Điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Buprenorphine

Tại Thanh Hóa hiện đang có hơn 2.700 người điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện (CDTP) bằng Methadone, đây là biện pháp an toàn và hiệu quả cao. Tuy nhiên, việc bệnh nhân phải đến cơ sở y tế hàng ngày để uống cũng là một trở ngại trong duy trì điều trị nhất là với bệnh nhân các huyện miền núi hoặc vùng sâu, vùng xa. Sau một thời gian sử dụng Methadone đã bộc lộ một số hạn chế như: Tỷ lệ bỏ điều trị cao; tăng liều Methadone đối với bệnh nhân điều trị ARV do tương tác thuốc; bệnh nhân phải đến cơ sở uống thuốc hàng ngày làm ảnh hưởng đến công việc, thời gian và chi phí đi lại... Như vậy, bên cạnh Methadone thì Buprenorphine là một trong những giải pháp tối ưu để điều trị thay thế nghiện ma túy được Bộ Y tế chính thức đưa vào điều trị từ ngày 10-5-2019.

Tư vấn trước điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Buprenorphine cho bệnh nhân. Ảnh: Hà Bắc

Buprenorphine ngoài lợi ích tương tự như Methadone là giúp người nghiện các CDTP giảm lệ thuộc vào heroin hoặc thuốc phiện, giảm hội chứng cai; phòng được các bệnh lây truyền qua đường máu như HIV, viêm gan B, viêm gan C; giảm tử vong do dùng quá liều heroin; giảm các hành vi phạm pháp; giúp người nghiện phục hồi chức năng tâm lý xã hội, lao động và hòa nhập cộng đồng thì do thuốc tác dụng kéo dài nên khi điều trị bằng Buprenorphine người bệnh chỉ cần 2 - 3 ngày mới phải đến cơ sở y tế một lần. Từ đó cũng giảm đáng kể thời gian đi lại cho người bệnh nhất là những bệnh nhân ở xa. Do không có tương tác thuốc, nên điều trị Buprenorphine ở người nghiện ma túy nhiễm HIV đang điều trị ARV cũng không cần phải tăng liều thuốc ARV.

Tại Thanh Hóa hiện đang triển khai chương trình điều trị Buprenorphine cho bệnh nhân tại 3 cơ sở bao gồm: Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thanh Hóa; Trung tâm Y tế TP Sầm Sơn; Trung tâm Y tế huyện Như Thanh. Hiện công tác chuẩn bị đã và đang khẩn trương được hoàn tất để thu dung bệnh nhân vào điều trị, như: Tập huấn điều trị cho cán bộ y tế tại 3 cơ sở điều trị; nhận thuốc Buprenorphin từ Cục Phòng chống HIV/AIDS về 3 cơ sở điều trị; tiếp nhận hồ sơ bệnh nhân đăng ký điều trị nghiện CDTP bằng Buprenorphine tại 3 cơ sở; khám tư vấn trước điều trị cho bệnh nhân đủ tiêu chuẩn điều trị. Thời gian khởi liều từ 20-8-2019 tại Như Thanh, sau đó triển khai tiếp tại 2 cơ sở còn lại trong tháng 8-2019.

Để triển khai được hoạt động điều trị cho bệnh nhân nghiện các CDTP Buprenorphine tại Thanh Hóa, chương trình đã có sự quan tâm đặc biệt của Cục Phòng chống HIV/AIDS, Dự án Quỹ Toàn cầu phòng chống HIV/AIDS, Sở Y tế Thanh Hóa,... trong công tác chỉ đạo, đồng thời tạo điều kiện tốt nhất cho người nghiện các CDTP tiếp cận và duy trì điều trị Buprenorphine một cách lâu dài.

Thông tin cơ sở điều trị nghiện các CDTP bằng Buprenorphine:

1. Phòng khám và điều trị HIV/AIDS, điều trị nghiện chất tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thanh Hóa (địa chỉ: Quang Trung III, phường Đông Vệ, TP Thanh Hóa).

2. Trung tâm Y tế TP Sầm Sơn (địa chỉ: Đường Nguyễn Du, phường Bắc Sơn, TP Sầm Sơn).

3. Trung tâm Y tế huyện Như Thanh (địa chỉ: Thị trấn Bến Sung, huyện Như Thanh).

BSCKI. Vũ Đình Nam

Trưởng Phòng khám và điều trị HIV/AIDS,

điều trị nghiện chất - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thanh Hóa