Bảo đảm vệ sinh môi trường để phát triển du lịch bền vững

Để du lịch phát triển bền vững thì việc tạo dựng được môi trường du lịch xanh - sạch - đẹp - an toàn - thân thiện với du khách là một trong những yếu tố có tính quyết định. Nhận thức được vấn đề đó, trong nhiều năm qua, TP Sầm Sơn luôn quan tâm, thực hiện tốt công tác bảo đảm vệ sinh môi trường (VSMT).

Lực lượng chức năng của thành phố thường xuyên nhắc nhở các hộ kinh doanh dịch vụ du lịch không lấn chiếm lòng, lề đường.

Đến nay, tại các bãi tắm và trục đường chính đều được trang bị thùng đựng rác, thuận tiện cho việc thu gom và để rác thải của du khách; 100% nhà hàng, nhà nghỉ, khách sạn, hộ kinh doanh ăn uống cam kết sử dụng nước sạch trong kinh doanh; các cơ sở lưu trú thực hiện nghiêm túc báo cáo đánh giá tác động môi trường... Ngoài ra, tại một số địa phương trọng điểm du lịch cũng đã thành lập các hợp tác xã dịch vụ (HTXDV) VSMT do hội liên hiệp phụ nữ (LHPN) cơ sở chịu trách nhiệm quản lý, điều hành, đang hoạt động hiệu quả.

Nhìn chung, công tác bảo đảm VSMT luôn được cấp ủy, chính quyền các cấp, các đoàn thể chính trị - xã hội và người dân quan tâm và luôn xem đó là trách nhiệm đối với sự phát triển du lịch thành phố. Theo đó, cùng với việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân không đổ rác thải, nước thải, phế thải ra đường, bãi biển, nơi công cộng, UBND thành phố đã chỉ đạo các phường, xã xây dựng nhiều mô hình, đoạn đường tự quản về VSMT. Các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch, nhà hàng, khách sạn phải trang bị thùng đựng rác, lắp biển báo chỉ dẫn nhằm nâng cao ý thức của du khách trong công tác bảo đảm VSMT; thực hiện tốt việc thu gom rác, không để xảy ra tình trạng rác tồn đọng tại các trục đường, khu vực bãi biển. Hằng năm, trước mùa du lịch, UBND thành phố đều xây dựng phương án bảo đảm VSMT, trong đó tập trung vào việc duy trì vệ sinh thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải, nước thải; thường xuyên thực hiện việc cắt tỉa, chăm sóc cây xanh đường phố; nạo vét cống rãnh, xử lý những điểm ngập úng cục bộ... Cùng với các giải pháp trên, tại những điểm trước đây thường xuyên bị ô nhiễm môi trường, úng ngập cục bộ mỗi khi có mưa lớn đã được thành phố có phương án đầu tư xử lý và đến nay đã được khắc phục, không còn tình trạng nước thải chảy tràn qua các cống ra biển, mất cảnh quan môi trường, ảnh hưởng đến việc tắm biển của du khách.

Cùng với các giải pháp trên, thực hiện cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” do Trung ương Hội LHPN Việt Nam phát động, Hội LHPN TP Sầm Sơn đã chỉ đạo các cấp hội thực hiện tốt công tác bảo đảm VSMT tại khu dân cư. Đến nay, cùng với sự hỗ trợ, giúp đỡ của Hội LHPN tỉnh (trao tặng cho một số xe tay đẩy chuyên chở rác), Hội LHPN thành phố đã thành lập được 5 HTXDV VSMT tại các phường, xã: Quảng Thọ, Quảng Hùng, Quảng Minh, Quảng Châu và Quảng Vinh do hội LHPN cơ sở chịu trách nhiệm quản lý và điều hành mọi hoạt động của HTX. Các HTX này do một cán bộ hội làm chủ nhiệm HTX; mỗi HTX thu hút từ 17-18 thành viên tham gia. Để các HTX đi vào hoạt động theo quy định của pháp luật, các HTX đã tổ chức hội nghị thông qua điều lệ hoạt động; ngành nghề sản xuất, kinh doanh; quyền và nghĩa vụ của các thành viên... nhằm tạo sự đồng thuận, thống nhất cao của các thành viên để triển khai thực hiện. Trong quá trình hoạt động, các HTXDV VSMT đã xây dựng kế hoạch quét dọn, thu gom rác thải một cách khoa học, hợp lý, đồng thời xây dựng mức phí phù hợp với điều kiện kinh tế của các hộ gia đình (những hộ gia đình chính sách, gia đình khó khăn đều được miễn), do vậy đã tạo được sự đồng thuận của người dân trong việc thu gom rác thải, chất thải trên địa bàn. Việc quét dọn và gom rác thải được thực hiện 1 lần/ngày, sau đó rác vận chuyển đến bãi tập kết để đưa đi chôn lấp, xử lý. Theo đánh giá của lãnh đạo Hội LHPN TP Sầm Sơn, qua việc thành lập và ra mắt các HTXDV VSMT tại một số phường, xã đã góp phần nâng cao vai trò, vị thế của các cấp hội LHPN. Quan trọng hơn qua đó ý thức, trách nhiệm của các tầng lớp nhân dân về công tác bảo đảm VSMT ngày càng được nâng lên, đồng thời tạo công ăn, việc làm cho hàng chục hội viên phụ nữ, với thu nhập bình quân từ 4-6 triệu đồng/người/tháng.

Tuy nhiên, trước yêu cầu phát triển của đô thị du lịch biển, TP Sầm Sơn cũng đang đối mặt với nhiều vấn đề về môi trường. Đó là nước thải sinh hoạt không ngừng tăng lên; hạ tầng kỹ thuật phục vụ VSMT còn nhiều bất cập, nhất là trong công tác thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải. Bãi rác của thành phố hiện đã quá tải, với mức độ gây ô nhiễm môi trường tăng lên theo thời gian. Bình quân hàng ngày (các tháng cao điểm mùa du lịch) toàn thành phố thu gom được khoảng 120-150 tấn rác thải/ngày. Để hạn chế đến mức thấp nhất việc ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân và du khách, nhất là các hộ dân sinh sống xung quanh khu vực bãi rác, thành phố đã chỉ đạo Công ty CP Môi trường đô thị và Dịch vụ du lịch Sầm Sơn thường xuyên xử lý mùi hôi bằng phun thuốc chống thối, ít nhất 2 lần/ngày về mùa hè, đồng thời phủ bạt, xây thêm hồ xử lý; đổ rác cuốn chiếu theo lớp sau đó lu lèn giảm chiều cao; xử lý bằng chế phẩm sinh học, phun thuốc ruồi muỗi và đặc biệt là phải che phủ bằng bạt HDPE toàn bộ bề mặt bãi rác... Trước thực trạng trên, về lâu dài, để xử lý tốt công tác VSMT, nhất là nơi để rác thải để không ảnh hưởng đến môi trường du lịch, thành phố đã chỉ đạo các phòng, ban, đơn vị chức năng nghiên cứu, xây dựng đề án để các sở, ngành liên quan và UBND tỉnh xem xét quyết định cho phép thành phố đầu tư xây dựng nhà máy xử lý rác tại vị trí mới để xử lý hết lượng rác trên địa bàn.

Bài và ảnh: Lê Duy