Ly hôn trong giới trẻ gia tăng

Những năm gần đây, tình trạng ly hôn giữa các cặp vợ chồng trên địa bàn tỉnh ngày càng gia tăng. Điều đáng lo ngại là ly hôn ở giới trẻ chiếm tỷ lệ cao trong tổng số án hôn nhân gia đình hàng năm. Cho dù ly hôn là sự “giải thoát” cho những người trong cuộc khỏi sự tù túng trong đời sống hôn nhân nhưng hệ quả để lại vẫn luôn là gánh nặng, rào cản đối với cá nhân và xã hội.

Một tiết mục biểu diễn trong Hội thi “Tìm hiểu kiến thức về văn hóa ứng xử trong gia đình tỉnh Thanh Hóa” năm 2019.

Vợ chồng anh T. (sinh năm 1991, quê ở Thiệu Hóa) và chị H. (sinh năm 1993) chia tay nhau trong sự tiếc nuối của cả cha mẹ hai bên gia đình, bạn bè và bà con hàng xóm. Cả hai được đánh giá là cặp đôi trai tài, gái sắc, đều có công việc ổn định. T. công tác trong ngành công an, vợ làm bác sĩ và đến với nhau bằng tình yêu. Họ từng yêu nhau say đắm một thời, đã có với nhau 1 cô con gái kháu khỉnh, dễ thương nhưng cả hai đã quyết định “đường ai nấy đi” chỉ sau vài năm về chung một nhà. Lý do đề nghị ly hôn được đưa ra một cách chung chung đó là không cùng quan điểm, không hợp nhau cách sống. Thế là sau nhiều lần hòa giải không thành, tòa án công nhận cho họ thuận tình ly hôn, đứa con gái thỏa thuận giao cho người chồng chăm sóc, nuôi dưỡng.

Đối với trường hợp của M. (sinh năm 2001, quê ở TP Thanh Hóa) và anh Đ. (sinh năm 1990) thì chia tay có lẽ vì cả hai còn quá trẻ, chưa hiểu tính cách của nhau. Vốn là hàng xóm, láng giềng từ bé, đôi bạn trẻ sau thời gian hẹn hò, tìm hiểu đã đi đến hôn nhân khi cô gái mới vừa đủ tuổi kết hôn. Sau một thời gian về chung một nhà, khi con chỉ mới hơn 1 tuổi, M. gửi đơn xin ly hôn, đồng thời quyết định giao con cho chồng và gia đình bên chồng nuôi, còn mình thì đi làm ăn xa.

Chị D. (sinh năm 1993) cùng vừa mới đệ đơn xin ly hôn chồng là anh P. (sinh năm 1990). Theo đơn khởi kiện, chị D trình bày: Chị và anh P. kết hôn với nhau năm 2016, trên cơ sở tự nguyện, có đăng ký kết hôn. Sau khi kết hôn, vợ chồng chị chung sống hạnh phúc được một thời gian ngắn thì phát sinh mâu thuẫn. Nguyên nhân mâu thuẫn là do tính tình vợ chồng không hợp, bất đồng quan điểm sống, ngoài ra anh P. còn ham chơi, không quan tâm đến gia đình, vợ con, dẫn đến vợ chồng thường xuyên cãi nhau. Mâu thuẫn căng thẳng nhất từ cuối năm 2017, anh chị đã sống ly thân nhau từ đó cho đến nay, không ai quan tâm đến ai. Mâu thuẫn của vợ chồng chị đã được hai bên gia đình hòa giải nhiều lần nhưng không có kết quả. Nay chị D. xét thấy tình cảm vợ chồng không còn, cuộc sống chung không thể kéo dài, mục đích hôn nhân không đạt được, vì vậy chị đề nghị Tòa án Nhân dân (TAND) TP Thanh Hóa giải quyết cho chị được ly hôn với anh P. và nêu nguyện vọng được nuôi dưỡng đứa con chung của anh chị mà không yêu cầu anh P. phải cấp dưỡng tiền nuôi con...

Trong những năm gần đây, số lượng các vụ ly hôn trên địa bàn tỉnh có xu hướng tăng, trong đó số vụ ly hôn thuộc về các gia đình mà vợ chồng trẻ chiếm tỷ lệ cao. Đơn cử, số liệu thống kê tại TAND TP Thanh Hóa cho thấy, trong năm 2019, tòa án đã giải quyết 811 vụ, việc liên quan đến án hôn nhân và gia đình. Trong số đó, số cặp vợ chồng ở độ tuổi từ 18-30 là 498 vụ, việc (tỷ lệ 61,4%), ở độ tuổi trên 30 là 313 vụ, việc (38,6%). Nguyên nhân chính dẫn đến việc ly hôn là do mâu thuẫn, tính tình không hợp, chiếm tỷ lệ 48,7%; do cờ bạc, rượu chè, nghiện ma túy (37,6%); ngoại tình (7%); không có con (0,7%)... Trong 6 tháng đầu năm 2020, TAND TP Thanh Hóa đã giải quyết 305 vụ, việc liên quan đến án hôn nhân và gia đình, trong đó số cặp vợ chồng ở độ tuổi từ 18 - 30 là 171 trường hợp, ở độ tuổi trên 30 tuổi là 134 trường hợp. Nguyên nhân dẫn đến việc ly hôn chủ yếu là do cờ bạc, rượu chè, nghiện chất ma túy (39,4%); do ngoại tình (8,2%); do không có con (9,8%); do mâu thuẫn khác (42,6%). Đặc biệt, trong các vụ án đã thụ lý, giải quyết, 80% các vụ, việc do phụ nữ làm đơn khởi kiện ly hôn.

Thẩm phán Lê Thị Tân, Chánh Tòa Dân sự TAND TP Thanh Hóa, cho biết: Hàng năm, TAND TP Thanh Hóa giải quyết rất nhiều vụ việc về hôn nhân gia đình, mỗi vụ án có những tình tiết khác nhau, độ tuổi xin ly hôn cũng rất đa dạng, các cặp vợ chồng trẻ cưới nhau sau một vài năm đã xin ly hôn, các cặp trung tuổi, có cả những cặp vợ chồng tuổi cao cũng đưa nhau ra tòa. Về nguyên nhân, ngoài những nguyên nhân như bạo lực gia đình, cờ bạc, rượu chè, nghiện ma túy, không có con chung thì rất nhiều cặp khi đến tòa án yêu cầu ly hôn chỉ trình bày lý do như tính tình không hợp, bất đồng quan điểm sống, không cùng chí hướng, nhưng đó chỉ là cách nói chung chung, nhất là đối với trường hợp là các cặp vợ chồng trẻ.

Theo thẩm phán Lê Thị Tân, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng ly hôn của các cặp vợ chồng trẻ, như mâu thuẫn trong đời sống thường ngày, không sắp xếp được cuộc sống, ham vui bạn bè, thiếu chăm lo gia đình, con cái; mâu thuẫn giữa các mối quan hệ trong gia đình... Đặc biệt, với nhiều bạn trẻ, yêu nhanh, cưới nhanh và nhiều khi hôn nhân không toàn là “màu hồng” thì dễ dàng buông bỏ bởi khi cuộc hôn nhân trở nên căng thẳng, kinh tế không bảo đảm, mối quan hệ vợ chồng không hòa hợp, họ sẵn sàng gửi đơn ra tòa để “giải thoát” cho nhau. Thế nhưng, hậu quả để lại thì đáng lo ngại bởi nhiều người chưa suy nghĩ thấu đáo về những thiệt thòi, hệ lụy về sau này, nhất là đối với con cái.

Để có một cuộc hôn nhân hạnh phúc, bền vững không phải là điều dễ dàng, bởi điều đó cần sự quan tâm, đồng cảm, thấu hiểu, nhìn nhận vấn đề từ nhiều phía để có ứng xử khéo léo giữa các mối quan hệ trong gia đình, cùng nhau sẻ chia, giải quyết những áp lực công việc, kinh tế và đặc biệt đối với các bạn trẻ là xác định điều quan trọng trong cuộc sống mỗi người để tránh xa những cám dỗ, cạm bẫy của cuộc sống.

Bài và ảnh: Minh Hiền