Mua thuốc điều trị COVID-19: Tránh “tiền mất, tật mang”

Những ngày gần đây khi số ca F0 trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa tăng cao cũng là thời điểm người dân đổ xô đi mua thuốc, vật tư y tế (VTYT) để phòng, điều trị COVID-19. Ngoài những loại thuốc được Bộ Y tế (BYT) cấp phép, nhiều loại thuốc được cho là “điều trị rất hiệu quả” cho các F0, F1 cũng được bán tràn lan trên mạng.

Nhu cầu mua kit test, thuốc điều trị COVID-19 tăng cao.

Nhu cầu tăng cao

Theo ghi nhận, những ngày gần đây tại một số hiệu thuốc trên địa bàn TP Thanh Hóa và các huyện lân cận luôn tấp nập người ra vào. Họ tìm đến đây để mua kit test nhanh, các loại thuốc điều trị dành cho F0, cùng các sản phẩm tăng cường miễn dịch, bổ sung Vitamin, khoáng chất… dẫn đến hiện tượng quá tải và khan hiếm hàng.

Đang đứng xếp hàng chờ đến lượt, chị Nguyễn Thị Nhung, phường Đông Vệ, TP Thanh Hóa chia sẻ: Trước tình hình dịch bệnh như hiện nay, tôi rất lo lắng cho sức khỏe của người thân. Vì vậy, ngoài việc mua các sản phẩm như kit test nhanh, nước muối sinh lý, xịt họng tôi còn mua các sản phẩm như Vitamin, khoáng chất… nhằm tăng cường đề kháng cho bản thân và gia đình. So với những ngày trước, kit test nhanh đang có hiện tượng khan hàng và giá cũng cao hơn trước.

“Lâu nay gia đình tôi luôn mua sẵn kit test nhanh kháng nguyên vi rút SARS-CoV-2. Chỉ cần các thành viên trong gia đình có biểu hiện ho, sổ mũi, đau họng… là có thể tự test cho yên tâm, bởi dịch bệnh có thể đến với mình và gia đình mình bất kỳ lúc nào”, chị Nhung nói.

Một loại thuốc “điều trị” COVID-19 được rao bán trên mạng.

Anh Nguyễn Văn Hòa ở phường Đông Sơn, TP Thanh Hóa bộc bạch: Gia đình tôi đang có người thân bị nhiễm COVID-19. Do có triệu chứng lâm sàng ở mức độ nhẹ nên được cách ly và điều trị tại nhà. Ngoài thực hiện đúng theo khuyến cáo và hướng dẫn chăm sóc người bệnh của Ngành Y tế, tôi cũng đã nhờ người mua thêm thuốc để phục vụ điều trị bệnh, nhưng có một số loại bị báo hết hàng. Mặc dù trên mạng được rao bán tràn lan nhưng tôi không dám mua bởi chỉ khi mua ở các nhà thuốc uy tín thì mới yên tâm về chất lượng được.

Một số chủ nhà thuốc trên địa bàn TP Thanh Hóa chia sẻ: Những ngày gần đây do số ca F0 tăng nhanh nên nhu cầu về các mặt hàng y tế của người dân cũng tăng theo. Không chỉ giá kit test và giá các loại thuốc tăng cường miễn dịch, bổ sung Vitamin, khoáng chất, nước muối sinh lý, xịt họng, máy đo nồng độ Oxy trong máu SPO2… cũng có hiện tượng tăng giá và khan hàng.

Tránh “tiền mất, tật mang”

Trước tình hình phức tạp của dịch bệnh, lợi dụng tâm lý lo lắng của người dân, nhiều cá nhân đã rao bán các mặt hàng thuốc điều trị virus “xách tay” từ Nga, Trung Quốc. Các thuốc này được tư vấn là có khả năng phòng, chống lây nhiễm và điều trị hiệu quả COVID-19.

Tại Thanh Hóa, muốn mua các loại thuốc “xách tay” này không khó, bởi được rao bán trực tiếp trên các hội nhóm, trang cá nhân trên mạng xã hội như Facebook, Zalo… với rất nhiều lời mời chào hấp dẫn và được hướng dẫn cách sử dụng rất cụ thể.

Trong vai một khách hàng tìm mua thuốc điều trị cho bệnh nhân F0, phóng viên được chủ một tài khoản Facebook có địa chỉ tại TP Thanh Hóa giới thiệu một số loại thuốc “xách tay” có tên là Arbidol. Thuốc được tư vấn là có tác dụng ức chế virus, tăng cường đề kháng, giảm tối đa lây nhiễm COVID-19. Thuốc có nhiều dạng, dùng cho nhiều lứa tuổi khác nhau…

Họ có thể là những chủ spa, chủ cửa hàng chăn ga, gối đệm, shop bán hàng trẻ em… nhưng đến mùa dịch đã trở thành những “tư vấn viên” bán trang thiết bị VTYT như kit test nhanh, máy đo nồng độ oxy trong máu SPO2… và thậm chí bán luôn thuốc điều trị COVID-19. Vì vậy, người dân rất dễ tiếp cận và tìm mua, trong khi nguồn gốc xuất xứ cũng như tác dụng không rõ ràng. Dù biết vậy, nhưng với tâm lý “phòng bệnh”, thời gian này đã có rất nhiều người tìm mua các loại thuốc truyền miệng này.

Trao đổi về vấn đề trên, BSCK I Đỗ Xuân Tiến, Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa cho biết: Việc dùng thuốc điều trị tại nhà cho bệnh nhân F0 nên theo hướng dẫn của nhân viên y tế bởi việc tự ý dùng có thể dễ bị sai.

Đặc biệt, khi tự mua thuốc điều trị nếu gặp phải người không có chuyên môn về bệnh lý mà bán thuốc, cấp thuốc sẽ dẫn đến việc không đúng với phác đồ điều trị của BYT, điều này sẽ ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe của người bệnh, thậm chí còn nguy hiểm đến tính mạng.

Theo BSCK I Đỗ Xuân Tiến, thuốc dành cho F0 điều trị tại nhà được BYT chia làm 3 nhóm thuốc: Nhóm gồm hạ sốt, giảm đau, giảm ho, long đờm, vitamin… có thể phát cho bệnh nhân hoặc bệnh nhân tự mua được. Nhóm gồm thuốc chống đông máu và chống viêm corticosteroid, loại này bệnh nhân không thể tự mua mà phải được bác sĩ kê đơn theo quy định. Và nhóm thuốc kháng virus, thuốc này nên uống sớm (trong 5 ngày đầu) nhằm giảm nguồn lây cho cộng đồng, nhanh hết bệnh, giảm tỷ lệ tử vong…

Trên thị trường hiện nay một số thuốc có trong danh mục của Bộ Y tế, còn một số chưa được khuyến cáo dùng. Thực tế, Nhà nước chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân, bên cạnh đó lại có thị trường thuốc nhập lậu (không kiểm soát được chất lượng), có những thuốc có trong danh mục, có những loại không có. Vì vậy, người dân nên mua những loại thuốc được cấp phép, có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, đảm bảo được chất lượng.

Bên cạnh đó, các thuốc trị COVID-19 này cũng có khá nhiều chống chỉ định, đòi hỏi phải tuân thủ chặt chẽ, đồng thời trong quá trình sử dụng cũng cần giám sát cẩn thận các tác dụng phụ để tránh xảy ra các rủi ro đáng tiếc.

“Người dân tuyệt đối không tự ý tìm mua và dùng thuốc trị COVID-19 theo mách bảo. Nếu sử dụng sai sẽ không mang lại lợi ích gì hơn so với việc không dùng thuốc, mà lại tiềm tàng nhiều nguy cơ tác dụng bất lợi với sức khỏe người dùng, thậm chí có thể làm tình trạng COVID-19 ở người bệnh trở nên nặng hơn”, BSCK I Đỗ Xuân Tiến nói.

Hoài Thu