Nơi kết nối cộng đồng và lan tỏa tri thức

Trong bức tranh phát triển NTM của tỉnh, những ngôi nhà văn hóa thôn, bản không chỉ là công trình hạ tầng mà còn là “sợi dây” gắn kết cộng đồng, là không gian lan tỏa tri thức và văn hóa trong mỗi làng quê. Đến nay, hệ thống nhà văn hóa thôn, bản trên địa bàn tỉnh ngày càng hoàn thiện, đáp ứng nhu cầu của người dân trong thời kỳ hội nhập.

Nhà văn hóa thôn Rộc Răm là nơi thường xuyên diễn ra các hoạt động văn hóa, văn nghệ, tạo sự kết nối trong cộng đồng.

Theo báo cáo của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, hiện toàn tỉnh có gần 4.300 nhà văn hóa thôn, bản, tổ dân phố, trong đó gần 70% đã được đầu tư xây dựng đạt chuẩn theo tiêu chí của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Nhiều nhà văn hóa đã được trang bị tivi, máy tính, hệ thống loa, bàn ghế, sân chơi thể thao, tủ sách... trở thành trung tâm sinh hoạt chính trị, văn hóa của thôn. Tại đây, các hoạt động tuyên truyền, phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước được tổ chức thường xuyên, giúp người dân tiếp cận thông tin nhanh chóng, chính xác.

Là địa phương có tới 97% đồng bào Thái và Mường, thôn Rộc Răm, xã Yên Thọ thường xuyên tổ chức các hoạt động văn nghệ - thể thao, tập huấn bảo tồn văn hóa truyền thống, phổ biến khoa học - kỹ thuật... tại nhà văn hóa, thu hút đông đảo Nhân dân tham gia. Qua các hoạt động này, nhà văn hóa dần trở thành “cầu nối tri thức”, đưa khoa học, công nghệ đến gần hơn với bà con.

Trưởng thôn Rộc Răm Quách Văn Anh cho biết: “Cùng với các tổ, đội văn nghệ, thể thao, thôn còn duy trì thường xuyên hoạt động của Câu lạc bộ bản sắc dân tộc với 35 thành viên. Để phát huy hơn nữa hiệu quả thiết chế nhà văn hóa, chúng tôi rất mong chính quyền địa phương quan tâm khuyến khích phát triển các câu lạc bộ, tổ chức các hoạt động văn nghệ, thể thao gắn với bảo tồn di sản văn hóa đồng bào Thái, Mường”.

Cùng với các địa phương khu vực miền núi, nhà văn hóa thôn tại các địa phương khu vực đồng bằng của tỉnh đang phát huy hiệu quả rõ rệt. Đến nay, 18/18 nhà văn hóa thôn của xã Định Tân đã được đầu tư tương đối đồng bộ, với hệ thống loa, ti vi, camera, wifi... đáp ứng nhu cầu sinh hoạt cộng đồng. Dịp hè này, nhà văn hóa của các thôn trên địa bàn xã là nơi sinh hoạt của các tổ, đội, câu lạc bộ văn nghệ, thể thao, nơi trẻ em đến vui chơi. Trong đó các thôn như: Đồng Tình, Hổ Thôn, Vệ Thôn... là nơi tổ chức các lớp học kỹ năng mềm cho thanh thiếu niên, hướng dẫn người dân về sản xuất nông nghiệp sạch, chuyển đổi số.

Tuy nhiên, theo Trưởng Phòng Văn hóa - Xã hội xã Định Tân Đồng Thị Liên, để phát huy tối đa hiệu quả của nhà văn hóa, vẫn còn nhiều việc phải làm. Trong đó, cần đổi mới và tổ chức đa dạng nội dung hoạt động ở nhà văn hóa nhằm thu hút đông đảo các đối tượng tham gia, đặc biệt là giới trẻ. Cùng với đó, nguồn kinh phí để duy trì, tổ chức các hoạt động, đầu tư trang thiết bị còn nhiều hạn chế. Vì vậy rất cần sự quan tâm, định hướng của các cấp, ngành, sự tham gia tích cực của người dân để nhà văn hóa thôn ngày càng hoàn thiện và hoạt động hiệu quả.

Từ những xã miền núi như Yên Thọ đến xã đồng bằng Định Tân, hệ thống nhà văn hóa đang khẳng định vị trí là “điểm tựa” của cộng đồng. Chính từ những không gian này, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” từng bước được lan tỏa mạnh mẽ, trở thành động lực cho sự phát triển toàn diện của địa phương. Đặc biệt, trong bối cảnh chuyển đổi số và XDNTM nâng cao, nhà văn hóa thôn, bản được kỳ vọng sẽ tiếp tục đổi mới cả về hình thức hoạt động lẫn nội dung, không chỉ là nơi sinh hoạt truyền thống, mà còn trở thành trung tâm cung cấp thông tin số, phục vụ học tập cộng đồng và phát triển kinh tế.

Theo định hướng của ngành văn hóa, thể thao và du lịch, mỗi nhà văn hóa sẽ trở thành “trung tâm cộng đồng hiện đại” với nhiều chức năng: vừa là nơi tổ chức hội họp, sinh hoạt văn hóa truyền thống, vừa là không gian học tập cho người dân. Cùng với chú trọng xây dựng cơ sở vật chất, việc ứng dụng công nghệ thông tin sẽ được đẩy mạnh, từng bước hình thành mô hình “nhà văn hóa số”, nơi người dân có thể tiếp cận internet, khai thác dữ liệu phục vụ sản xuất, tiêu dùng thông minh và quảng bá sản phẩm đặc sản, sản phẩm OCOP.

Hơn bao giờ hết, những ngôi nhà văn hóa thôn, bản đang đứng trước cơ hội trở thành trung tâm lan tỏa tri thức, văn hóa, gắn kết cộng đồng trong thời kỳ chuyển đổi số. Khi những không gian ấy được “thổi hồn” bằng các hoạt động thiết thực, phong phú, gần gũi với đời sống, nhà văn hóa không chỉ là biểu tượng của sự đoàn kết, mà đây còn là động lực để mỗi vùng quê vươn lên.

Bài và ảnh: Hoài Anh