Sáp nhập thôn, làng ở huyện Ngọc Lặc - những kết quả bước đầu

Toàn huyện Ngọc Lặc có 281 thôn, làng, tổ dân phố, thuộc 22 xã, thị trấn. Trong đó, có 108 thôn, làng có quy mô dưới 100 hộ dân. Theo kế hoạch, đến tháng 6-2018, huyện sẽ sáp nhập được 65 thôn, làng trở lên, tương ứng với khoảng 20% số thôn, làng, tổ dân phố hiện nay.

Một góc làng Ngọc Thành, xã Cao Ngọc.

Nhằm tạo sự đồng thuận từ nhân dân, các cấp ủy đảng, chính quyền, MTTQ và các tổ chức đoàn thể chính trị trong huyện đã tổ chức quán triệt nội dung Đề án “Sáp nhập, thành lập thôn, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa” của UBND tỉnh và kế hoạch triển khai thực hiện Đề án “Sáp nhập, thành lập thôn, làng, tổ dân phố” của UBND huyện Ngọc Lặc đến cán bộ, đảng viên và nhân dân. Song song với đó, các cấp ủy đảng, chính quyền từ huyện đến xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa của việc sáp nhập, thành lập thôn, làng, tổ dân phố đến mọi tầng lớp nhân dân. Ngoài những nguyên tắc, tiêu chí theo quy định, việc sáp nhập, thành lập thôn, làng, tổ dân phố ở huyện Ngọc Lặc còn dựa trên sự tương đồng về truyền thống văn hóa, phong tục tập quán, tín ngưỡng, tôn giáo, dân tộc, vị trí địa lý.

Xã Cao Ngọc có 16 thôn, làng, với số dân khoảng 5.149 người, chủ yếu là đồng bào Mường, có phong tục, tập quán, nét văn hóa truyền thống tương đồng nhau. Với đặc điểm của xã vùng miền núi, dân cư phân bố không đồng đều nên quy mô thôn, làng ở Cao Ngọc tương đối nhỏ. Toàn xã có 14/16 thôn, làng có quy mô dưới 100 hộ dân. Quy mô thôn, làng nhỏ đã làm phát sinh tổ chức, tăng lượng người hoạt động không chuyên trách, gây áp lực cho việc chi ngân sách của địa phương. Bên cạnh đó, còn ảnh hưởng đến hoạt động của các chi bộ, tổ chức đoàn thể chính trị, khó khăn trong việc huy động nguồn lực xây dựng cơ sở hạ tầng, nông thôn mới ở địa phương. Vì vậy, việc sáp nhập, thành lập thôn, làng mới được cấp ủy đảng, chính quyền xã Cao Ngọc xác định là chủ trương đúng đắn và cần thiết, phù hợp với tình hình thực tiễn tại địa phương. Trên cơ sở sự đồng thuận của nhân dân, xã Cao Ngọc đã lựa chọn làng Xam sáp nhập với làng Cây Thị, thành làng Xam mới; làng Lỏ sáp nhập với làng Côn, thành làng Lỏ mới; làng Cọn sáp nhập với làng Vìn, thành làng Vìn Cọn; làng Ủng sáp nhập với làng Ban, thành làng Ngọc Thành. Các làng sau khi sáp nhập đều nâng lên về diện tích, quy mô dân số và số hộ dân. Điều thiết thực hơn, những làng mới sáp nhập các chi bộ đảng có số lượng đảng viên tăng lên, các chi hội đoàn thể, như: Cựu chiến binh, phụ nữ, nông dân và đoàn thanh niên có đông hội viên; nguồn lực cho hoạt động xã hội, xây dựng cơ sở hạ tầng, nông thôn mới tăng cao.

Bên cạnh những mặt tích cực, việc sáp nhập, thành lập mới các thôn, làng ở Cao Ngọc và nhiều xã khác trên địa bàn huyện Ngọc Lặc cũng đang đặt ra vấn đề về duy trì chất lượng hoạt động của bộ máy quản lý, các tổ chức đoàn thể chính trị ở địa phương. Chưa kể đến vấn đề tăng chế độ phụ cấp cho đội ngũ cán bộ không chuyên trách ở các thôn, làng mới thành lập.

Đến cuối tháng 2-2018, toàn huyện đã sát nhập được 69 thôn, làng, trên địa bàn 20 xã. Kết quả bước đầu trong việc sáp nhập, thành lập thôn, làng ở Ngọc Lặc không chỉ để giảm số lượng thôn, làng và người hoạt động không chuyên trách, mà còn góp phần giảm chi ngân sách của các địa phương. Đồng thời, ở mỗi thôn, làng sau khi sáp nhập bước đầu nhận được sự đồng thuận của người dân, phát huy được vai trò tự quản, nâng cao của việc huy động nguồn lực từ cộng đồng dân cư vào xây dựng cơ sở hạ tầng, thiết chế văn hóa ở cơ sở và xây dựng nông thôn mới. Đáng nói hơn, các thôn, làng mới còn tạo được sự thuận lợi trong sinh hoạt, sản xuất cho người dân.