Thiên tai cuối năm 2025 phức tạp: Còn khoảng 2-3 cơn bão trên Biển Đông

Phó Cục trưởng Cục Khí tượng thủy văn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) Hoàng Đức Cường cho biết từ nay đến hết năm 2025, dự báo còn có khoảng 4,5 cơn bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên Biển Đông, trong đó 1,9 cơn đổ bộ vào đất liền Việt Nam - mức cao hơn so với trung bình nhiều năm.

Từ nay đến hết năm 2025, dự báo còn có khoảng 4,5 cơn bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên Biển Đông. (Ảnh minh họa: TTXVN)

Ngoài ra, trong thời gian trên, không khí lạnh có xu hướng gia tăng cường độ và tần suất; các đợt mưa lớn có khả năng xuất hiện ở khu vực Trung Bộ.

Chắc chắn sẽ có cơn bão số 12

Thông tin cụ thể tại Họp báo thường kỳ của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ngày 6/10, ông Cường cho biết từ nay đến hết năm 2025, ENSO (hiện tượng chỉ cả El Nino và La Nina, liên quan với dao động của khí áp giữa 2 bờ phía Đông Thái Bình Dương-Đông Ấn Độ Dương) có khả năng duy trì ở trạng thái trung tính và nghiêng về pha lạnh, nhưng chưa đạt một chu kỳ La Nina.

Với xu thế khí tượng trên, ông Cường cho biết từ tháng 10-12/2025, bão, áp thấp nhiệt đới hoạt động trên khu vực Biển Đông và ảnh hưởng đến nước ta có khả năng ở mức cao hơn so với trung bình nhiều năm (thời kỳ này, trung bình nhiều năm trên Biển Đông xuất hiện 4,5 cơn; trong đó đổ bộ vào đất liền 1,9 cơn).

Về thông tin trên mạng xã hội về cơn bão số 12 (tên quốc tế là bão Hạ Long), được cho là sẽ xuất hiện ngay sau cơn bão số 11 (bão Matmo), ông Cường cho biết hiện tại, hệ thống dự báo chưa tiếp nhận thông tin liên quan đến cơn bão số 12.

“Chắc chắn sẽ có cơn bão số 12 trên Biển Đông, vì từ giờ đến cuối năm vẫn còn bão. Tuy nhiên, hiện tại, chúng tôi chưa thấy có một điều kiện nào để xuất hiện cơn bão số 12 trên Biển Đông,” ông Cường nhấn mạnh.

Thông tin thêm, ông Cường cho biết mới đây trên mạng xã hội cũng có thông tin rằng đã có cơn bão ngay sau bão số 11 (bão Matmo). Tuy nhiên đây là cơn bão số 22 trên Tây Bắc Thái Bình Dương và được đặt tên ngay sau tên của Việt Nam cung cấp là Hạ Long. Do đó, nhiều người hiểu nhầm bão Hạ Long là cơn bão số 12.

“Tuy nhiên, cơn bão này không đi vào Biển Đông nên không phải cơn bão số 12 như những thông tin trên mạng xã hội đưa,” ông Cường nói thêm.

Đối với không khí lạnh và rét đậm, rét hại, ông Cường cho biết từ khoảng tháng 10/2025, không khí lạnh có xu hướng gia tăng cường độ và tần suất. Dự báo không khí lạnh có khả năng hoạt động mạnh trong tháng 11-12/2025.

“Đáng chú ý, hiện tượng rét đậm ở Bắc Bộ có khả năng xuất hiện từ nửa cuối tháng 12 (tương đương so với trung bình nhiều năm),” ông Cường lưu ý.

Cũng trong khoảng thời gian dự báo từ nay đến hết năm 2025, các đợt mưa lớn có khả năng xuất hiện ở khu vực Trung Bộ. Trong thời kỳ này, cao điểm mùa bão và mưa lớn tập trung tại khu vực từ Hà Tĩnh đến Huế và khu vực phía Đông các tỉnh từ Quảng Ngãi đến Khánh Hòa trong tháng 10 đến nửa đầu tháng 12/2025.

Đối với lĩnh vực thủy văn, ông Cường cho biết từ tháng 10-12/2025, trên các sông từ Quảng Trị đến Khánh Hòa và Lâm Đồng, đỉnh lũ phổ biến ở mức báo động 2-3, có nơi vượt trên báo động 3. Các đợt lũ lớn khả năng tập trung trong tháng 10, 11/2025 và khả năng xuất hiện các đợt lũ muộn vào cuối năm trùng vào thời kỳ tích nước của các quy trình vận hành liên hồ chứa các sông khu vực Trung Bộ.

“Với xu thế trên, nguy cơ ngập lụt tại các đô thị, thành phố lớn tiếp tục diễn ra do ảnh hưởng của mưa lớn cục bộ. Lũ quét, sạt lở đất nguy cơ cao xuất hiện tại các tỉnh khu vực vùng núi,” ông Cường đặc biệt lưu ý.

Thiệt hại do thiên tai đã lên tới 33.549 tỷ đồng

Về mức độ ảnh hưởng và thiệt hại do thiên tai, đặc biệt là bão và mưa lũ từ đầu năm 2025 đến nay, ông Nguyễn Văn Tiến - Phó Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cho biết từ đầu năm 2025 đến nay đã xảy ra 20 loại hình thiên tai, xuất hiện khắp trên cả nước.

Thiệt hại do thiên tai gây ra rất lớn. Tính đến ngày 6/10, thiên tai xảy ra trên cả nước đã khiến 221 người chết, mất tích; 362 người bị thương; 219.043 nhà bị hư hỏng, tốc mái; 541.744ha hoa màu và cây trồng khác bị ngập úng; 14.641 con gia súc 1.358.000 con gia cầm bị chết, cuốn trôi; 4.083ha thủy sản bị thiệt hại...

“Tổng mức thiệt hại do thiên tai gây ra từ đầu năm đến nay là 33.549 tỷ đồng. Riêng cơn bão số 10 đã gây thiệt hại ước tính 18.803 tỷ đồng,” ông Tiên nói.

Đánh giá thêm về tình hình thiên tai, Phó Cục trưởng Cục Khí tượng thủy văn Hoàng Đức Cường cho biết trong 9 tháng từ đầu năm 2025, thiên tai diễn biến phức tạp, bất thường và có xu hướng cực đoan hơn so với trung bình nhiều năm. Trong đó, thiên tai tập trung với mức độ nguy hiểm cao tại các khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, Trung Trung Bộ, thể hiện xu hướng dịch chuyển thời vụ thiên tai rõ nét (mưa cực đoan không chỉ có trong mùa mưa và cả trong mùa khô).

Các loại hình thiên tai xảy ra với cường độ khốc liệt và có phạm vi tác động rộng.

Đơn cử, mùa bão năm 2025 ghi nhận những con số cực đoan hiếm gặp cả về cường độ, tần suất và phạm vi ảnh hưởng. Chỉ trong 9 tháng qua, Biển Đông đã xuất hiện 14 cơn bão và áp thấp nhiệt đới, cao hơn hẳn trung bình nhiều năm. Trong đó có tới 6 cơn bão đã gây ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến nước ta, tạo thành chuỗi thiên tai dồn dập, hầu như không có khoảng nghỉ đủ dài để khắc phục hậu quả.

Ngay từ tháng 6, bão số 1 (Wutip), cơn bão đầu tiên xuất hiện sớm nhất trên Biển Đông trong hơn 40 năm. Ông Cường cho biết tuy bão số 1 không đổ bộ nhưng hoàn lưu lại gây mưa kỷ lục 250-550 mm từ Nam Hà Tĩnh đến Đà Nẵng, nhiều nơi vượt 800 mm, dẫn đến lũ lịch sử trên các sông Trung Bộ.

Chỉ hơn một tháng sau, bão số 3 và số 5 liên tiếp đổ bộ, gây gió cấp 10-11, giật cấp 12, mưa 200-400 mm, có nơi trên 500 mm, kéo theo lũ vượt báo động 3 trên hệ thống sông Cả, sông Mã, Hoàng Long, Thao....

Tiếp đó, siêu bão số 9 (Ragasa) xuất hiện trên Biển Đông những ngày cuối tháng 9. Ông Cường nhấn mạnh cường độ mạnh nhất siêu bão Ragasa được các trung tâm dự báo bão quốc tế đánh giá mạnh hơn cả siêu bão Yagi năm 2024.

“Lần đầu tiên trong lịch sử dự báo, Việt Nam xác định cấp gió bão đạt cấp 17, giật trên cấp 17. Siêu bão Ragasa trở thành siêu bão mạnh nhất từng ghi nhận trên Biển Đông. Dù suy yếu trước khi vào bờ, nó cho thấy nguy cơ thực sự của các siêu bão trong bối cảnh biến đổi khí hậu,” ông Cường phân tích.

Đặc biệt, ngay sau bão số 9, bão số 10 (Bualoi) đã đổ bộ trực tiếp vào khu vực Hà Tĩnh, Bắc Quảng Trị với cường độ gió cấp 10-12, giật cấp 14, mưa 300-600 mm diện rộng, gây ngập lụt, sạt lở, lũ quét trên diện rộng từ Bắc Bộ đến Trung Bộ.

Lập tức, bão số 10 (Bualoi) được xác định là cơn bão có nhiều điểm dị thường, cực đoan với hàng loạt biểu hiện như: Tốc độ di chuyển rất nhanh gấp đôi so với các cơn bão bình thường; thời gian lưu bão trên đất liền kéo dài các tỉnh Nghệ An-Bắc Quảng Trị kéo dài ít thấy lên tới trên 12 tiếng; hoàn lưu gió bão mạnh từ cấp 6 trở lên trải dài 11/21 tỉnh ven biển.

“Đặc biệt, dù ở cách xa tâm bão đến hàng trăm km nhưng từ rạng sáng đến trưa ngày 29/9, tại một số tỉnh Bắc Bộ đã ghi nhận hiện tượng dông lốc xoáy, vòi rồng gây thiệt hại lớn về người và tài sản,” ông Cường nói thêm.

Không chỉ bão, trong 9 tháng qua, cả nước cũng đã xảy ra 14 đợt mưa lớn trên diện rộng, trong đó có 2 đợt mưa trái mùa ở khu vực Bắc Bộ và Trung Trung Bộ. Đặc biệt, đợt mưa từ đêm 22-24/5 tại Hà Tĩnh đã quan trắc được 29/103 trạm trên 200 mm, 13/103 trạm trên 300 mm và 7/103 trạm trên 400 mm.

Trong cơn bão số 5, đợt mưa từ đêm 24/8 đến sáng ngày 27/8 ở các tỉnh đồng bằng và trung du Bắc Bộ, Thanh Hoá đến Bắc Quảng Trị có mưa to đến rất to với lượng mưa phổ biến từ 200-400 mm, có nơi lượng mưa trên 500 mm. Đợt mưa lũ này đã gây ra nhiều trận lũ quét, sạt lở đất và ngập úng nghiêm trọng tại các tỉnh miền núi và trung du Bắc Bộ, cũng như dọc dải ven biển Bắc Trung Bộ.

Đáng chú ý, cơn bão số 10 vừa qua, hoàn lưu bão gây mưa lớn toàn Bắc Bộ và Thanh Hóa trở vào đến Thành phố Huế. Ngày 30/9, khu vực Hà Nội đã ghi nhận lượng mưa rất to, khiến nhiều khu vực ở Thủ đô gần như “chìm trong biển nước.”/.

Theo TTXVN