Quan tâm giải quyết một số khó khăn, hạn chế trong vận hành chính quyền địa phương 2 cấp

Đại biểu Nguyễn Văn Biện, Tỉnh ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Hạc Thành.

Đại biểu Nguyễn Văn Biện, Tỉnh ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Hạc Thành đánh giá, năm 2025 bức tranh kinh tế tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức lớn; cùng với đó, việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đặt ra nhiều yêu cầu mới về nhiệm vụ, cơ chế và phương thức tổ chức thực hiện. Một số cơ chế, chính sách mới ban hành chậm được hướng dẫn, gây lúng túng cho cơ sở trong tổ chức thực hiện; thời gian giải quyết một số thủ tục hành chính, tiến độ thực hiện nhiều dự án đầu tư vẫn còn kéo dài, chưa đáp ứng kỳ vọng của cử tri.

Từ thực tiễn công tác chỉ đạo điều hành, tiếp thu ý kiến đóng góp của Ủy ban MTTQ và cử tri, Bí thư Đảng ủy phường Hạc Thành Nguyễn Văn Biện đề xuất HĐND tỉnh quan tâm tăng cường nguồn lực cho cấp xã, phường - nơi trực tiếp giải quyết phần lớn công việc liên quan đến người dân.

Trong đó, cần bảo đảm bố trí đủ cán bộ theo vị trí việc làm; nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu theo từng lĩnh vực; đầu tư đồng bộ hạ tầng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Đối với kiến nghị về xem xét bổ sung số lượng giáo viên của cử tri, Bí thư Đảng ủy phường Hạc Thành cho biết hiện nay phường Hạc Thành thiếu 137 giáo viên mầm non, tiểu học, THCS. Vì vậy, đề nghị HĐND tỉnh xem xét bổ sung thêm giáo viên hợp đồng theo Nghị định số 111/2022/NĐ-CP của Chính phủ ương ứng với số lượng biên chế giáo viên còn thiếu so với định mức quy định; bổ sung kinh phí để các phường, xã thực hiện hiệu quả nhiệm vụ năm học 2025-2026 và các năm tiếp theo.

Đối với kiến nghị về quan tâm điều chỉnh số lượng người hoạt động không chuyên trách ở tổ dân phố trên địa bàn tỉnh, Bí thư Đảng ủy phường Hạc Thành nêu rõ: Ngày 10/7/2024, HĐND tỉnh Thanh Hoá ban hành Nghị quyết số 31/2024/NQ-HĐND về việc quy định số lượng, chức danh, chế độ chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá. Nghị quyết quy định số bố trí tối đa 2 người đảm nhận 4 chức danh (Bí thư chi bộ, Tổ trưởng Tổ dân phố, Trưởng ban công tác mặt trận, Tổ đội trưởng).

Theo Luật Dân quân tự vệ năm 2019, quy định Tổ đội trưởng phải là công dân nam từ đủ 18 tuổi đến hết 45 tuổi, công dân nữ từ đủ 18 tuổi đến hết 40 tuổi có nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ.

Theo đó, chức danh Tổ đội trưởng sẽ kiêm thêm 1 trong 3 chức danh còn lại. Tuy nhiên, nguồn nhân sự ở các thôn, tổ dân phố đảm bảo độ tuổi dưới 45 phần lớn đang trong độ tuổi lao động, mặt khác, chưa có nhiều kinh nghiệm thực tiễn trong công tác Đảng, công tác vận động quần chúng. Do vậy, đề nghị HĐND tỉnh điều chỉnh số lượng người hoạt động không chuyên trách ở tổ dân phố trên địa bàn tỉnh thành 3 người đảm nhận 4 chức danh.

Tăng vốn quỹ phát triển đất của tỉnh, cho các xã vay để khai thác quỹ đất

Đại biểu Lê Minh Nghĩa, Tỉnh ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Yên Định.

Đại biểu Lê Minh Nghĩa cho rằng để thực hiện thắng lợi mục tiêu tăng trưởng năm 2026, cần tập trung giải quyết những tồn tại, hạn chế liên quan đến công tác GPMB, giải ngân vốn đầu tư công, tiến độ thực hiện các dự án đầu tư trực tiếp của doanh nghiệp.

Cụ thể, đại biểu đề xuất tỉnh quan tâm cụ thể hóa các dự án đầu tư sản xuất, kinh doanh đang triển khai thực hiện, nhất là dự án sẽ hoàn thành đi vào hoạt động trong năm 2026; giao trách nhiệm cho các cơ quan, đơn vị, đôn đốc, giải quyết khó khăn, vướng mắc, đảm bảo dự án hoàn thành đúng tiến độ, qua đó đảm bảo giá trị sản xuất ngành xây dựng, công nghiệp, đóng góp vào tăng trưởng của tỉnh trong năm 2026.

Để có sản phẩm mới đóng góp vào tăng trưởng 2 con số, cần tiếp tục đẩy nhanh các dự án đầu tư kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp để có mặt bằng sạch thu hút đầu tư. Sản phẩm công nghiệp chủ lực của tỉnh lâu nay vẫn dừng ở con số 19 sản phẩm chủ yếu, chưa có thêm các sản phẩm mới, trong khi sản phẩm cũ không còn nhiều dư địa.

Trong thu ngân sách của tỉnh có phần thu rất quan trọng, đóng góp rất lớn là thu từ tiền sử dụng đất; phần lớn giao các xã thực hiện, trong khi các xã mới thành lập, nguồn thu hạn chế. Để đấu giá được các mặt bằng để thu ngân sách và phân chia nguồn thu theo các cấp ngân sách thì trước đó cần phải có nguồn lực ban đầu để GPMB sạch, đầu tư hạ tầng theo quy hoạch.

Đại biểu đề nghị tăng vốn cho quỹ phát triển đất của tỉnh, cho các xã vay nguồn lực này để khai thác quỹ đất.

Đại biểu Lê Minh Nghĩa cũng kiến nghị HĐND tỉnh xem xét, sửa đổi Nghị quyết số 31/2024/NQ-HĐND ngày 10/7/2024 về quy định số lượng, chức danh, chế độ chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố; tăng định mức chi thường xuyên ở cấp xã để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn phát triển mới.

Quan tâm phát triển văn hóa - xã hội, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân

Đại biểu Lê Văn Trung, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Đại biểu Lê Văn Trung đề nghị cấp ủy, chính quyền các địa phương tiếp tục đẩy mạnh thực hiện các chủ trương, nghị quyết về phát triển văn hóa, thể thao và du lịch, đặc biệt là Nghị quyết số 17 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tiếp tục xây dựng, phát triển văn hóa và con người Thanh Hóa trong thời kỳ mới gắn với thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035. Từ đó, khơi thông nguồn lực văn hóa và con người cho phát triển bền vững kinh tế - xã hội của mỗi địa phương và của tỉnh.

Sau khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, tại nhiều xã, phường, hệ thống nhà văn hóa, trung tâm văn hóa, trung tâm thể dục thể thao chỗ thừa, chỗ thiếu, chưa được rà soát, sắp xếp phù hợp. Đại biểu Lê Văn Trung đề nghị các địa phương cần tiếp tục quan tâm sắp xếp, hoàn thiện các thiết chế văn hóa ở cơ sở.

Đẩy mạnh cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, góp phần nâng cao thể chất, tinh thần cho cán bộ, Nhân dân trong tỉnh.

Các địa phương cần chủ động rà soát, phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tham mưu cho tỉnh trong việc xây dựng đề án phát triển du lịch giai đoạn 2025-2030, bảo đảm phù hợp với vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Đồng thời, tăng cường công tác quản lý nhà nước về di tích trên địa bàn, nhất là việc thu hồi để quản lý các di tích quốc gia, di tích quốc gia đặc biệt bị xâm hại.

Chấn chỉnh, cải thiện cảnh quan đô thị, không gian công cộng, quản lý vỉa hè, tạo cảnh quan văn minh ở các xã, phường đô thị trung tâm.

Khắc phục tình trạng thiếu cán bộ công chức cấp xã, đặc biệt là công chức có chuyên môn

Đại biểu Lê Văn Châu, Tỉnh ủy viên, Bí thư Đảng ủy xã Cẩm Thủy.

Phân tích những khó khăn về tình hình thế giới, trong nước, ảnh hưởng tới việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh năm 2025; xuất phát từ thực tiễn thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; Bí thư Đảng ủy xã Cẩm Thủy Lê Văn Châu đề nghị HĐND, UBND tỉnh và các sở, ngành tiếp tục quan tâm chỉ đạo khắc phục tình trạng thiếu cán bộ công chức cấp xã, đặc biệt là công chức có chuyên môn về đất đai, tài chính, đầu tư, công nghệ thông tin... để cấp xã có đầy đủ nguồn lực thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ mới.

Đối với mức hỗ trợ và phụ cấp đối với cán bộ bán chuyên trách cấp xã, đề nghị HĐND tỉnh sớm ban hành Nghị quyết sửa đổi Nghị quyết số 31/NQ-HĐND năm 2024 của HĐND tỉnh quy định các chức danh, mức hỗ trợ và phụ cấp đối với cán bộ bán chuyên trách cấp xã gắn với chủ trương sáp nhập thôn, tổ dân phố, vì hiện nay cán bộ bán chuyên trách ở thôn (Trưởng thôn, Tổ trưởng Tổ dân phố) đang quá tải, nhiều nơi cán bộ thôn không đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Đồng thời, sớm nghiên cứu ban hành nghị quyết chuyên đề về thu hút các nguồn lực phát triển đô thị tại các xã trung tâm của các huyện miền núi cũ, tạo động lực phát triển vùng để thu hẹp khoảng cách phát triển kinh tế - xã hội giữa các xã miền núi và các xã đồng bằng.

Để nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND xã sau sáp nhập, đề nghị tỉnh tổ chức sớm các lớp tập huấn chuyên đề cho các đại biểu HĐND, các Ban của HĐND xã nhiệm kỳ mới để nâng cao kỹ năng chất vấn, giám sát của các đại biểu HĐND xã; nâng cao kỹ năng thẩm tra của các Ban HĐND, nhất là thẩm tra các dự thảo nghị quyết về cơ chế chính sách, các dự án đầu tư công, các nghị quyết về quy phạm pháp luật của HĐND theo Luật tổ chức chính quyền địa phương.

Cùng với đó, tiếp tục quan tâm đầu tư tập trung cho các xã hệ thống phòng họp không giấy tờ cho các đại biểu HĐND, để đại biểu HĐND tiếp cận với tài liệu số, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của HĐND theo tinh thần Nghị quyết 57 của Trung ương.

Nhanh chóng đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin cho các xã vùng sâu, vùng xa

Đại biểu Hà Văn Ca, Tỉnh ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Trung Lý.

Từ thực tế hiện nay nhiều xã miền núi vẫn còn thiếu cán bộ, công chức, nhất là công chức chuyên môn. Đại biểu Hà Văn Ca, Tỉnh ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Trung Lý đề nghị UBND tỉnh sớm chỉ đạo các sở, ngành tham mưu triển khai kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phương án bố trí, sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức cấp xã.

Trong đó, cần tiếp tục điều động, biệt phái công chức của các sở, ngành cấp tỉnh và xã, phường dôi dư cán bộ, công chức lên các xã còn thiếu, nhất là công chức có trình độ chuyên môn về công nghệ thông tin, tài chính kế hoạch, đầu tư, xây dựng, quản lý dự án, tài nguyên, đất đai...

Bên cạnh đó, cần sớm điều động cán bộ cho ban chỉ huy quân sự xã do hiện tại một số xã chỉ có 1 cán bộ đảm nhiệm chức danh chỉ huy trưởng, trình độ, năng lực khó đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Riêng các xã biên giới, xã trọng yếu về quốc phòng - an ninh cần được bố trí cán bộ làm công tác cơ yếu, bảo mật kiêm công nghệ thông tin.

Đại biểu Hà Văn Ca cũng đề xuất một số nội dung khác như: nhanh chóng đầu tư hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin cho một số xã vùng sâu, vùng xa, vùng lõm sóng; tổ chức tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ theo cụm xã để tiết kiệm thời gian, chi phí; quan tâm bố trí kinh phí hỗ trợ các cơ quan như ban chỉ huy quân sự, công an xã, trạm biên phòng, trạm kiểm lâm mua sắm các trang thiết bị phục vụ công tác phòng cháy, chữa cháy rừng, tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn.

Riêng các xã thuộc huyện Mường Lát cũ, tỉnh tiếp tục quan tâm thực hiện Đề án xây dựng bản đồ nông hóa, thổ nhưỡng và Đề án phát triển rừng bền vững đến năm 2030 đã được UBND tỉnh phê duyệt đề cương, nhiệm vụ, Đề án phát triển du dịch đã UBND tỉnh phê duyệt, phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, giữ vững an ninh, chủ quyền biên giới...

Quan tâm chất lượng cán bộ, hạ tầng cơ sở ở khu vực miền núi

Đại biểu Cầm Bá Lâm, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Luận Thành.

Để chính quyền địa phương 2 cấp mới vận hành hiệu quả và bền vững, đại biểu Cầm Bá Lâm đề nghị cần tiếp tục quan tâm, hoàn thiện nhiều mặt. Trước hết là đội ngũ cán bộ, dù tỉnh đã hỗ trợ điều động, luân chuyển nhân lực từ nơi thừa sang nơi thiếu, nhiều xã miền núi vẫn còn thiếu cán bộ chuyên môn MTTQ và các đoàn thể, thiếu công chức xây dựng - công thương, kế toán, công nghệ thông tin, y tế, giáo dục. Kết luận mới đây của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phương án bố trí cán bộ cấp xã là căn cứ quan trọng, song địa phương mong muốn có lộ trình triển khai cụ thể, sớm bổ sung nhân lực cho các vị trí còn trống.

Về cơ sở vật chất, nhiều xã miền núi đối diện tình trạng thiếu phòng làm việc do trước đây công sở chỉ được thiết kế cho quy mô 24 công chức. Khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, số cán bộ tăng lên nhưng trụ sở không đủ đáp ứng; một số xã sáp nhập có khoảng cách địa lý xa, gây khó khăn cho bố trí làm việc. Địa phương kiến nghị tỉnh tiếp tục ưu tiên đầu tư xây dựng trụ sở, nhất là tại những xã đặc biệt khó khăn.

Trong lĩnh vực giao thông, nhiều tuyến đường liên xã, liên huyện (cũ) đã được đầu tư, sửa chữa, nhưng đặc thù miền núi với địa hình chia cắt, dốc núi, lũ ống, lũ quét khiến hạ tầng dễ hư hỏng. Cử tri đề nghị tỉnh tiếp tục ưu tiên ngân sách cho các dự án giao thông vùng khó; nghiên cứu quy hoạch mở mới các tuyến kết nối giữa các xã trong khu vực; xem xét tuyến Vạn Xuân - Xuân Chinh để nâng cấp thành đường tỉnh 519c nhằm tạo trục giao thông liên hoàn.

Doanh nghiệp kỳ vọng môi trường đầu tư đổi mới mạnh mẽ và năng lực cạnh tranh vượt trội

Đại biểu Nguyễn Văn Thành, Tổng Giám đốc Công ty CP Hợp Lực.

Theo đại biểu Nguyễn Văn Thành, Tổng Giám đốc Công ty CP Hợp Lực, một trong những vấn đề quan tâm lớn của doanh nghiệp là chất lượng nguồn nhân lực. Thanh Hóa hiện có nhiều khu công nghiệp, cụm công nghiệp mới và đón nhận làn sóng đầu tư từ các tập đoàn quốc tế, trong đó sự quyết liệt và yêu cầu khắt khe về kỹ thuật, kỷ luật, ngoại ngữ là đặc điểm chung.

Do vậy, tỉnh cần có chiến lược đào tạo dài hạn, gắn kết nhà trường - doanh nghiệp - cơ quan quản lý; mở rộng các chương trình đào tạo công nghệ, kỹ thuật cao, ngoại ngữ và kỹ năng làm việc theo chuẩn quốc tế. Đây là yếu tố then chốt để thu hút các dự án quy mô lớn, công nghệ cao và tạo ra thu nhập bền vững cho người lao động.

Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Văn Thành cho rằng cần thúc đẩy các ngành sản xuất mới, giá trị gia tăng cao; khuyến khích doanh nghiệp trong tỉnh đi học hỏi mô hình tiên tiến, từng bước đưa công nghệ hiện đại vào sản xuất để nâng thu nhập bình quân đầu người. Việc tối ưu hóa tài nguyên, giảm xuất khẩu thô và đẩy mạnh chế biến sâu cũng được xem là hướng đi tất yếu để tăng nội lực địa phương.

Cộng đồng doanh nghiệp cũng mong tỉnh chỉ đạo sâu sát hơn để tạo môi trường kinh doanh số an toàn và lành mạnh; đồng thời, tiếp tuc kiến tạo sự thông thóang, minh bạch và môi trường cạnh tranh mạnh mẽ, học hỏi các địa phương đi đầu trong thu hút đầu tư.

Theo đại biểu, hạ tầng các khu công nghiệp và cụm công nghiệp mới của tỉnh cũng cần được phát triển theo hướng hiện đại, đồng bộ hạ tầng, dịch vụ hỗ trợ mạnh, thủ tục rõ ràng, chi phí hợp lý để tăng sức hấp dẫn với nhà đầu tư.

Trong công tác xúc tiến đầu tư, cần mạnh dạn đổi mới phương pháp, học hỏi cách làm của các quốc gia thành công, đồng thời tổ chức các đoàn công tác xúc tiến có sự tham gia của các bộ phân có thể tham mưu và xử lý thủ tục kết nối một cách hiệu quả.