JCPOA nhóm họp để đánh giá việc Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran

Ngày 20/5, Thứ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araqchi cho biết một cuộc họp của Ủy ban Chung giám sát việc thực thi thỏa thuận hạt nhân Iran, được biết đến với tên gọi Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện (JCPOA), sẽ diễn ra tại thủ Vienna của Áo vào ngày 25/5 tới, nhằm thảo luận các vấn đề liên quan quyết định của Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân đa phương này.

Phát biểu bên lề một phiên họp kín của Quốc hội Iran ở thủ đô Tehran, ông Araqchi nói rằng cuộc họp ủy ban nói trên sẽ được triệu tập theo đề nghị của Iran. Ủy ban Chung được 6 cường quốc thế giới (bao gồm Nga, Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc cùng với Đức), Iran và Liên minh châu Âu (EU) thành lập để giải quyết mọi khiếu nại về việc thực hiện JCPOA. Ông Araqchi giải thích: "Vào ngày 25/5 tới, Ủy ban Chung sẽ tiến hành họp theo đề nghị của Iran, không có sự tham gia của Mỹ, nhằm thảo luận những hậu quả từ quyết định của Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân, cũng như vấn đề các nước còn lại tham gia ký kết JCPOA có thể tiếp tục thực thi cam kết như thế nào."

Kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân hôm 8/5, Iran đã tìm kiếm sự đảm bảo rằng các lợi ích kinh tế của quốc gia Trung Đông này được bảo vệ, nếu không Tehran sẽ nối lại các hoạt động hạt nhân ở tốc độ lớn hơn. JCPOA được ký hồi tháng 7/2015 sau nhiều năm căng thẳng giữa Iran và phương Tây, theo đó Tehran hạn chế các hoạt động làm giàu urani để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt quốc tế. Tuy nhiên, sau khi lên nắm quyền vào tháng 1/2017, một năm sau khi JCPOA có hiệu lực, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã tìm các lý do để đơn phương rút hoặc hủy bỏ thỏa thuận này. Trong khi đó, các bên còn lại tham gia ký JCPOA đều nhấn mạnh thỏa thuận hạt nhân Iran cần phải được duy trì. Trước đó, trong một tuyên bố đưa ra ngày 18/5, Đại diện cấp cao EU phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại, bà Federica Mogherini nói rằng khối 28 quốc gia thành viên này thống nhất duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran. Trong một diễn biến liên quan, một số nguồn tin cho hay các nhà ngoại giao châu Âu, Trung Quốc và Nga đang thảo luận về một hiệp định mới nhằm cung cấp viện trợ tài chính cho Iran để đổi lấy việc Tehran cắt giảm chương trình tên lửa đạn đạo và hạn chế can thiệp vào những vấn đề khu vực. Các bên sẽ nhóm họp tại Vienna (Áo) trong vài tuần tới, dưới sự chủ trì của nhà ngoại giao cấp cao EU Helga Schmid, để thảo luận những bước đi tiếp theo sau Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân năm 2015 với Iran./.