Nhân rộng mô hình HTX ứng dụng công nghệ cao

Nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm, một số HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao (CNC) trong quá trình sản xuất, bước đầu đạt được những hiệu quả nhất định.

Mô hình sản xuất hiệu quả tại HTX nông nghiệp Xuân Lai (Thọ Xuân).

Theo xu hướng của nông nghiệp hiện đại, ngày càng có nhiều doanh nghiệp, HTX và nông dân đầu tư xây dựng hệ thống nhà lưới để phát triển các mô hình trồng trọt theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ. Ở tỉnh ta, hàng trăm nhà lưới đã được đầu tư xây dựng và đưa vào hoạt động mang lại hiệu quả kinh tế cao. Việc ứng dụng CNC trong sản xuất nông nghiệp đã được HTX sản xuất nông nghiệp Thành Công (Như Xuân) thực hiện nhiều năm nay. Nhờ luôn quan tâm đến việc sản xuất sạch, an toàn, năng suất và giảm nhân công lao động nên việc đầu tư xây dựng nhà lưới, nhà màng, công nghệ tưới được ưu tiên hàng đầu. CNC được ứng dụng từ việc làm đất, phối trộn nguyên liệu để trồng cây, việc bón phân, tưới tự động, theo dõi sinh trưởng, điều chỉnh ánh sáng, nhiệt độ... Đi vào hoạt động từ cuối năm 2019, với diện tích ban đầu là 800m2, đến nay HTX mở rộng quy mô lên 1.300m2, chủ yếu trồng các loại rau ăn lá họ cải, cà chua, dưa chuột, dưa lưới... Hàng năm, đơn vị cung ứng cho thị trường khoảng hơn 150 tấn rau, củ, quả các loại, doanh thu đạt 7 tỷ đồng, lợi nhuận khoảng gần 1 tỷ đồng, tạo việc làm cho 15 - 20 lao động thường xuyên và 30 lao động thời vụ. Ông Chử Thanh Hải, giám đốc HTX, cho biết: Việc thực hiện trồng rau, củ, quả ứng dựng CNC của HTX là không sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, chất bảo quản, không biến đổi gen và không kích thích tăng trưởng. Chính điều đó đã làm nên một nền nông nghiệp bền vững cho HTX phát triển. Trong năm 2021, HTX nông nghiệp Thành Công đã mở rộng thêm 500m2 nhà lưới CNC, nghiên cứu và trồng thử nghiệm dưa lưới trái vụ. Mặc dù, đây là vụ đầu tiên nhưng tỷ lệ đậu quả cao, cây phát triển nhanh, cho trái đồng đều. Mỗi vụ dưa được trồng chỉ khoảng hơn 3 tháng là cho thu hoạch, 1 năm có thể trồng được 3 vụ, giá khá ổn định, 40 - 50 nghìn đồng/1 kg. Ngoài thị trường Thanh Hóa, Nghệ An, HTX còn xuất hàng bán cho thị trường Hà Nội, TP Hồ Chí Minh.

Hiện trên địa bàn tỉnh có 500 HTX nông nghiệp; tuy nhiên, số lượng HTX nông nghiệp có ứng dụng CNC vào sản xuất còn thấp và hầu hết phát triển ở quy mô nhỏ. Các lĩnh vực sản xuất của HTX ứng dụng CNC phổ biến là sản xuất rau, quả an toàn, giống cây trồng, hoa, nấm, chăn nuôi gà, lợn, bò sữa, nuôi trồng thủy sản, bảo quản các sản phẩm nông nghiệp. Thực tế sản xuất cho thấy, việc HTX nông nghiệp ứng dụng CNC đã và đang tạo ra những đột phá cho sản xuất nông nghiệp của tỉnh. Tuy nhiên, các HTX nông nghiệp ứng dụng CNC thiếu vốn đầu tư, quỹ đất dành cho phát triển sản xuất cũng hạn chế nên chưa đạt được hiệu quả kinh tế cao. Mặt khác, các mô hình ứng dụng CNC mới làm từng phần nhỏ lẻ, thiếu đồng bộ từ đầu tư con giống đến sản xuất, sơ chế, chế biến, thị trường đầu ra sản phẩm... Các HTX cũng chưa nắm bắt được thị trường công nghệ, nhất là thiếu nguồn nhân lực trong quản trị, quản lý điều hành để lựa chọn ứng dụng CNC vào sản xuất.

Để thúc đẩy nhân rộng mô hình các HTX ứng dụng CNC trong nông nghiệp, tỉnh ta đang tiếp tục áp dụng các chính sách hỗ trợ nguồn vốn để các HTX có thể ứng dụng CNC, nông nghiệp hữu cơ, công nghệ sinh học vào sản xuất. Bên cạnh đó, hỗ trợ các chính sách về đào tạo nghề, giúp các HTX lựa chọn, áp dụng công nghệ phù hợp, chuyển đổi sản xuất trên cơ sở ứng dụng CNC vào sản xuất nông nghiệp để tăng chất lượng, giá trị kinh tế và năng suất của các sản phẩm. Đặc biệt, để tạo nguồn vốn, động lực cho các HTX, tỉnh ta tiếp tục lồng ghép các chương trình, dự án, ưu tiên nguồn vốn hỗ trợ các HTX. Trong đó, bố trí vốn Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới hàng năm hỗ trợ các HTX nông nghiệp thực hiện dự án phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị; đồng thời, đẩy mạnh thực hiện chính sách về xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm.

Bài và ảnh: Chi Phạm