Bảo tồn và phát huy di tích lịch sử cách mạng đình Liên Châu (xã Hoằng Châu)

Trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước vẻ vang của dân tộc ta, Hoằng Hóa là huyện đầu tiên của tỉnh Thanh Hóa khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân. Đồng hành cùng lịch sử quê hương, trải qua hàng trăm năm xây dựng, khai phá và phát triển, trên mảnh đất giàu truyền thống yêu nước, cách mạng này, xã Hoằng Châu mang trong mình truyền thống văn hoá lâu đời, phong phú, tươi đẹp của dân tộc và sắc thái riêng một vùng quê phía đông nam huyện Hoằng Hóa, mà một trong số đó là di tích lịch sử cách mạng đình Liên Châu.

Đình Liên Châu là nơi thờ Thành Hoàng Tiến sỹ Đào Thành, đây cũng là cơ sở hoạt động cách mạng trong cuộc kháng chiến chống Nhật năm 1945. Sau chiến tranh, đình Liên Châu trở thành "địa chỉ đỏ" và được công nhận là Di tích lịch sử văn hoá cách mạng cấp Quốc gia. Đây là niềm tự hào, là biểu tượng thiêng liêng mà Đảng bộ và nhân dân Hoằng Châu luôn tri ân, tưởng nhớ các thế hệ cha ông.

Ngược dòng thời gian trở về Hoằng Hóa cách đây 74 năm về trước, vào những ngày cuối tháng 7-1945, trước khí thế cách mạng ngày càng lên cao ở Hoằng Hóa, Tỉnh trưởng Thanh Hoá đã phái lực lượng lính bảo an kéo về phủ lỵ cùng tri phủ Hoằng Hóa phối hợp kế hoạch khủng bố phong trào cách mạng ở Đằng Trung (Hoằng Đạo) và Liên Châu - Hoá Lộc (Hoằng Châu), nơi mà chúng cho là "cái nôi" cách mạng Hoằng Hoá. Nắm được âm mưu và kế hoạch khủng bố của địch, dưới sự chỉ đạo của Chi bộ Đảng và Ban Việt Minh huyện, kế hoạch tác chiến của tự vệ huyện được triển khai trong đêm 23-7. Tại Đằng Trung, một lực lượng gồm 12 chiến sỹ phục kính ở cồn Mã Nhón (Hoằng Đạo). Tại Liên Châu - Hoá Lộc (Hoằng Châu), tự vệ các thôn Hóa Lộc, Hải Châu, Hoàng Chung, Ngọc Long và các làng lân cận thuộc tổng Bái Trạch bố trí lực lượng chiến đấu tại các ngã ba đường, sẵn sàng đánh giặc.

Sau khi đập tan cuộc khủng bố của địch tại cồn Mã Nhón và Liên Châu - Hóa Lộc (Hoằng Châu), buổi trưa cùng ngày, Chi bộ Đảng và Ban Việt Minh huyện đã tổ chức cuộc mít tinh quy mô lớn với gần 1 vạn quần chúng và tự vệ cứu quốc tham gia để mừng chiến thắng và xét xử bè lũ Phạm Trung Bảo. Sau cuộc mít tinh, thừa thắng xông lên, lực lượng cách mạng đã tiến về chiếm phủ đường. Trước khí thế của cách mạng, không còn cách nào khác bọn lính và nha lại trong phủ phải hạ vũ khí đầu hàng, giao ấn chỉ cho chính quyền cách mạng.

Gắn liền truyền thống cách mạng của quê hương Hoằng Hóa, 74 năm qua, địa danh "đình Liên Châu" đã đi vào lịch sử Đảng bộ huyện, là điểm khởi nguồn của cuộc khởi nghĩa tháng 7 năm 1945. Từ chiến thắng chống sự khủng bố của kẻ thù đã trở thành nơi lực lượng cách mạng tiến hành phản công lật đổ chính quyền tay sai, thể hiện rõ nét tinh thần mưu trí, anh dũng của các chiến sỹ tự vệ cách mạng trong những ngày đầu, đồng thời cũng là minh chứng tiêu biểu của sự vận dụng sáng tạo nghệ thuật chớp thời cơ khởi nghĩa, kết hợp giữa đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang, khởi nghĩa từng phần tiến tới tổng khởi nghĩa của cách mạng Việt Nam. Với những ý nghĩa đó, "đình Liên Châu" đã được công nhận là di tích lịch sử cách mạng cấp quốc gia. Đây là niềm tự hào, nguồn cỗ vũ động viên to lớn cho Đảng bộ và nhân dân xã Hoằng Châu.

Trải qua biết bao thăng trầm của lịch sử, công tác quản lý và phát huy di tích lịch sử, văn hóa và cách mạng còn gặp nhiều khó khăn do di tích phần nhiều đã bị xuống cấp và đổ nát, nhiều hoạt động về nguồn, tìm đến các "địa chỉ đỏ" gắn liền với các di tích lịch sử cách mạng, kháng chiến ít nhiều bị lãng quên, kinh phí chống xuống cấp, tu bổ, tôn tạo thiếu... Vượt lên những khó khăn và thách thức ấy, dưới sự lãnh đạo của Huyện ủy, HĐND, UBND huyện, sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, sự đồng thuận và góp sức của nhân dân trong xã, công tác bảo vệ, tu bổ tôn tạo và phát huy giá trị di tích lịch sử cách mạng đình Liên Châu từng bước được quan tâm, tạo nên những chuyển biến đáng mừng, góp phần làm sống lại giá trị các di tích lịch sử cách mạng của dân tộc và của địa phương.

Với mong muốn giá trị lịch sử của Đình Liên Châu luôn được bảo tồn, giữ gìn, tiếp tục là địa chỉ giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ hôm nay và mai sau. Đồng thời xứng tầm Di tích lịch sử văn hoá cách mạng cấp Quốc gia và nguyện vọng của nhân dân. Đồng chí Vũ Bá Lĩnh - Bí thư Đảng bộ xã Hoằng Châu chia sẻ: Năm 2018, Xã Hoằng Châu đã xây dựng kế hoạch, lộ trình tiếp tục trùng tu, tôn tạo xây dựng các hạng mục công trình của khu di tích trong năm 2019 với các hạng mục như: Mở rộng diện tích, cải tạo khuôn viên, xây dựng lại cổng, tường rào với tổng dự toán trên 400 triệu đồng. Xây dựng Văn bia và Đền thờ Thành Hoàng, với tổng dự toán trên 2 tỷ đồng... Đồng chí Bí thư Đảng bộ xã Hoằng Châu cho biết thêm: Để xây dựng, tôn tạo đình Liên Châu, trước tiên, phải tuyên truyền để người dân hiểu di tích là tài sản của cộng đồng và phục vụ trực tiếp cho đời sống người dân. Việc kêu gọi nguồn kinh phí đóng góp được huy động tối đa từ nhiều nguồn: người dân sống tại địa phương, con em xa quê... và được đồng thuận, hưởng ứng.

Hiện Đình Liên Châu nằm trong khu vực khuôn viên UBND xã Hoằng Châu đang được trùng tu khang trang, trở thành điểm đến sinh hoạt tâm linh của người dân trong làng. Dẫu không nguy nga, lộng lẫy, đồ sộ, nhưng hình ảnh di tích hôm nay là sự đoàn kết đóng góp kinh phí, cùng chung tâm huyết... của những người dân nơi vùng quê còn nhiều khó khăn.

Thanh Hằng