Tất cả đều là chuyện nhỏ: Cuốn sách nhỏ, giá trị to

Chúng ta vẫn thường có quan điểm sách kỹ năng - nghệ thuật sống chỉ là những lời nói suông, dành cho những người ít thực tế. Nhưng không, cuốn sách “Tất cả đều là chuyện nhỏ” (NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2021) đã được phát hành trên 25 triệu bản ở 135 quốc gia thì chắc chắn phải đủ sức hấp dẫn, hoặc ít nhất đủ để người đọc tin vào những điều tác giả Richard Carlson viết.

Richard Carlson (1961-2006) là một trong số ít nhà văn thành công với những cuốn sách self-help (kỹ năng). Ngoài “Tất cả đều là chuyện nhỏ”, ông còn có cuốn “Hạt giống hạnh phúc” đã được dịch ra Tiếng Việt. Để mọi việc đều là chuyện nhỏ, tác giả cuốn sách không bắt đầu bằng việc “nên làm” mà là “đừng làm”. “Đừng chấp nhặt những chuyện nhỏ”, chúng ta hay tập trung vào những sự cố, những mối lo vụn vặt và thổi phồng chúng lên. “Đừng cầu toàn thái quá” vì việc khao khát về sự hoàn hảo và sự bình an trong tâm hồn luôn mâu thuẫn với nhau. “Đừng ngắt lời hay”nói hộ“người khác” vì hậu quả là, điều này xảy ra khiến cả hai dễ mất bình tĩnh, dễ nổi nóng và bực tức với nhau. “Đừng để những phiền muộn lừa mị bản thân”, bởi khi phiền muộn chúng ta thường đánh mất sự sáng suốt và bình tĩnh trong khi nhìn nhận và giải quyết vấn đề. “Đừng biện minh cho những hạn chế của bạn”, chỉ khi suy nghĩ hơn về những hạn chế của bản thân và tìm cách cải thiện chúng, đó là điều duy nhất chúng ta có thể làm để trở nên hoàn thiện (vì đó là lúc đầu óc bạn bị những giới hạn che lấp hay đe dọa sự nỗ lực của bạn).

“Đừng” là cách tiếp cận tâm lý của người đọc tưởng triệt để, kiên quyết, thậm chí rốt ráo, nhưng thực sự nó mang lại cảm giác yên tâm, tin tưởng. Hầu hết chúng ta đều có những suy nghĩ tiêu cực, cảm giác thất bại, tưởng như cả thế giới đang quay lưng lại với mình khi gặp những vấn đề xấu. Đó chính là phản ứng thái quá khiến mọi chuyện đều được trí tưởng tượng đẩy đi xa, rối càng thêm rối, phức tạp càng thêm nặng nề. Nên thay vì cách “cấp cứu” những ca đa chấn thương phức tạp, “khẩn cấp” giải quyết những tình huống không đáng có và đặt lệnh SOS thì chính việc chầm chậm cảm nhận, từ từ giải quyết, biến mọi chuyện to thành nhỏ, chuyện nhỏ thành không có, ắt mọi điều sẽ tốt đẹp hơn, cuộc sống cũng nhẹ nhàng hơn.

Và để làm được điều đó, tác giả Richard Carlson đưa cho độc giả những bí quyết nhỏ. “Cuộc đời quan trọng đến mức chúng ta không nên nghiêm trọng hóa nó”, để biết được giá trị và ý nghĩa của cuộc đời, hãy sống mỗi ngày như thể hôm nay là ngày cuối cùng của bạn trên thế gian này".

81 mục nhỏ, mỗi mục từ 2 - 4 trang, sau khởi đầu với mong muốn “đừng” thì cuốn sách dẫn dụ người đọc đến việc “hãy làm”. “Hãy nhìn vào mắt họ, cười và nói xin chào”, đặc biệt là với người xa lạ. Đó là “Những điều có vẻ đơn giản nhưng có ý nghĩa quan trọng không những thể hiện sự chân thành, hòa nhã mà còn thể hiện bạn là một người yêu đời, dễ mến”. “Hãy lựa chọn một cách sáng suốt” vì “nếu mục tiêu căn bản của bạn không phải lúc nào cũng đòi hỏi mọi việc đều hoàn hảo mà là tận hưởng một cuộc sống nhẹ nhàng, bạn sẽ thấy những mối bận tâm vặt vãnh sẽ không còn làm phiền bạn”. Rồi bạn “Hãy nói những lời yêu thương”: Tôi tự hỏi liệu có bao nhiêu người mỗi khi kết thúc một cuộc điện thoại được nghe câu nói: Tôi chỉ gọi để nói rằng tôi yêu bạn... Khi bạn cho đi yêu thương, bạn cũng sẽ nhận lại yêu thương, những thông điệp được gửi trao nhau như những món quà vô giá luôn mang chúng ta lại gần nhau hơn. Và “hãy có cái nhìn rộng lượng”, bởi “Thật tuyệt vời nếu chúng ta có thể mở rộng lòng mình với tất cả mọi người, ngay cả với những người có hành vi làm tổn thương chúng ta”...

Dường như nhiều điều rất gần gũi đã khiến chúng ta dễ bỏ qua, tác giả đã gom nhặt lại, nói bằng sự nhẹ nhàng nhất, bằng sự trải nghiệm của một nhà tâm lý, nhà diễn thuyết... khiến chúng ta có thể ồ lên: Từ bao lâu rồi, mình đã quan trọng hóa mọi điều, vội vã sống, nhưng lại lơ là những biểu hiện của yêu thương.

Yêu thương không cần đến những điều to tát. Đơn giản là hiểu chính mình, là chấp nhận bản thân ở mọi khía cạnh, là lắng nghe cảm giác, là giữ tâm hồn bình yên, là sống với niềm vui mỗi ngày. Có yêu thương chính mình thì cũng mới thấu hiểu đối phương, biết được đối phương chờ đợi điều gì để mà trao đi những điều tốt đẹp. “Tình yêu thương có ở khắp mọi nơi trong cuộc sống của chúng ta. Chúng ta thường hay than thở về sự thiếu thốn tình cảm, mà không nhận thấy rằng thật ra chính mình không mở rộng lòng để mời gọi yêu thương đến. Hãy nhìn vào trong trái tim mình và nhận lấy trách nhiệm khơi nguồn cho tình yêu lớn lao. Yêu thương bản thân và yêu thương người khác. Một cánh cửa mở ra sẽ kéo theo những cánh cửa khác cũng mở và những làn gió mới sẽ ngập tràn trong tâm hồn bạn”.

Cuốn sách không đi theo một trình tự nhất định, mỗi mục nhỏ là một chủ đề khác nhau, nhưng cùng chung một logic hướng đến lối sống đơn giản. Cách viết đơn giản, nhưng thấm ngọt. Chỉ cần hiểu được một vài triết lý trong cuốn sách, tôi tin bạn thu hoạch được chính là một tâm hồn đẹp, một con người hoàn toàn mới, bạn sẽ gạt bỏ hết tất cả những chuyện vặt vãnh, tập trung vào những điều cần thiết để tận hưởng hạnh phúc một cách đúng nghĩa nhất.

Giống như “Đắc nhân tâm”, “Tất cả đều là chuyện nhỏ”, một cuốn sách nhỏ nhưng giá trị to. Cuốn sách như một người thầy, một người bạn của mọi người, khi cô đơn hay hạnh phúc để ít nhất chúng ta không cảm thấy mình lạc lõng, để chúng ta có một tâm thế bình tĩnh trước mọi va đập của cuộc sống. Có lẽ vì thế mà rất nhiều năm nội dung của các chương, mục trong cuốn sách được Bộ Giáo dục và Đào tạo lấy làm đề thi tham khảo tốt nghiệp môn Văn THPT.

Vì lẽ đó, “Tất cả đều là chuyện nhỏ” là cuốn sách bạn không thể thiếu trên kệ sách của mỗi người, mỗi nhà.

Bài và ảnh: Kiều Huyền