức, viên chức trực tiếp thực hiện nhiệm vụ GPMB phải là những người có năng lực, công tâm, công bằng, dân chủ, khách quan, thực hiện đúng trình tự thủ tục, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân có đất bị thu hồi; giải quyết, giải thích thỏa đáng các kiến nghị, khiếu nại của người bị thu hồi đất theo đúng chế độ, chính sách. Nhiều cuộc họp, đối thoại, giải thích với Nhân dân đã được tổ chức, thậm chí, cán bộ hội đồng GPMB huyện, xã đã phải nỗ lực, kiên trì, gặp gỡ trực tiếp người dân để vận động.

Thực tế, công tác bồi thường, GPMB luôn là vấn đề phức tạp, nhạy cảm, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người dân. Trong quá trình triển khai thực hiện các dự án, công tác bồi thường, GPMB của huyện gặp không ít khó khăn, vướng mắc như: cùng một thời điểm phải GPMB nhiều dự án lớn; để có đủ cơ sở pháp lý trước khi tiến hành GPMB mất nhiều thời gian, nhiều dự án phải chuyển kế hoạch từ năm này sang năm khác; cơ sở dữ liệu địa chính đã cũ, chưa được kê khai, cập nhật kịp thời biến động nên khi triển khai GPMB các dự án thường khó khăn, mất nhiều thời gian cho công tác trích đo hoặc trích lục bản đồ, xác định thời điểm, nguồn gốc sử dụng đất... Đối với các dự án nhà đầu tư tự thỏa thuận, sau khi được chấp thuận chủ trương đầu tư thì một số chủ đầu tư chậm lập quy hoạch chi tiết 1/500 và trích lục bản đồ/trích đo vị trí khu đất nên chưa có cơ sở xác định mốc giới GPMB. Các dự án nhà đầu tư tự thỏa thuận GPMB, người sử dụng đất đòi giá quá cao, đưa ra nhiều yêu sách trong khi Nhà nước lại không có chế tài để xử lý, khiến công tác GPMB bị vướng mắc.

GPMB là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong khâu đột phá về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện Hoằng Hóa, nhiệm kỳ 2020-2025 đã xác định tập trung thực hiện. Để thực hiện hiệu quả, huyện Hoằng Hóa thường xuyên tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, đặc biệt là các quy định của Luật Đất đai, những lợi ích, ý nghĩa mà dự án được triển khai để Nhân dân đồng thuận, ủng hộ. Công khai, minh bạch chính sách BT, HT&TĐC, ưu tiên và lựa chọn quỹ đất để thực hiện phương án TĐC, tạo sự đồng thuận cao của các hộ dân bị ảnh hưởng, từ đó chấp hành tốt chủ trương đầu tư và chính sách bồi thường GPMB, nhất là đối với các dự án giao thông trọng điểm, dự án khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu đô thị, các mặt bằng khai thác quỹ đất... Chủ động đối thoại để nắm rõ nguyên nhân và có giải pháp xử lý kịp thời, phù hợp đối với các vấn đề phát sinh, ngăn chặn tình trạng xúi giục, lôi kéo, gây khó khăn trong công tác GPMB. Kịp thời hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho các nhà đầu tư trong bồi thường GPMB.

Bài và ảnh: Việt Hương