Độc đáo đình cổ Phú Điền

Nằm trong quần thể Di tích Quốc gia đặc biệt Bà Triệu, đình làng Phú Điền (xã Triệu Lộc, huyện Hậu Lộc, Thanh Hóa) là một ngôi đình cổ mang đậm kiến trúc độc đáo, hiếm có của đồng bằng Bắc Bộ.

Thành Hoàng được thờ trong đình chính là bà Triệu Thị Trinh (hay còn gọi là Bà Triệu), một trong những vị anh hùng dân tộc trong lịch sử Việt Nam.

Tương truyền, từ thế kỷ thứ 3, sau khi Bà Triệu hy sinh trên núi Tùng, dân làng đã xây dựng ngôi đình để thờ Bà và phong bà là Thành hoàng làng.

Đến thế kỷ 18, đình được xây dựng theo lối kiến trúc đặc trưng của đình làng Bắc Bộ. Bằng tấm lòng biết ơn, ngưỡng vọng dành cho Vua Bà, từ trước đến nay, nhân dân trong làng thường xuyên thay nhau chăm sóc, trông coi ngôi đình.

Ngoài thờ Vua Bà, đình làng cũng là nơi hội họp, sinh hoạt cộng đồng của làng xã.

Sau nhiều thăng trầm của lịch sử, kiến trúc của đình làng Phú Điền vẫn được bảo tồn khá tốt, và đây là một trong những ngôi đình điển hình của người Việt xưa.

Bên cạnh nét kiến trúc có bố cục chặt chẽ, sự linh thiêng bên trong ngôi đình đã tạo nên vẻ đẹp thuần chất, gần gũi mỗi khi du khách đặt chân đến.

Hiện đình Phú Điền là một trong những đình làng cổ hiếm hoi được người dân địa phương gìn giữ và bảo tồn hầu như còn nguyên vẹn. Với nghệ thuật chạm khắc tinh vi, kỹ thuật tinh xảo, bố cục hài hòa, đình gồm 4 hạng mục chính: Nghinh môn, tòa Đại Đình, tiền đường, hậu cung.

Nghệ thuật điêu khắc ở đình Phú Điền được đánh giá cao với nhiều mảng chạm khắc lớn, tinh xảo.

Đình có kiến trúc cầu kỳ đẹp mắt, những đường nét điêu khắc tỉ mỉ bộ tứ linh (long ly quy phượng) và nhiều hình ảnh cây cỏ, hoa lá, ngựa, hươu, gà, phượng... khiến ngôi đình vừa có nét linh thiêng, trang trọng vừa có vẻ đẹp duyên dáng, thể hiện ước vọng của người dân nơi đây về một cuộc sống tươi vui thanh bình, no đủ.

Tượng voi, ngựa cũng được khắc họa gợi nên hình ảnh Bà Triệu cầm quân đánh đuổi giặc Ngô, bảo vệ đất nước.

Đặc biệt, đến nay tại di tích đình Phú Điền hiện vẫn còn lưu giữ 64 sắc phong cổ có ấn chỉ qua các triều đại phong kiến trong lịch sử. Và đó được xem như báu vật của làng.

Hàng năm vào tháng 2 âm lịch, du khách thập phương lại về làng Phú Điền tổ chức lễ hội truyền thống để tưởng nhớ công lao to lớn của Vua Bà. Với các hoạt động tế lễ, rước kiệu để cầu mong cho một cuộc sống yên vui, tốt lành, mọi người còn được hòa mình vào các hoạt động văn hóa văn nghệ, các trò chơi dân gian đậm đà bản sắc dân tộc. Cứ như vậy, qua bao thế kỷ, làng Phú Điền vẫn xem đó là nghi thức tâm linh, nét đẹp văn hóa trong đời sống tinh thần.

Hoài Thu - Thu Hà