Tứ Sơn – động lực phát triển kinh tế

Công nghiệp và du lịch – 2 mũi nhọn phát triển của nhiều địa phương trong cả nước đã khẳng định được vai trò dẫn dắt phát triển cho cả nền kinh tế. Tại Thanh Hóa, 2 ngành kinh tế này đang vươn mình mạnh mẽ tại Khu Kinh tế (KKT) Nghi Sơn và 3 vùng: Lam Sơn, Sầm Sơn và Bỉm Sơn (gọi chung là “Tứ Sơn”), hình thành nên thế chân kiềng vững chãi, trở thành động lực phát triển kinh tế của tỉnh.

Cảng Hàng không Thọ Xuân góp phần tạo thuận lợi cho thu hút đầu tư vào vùng Lam Sơn – Sao Vàng cũng như tỉnh Thanh Hóa.

Đầu những năm 80 của thế kỷ XX, sự ra đời và đi vào hoạt động của Nhà máy Xi măng Bỉm Sơn (nay là Công ty CP Xi măng Vecem Bỉm Sơn) đã tạo nền tảng để hình thành nên một thị xã công nghiệp nổi tiếng cả nước những năm sau đó. Bước sang giai đoạn đổi mới, ngành công nghiệp phát triển ở nhiều nơi, trở thành xu thế phát triển tất yếu trong phát triển kinh tế. Sớm nhận thấy tầm quan trọng của phát triển công nghiệp cũng như xây dựng các KKT động lực, những năm 90 của thế kỷ trước, các nhiệm kỳ lãnh đạo tỉnh đã chú trọng công tác định hướng và hình thành các vùng công nghiệp động lực, nhất là KKT Nghi Sơn.

Nói về những giai đoạn đầu manh nha ý tưởng, đồng chí Nguyễn Văn Lợi, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa, chia sẻ: Từ năm 2004 đến 2010, tôi làm Chủ tịch UBND tỉnh, rồi sau là Bí thư Tỉnh ủy. Giai đoạn này, tỉnh xúc tiến mạnh mẽ để thành lập KKT Nghi Sơn. Tuy nhiên, việc nung nấu ý tưởng về KKT này cũng như các vùng phát triển công nghiệp của tỉnh lại được manh nha từ những đời lãnh đạo tỉnh trước đó. Mỗi giai đoạn, đều có những nỗ lực riêng, nhưng lại đều hướng chung một mục đích: Thành lập KKT Nghi Sơn gắn với các vùng công nghiệp thế mạnh, thiết lập “Tứ Sơn” nhằm tạo động lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội tỉnh nhà. Đến ngày 15–5–2006, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định thành lập KKT Nghi Sơn, từ đó, mới có những chính sách ưu đãi đặc thù cho nhà đầu tư nên mới dễ dàng hơn trong kêu gọi đầu tư. Chỉ sau 2 tháng, tỉnh đã thành lập được Ban Quản lý (BQL) KKT Nghi Sơn để thực hiện kêu gọi đầu tư và những công việc liên quan.

Đến thời điểm hiện tại, “Tứ Sơn” đã trong lộ trình thu hút đầu tư và phát triển mạnh mẽ. Mỗi vùng đều có một thế mạnh riêng, nhưng đều có vai trò chung là góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế tỉnh nhà, đưa Thanh Hóa thành tỉnh khá của cả nước trong tương lai. Riêng KKT Nghi Sơn, mới được Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định mở rộng từ hơn 18.600 ha lên 106.000 ha, trải rộng trên toàn bộ huyện Tĩnh Gia, 3 xã của huyện Nông Cống và 3 xã của huyện Như Thanh. Việc mở rộng KKT Nghi Sơn đã tạo ra động lực mới cho sự phát triển của Thanh Hóa cũng như khu vực Bắc Trung bộ, khai thác tối đa tiềm năng lợi thế của khu vực. Hiện tại, KKT này đang có 90 dự án đang hoạt động, trên nhiều lĩnh vực phong phú: Dầu khí, nhiệt điện, xi măng, các loại dịch vụ, công nghiệp nhẹ, công nghiệp chế biến, giầy da... Hệ thống hạ tầng của KKT này ngày càng hoàn thiện, nhiều công trình quan trọng đã đưa vào khai thác, tạo ra lợi thế không nhỏ trong thu hút đầu tư. Ngoài hệ thống đường giao thông, hệ thống cấp nước thô, đê chắn sóng, thì hạ tầng cảng biển tại Nghi Sơn đang mang lại tiềm năng lớn cho phát triển các dịch vụ logistics, vận tải biển. Hiện nay, đã có 8 bến tổng hợp, 3 bến cảng chuyên dụng đã đi vào hoạt động, có thể tiếp nhận các tàu công suất đến 70.000 DWT. Cùng với đó, công tác cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính của tỉnh trong những năm gần đây đang góp phần không nhỏ trong cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Với nhiều tập đoàn, doanh nghiệp đã đầu tư tại đây, Nghi Sơn thực sự là điểm đến của thành công.

Nằm ở phía Bắc tỉnh Thanh Hóa, thị xã công nghiệp Bỉm Sơn đã khẳng định được lợi thế của một trung tâm công nghiệp, có tuyến Quốc lộ 1A và đường sắt Bắc – Nam đi qua. Chỉ cách thủ đô Hà Nội khoảng 120 km, Bỉm Sơn có nhiều điều kiện thuận lợi thu hút đầu tư. Các ngành công nghiệp nặng như sản xuất ô tô, máy kéo 4 bánh hạng trung, vật liệu xây dựng, bao bì xi măng, nhà máy kết cấu thép... đã hiện diện tại đây. Với hệ thống hạ tầng tiếp tục được hoàn thiện, Bỉm Sơn đang trở thành bến đỗ lý tưởng cho các nhà đầu tư trong tỉnh, trong nước và quốc tế.

Một trong 4 “cánh tay” làm nên động lực “Tứ Sơn” chính là đô thị du lịch biển Sầm Sơn. Một vùng biển hiền hòa với bãi cát mịn trải dài và hệ thống thực vật bao quanh núi Trường Lệ đã được người Pháp nhìn ra tiềm năng và xây dựng nơi đây thành khu nghỉ mát. Với hơn trăm năm lịch sử phát triển, thành phố biển Sầm Sơn đã trở nên nổi tiếng cả nước với hệ thống hạ tầng du lịch hàng đầu ở miền Bắc, có sức hút lớn với du khách thập phương. Sự ra đời của quần thể du lịch - khách sạn của Tập đoàn FLC đã đưa Sầm Sơn thành điểm đến 4 mùa trong năm. Năm 2018 vừa qua, Sầm Sơn đã đón gần 4,3 triệu lượt khách, doanh thu hơn 3.100 tỷ đồng, trở thành điển hình trong phát triển kinh tế hướng biển của Thanh Hóa, mang lại nguồn thu lớn cho ngân sách.

Phát triển sau, nhưng vùng Lam Sơn – Sao Vàng của huyện Thọ Xuân lại được quy hoạch theo hướng công nghệ cao. Với nhiều cơ chế ưu đãi, khuyến khích đầu tư của tỉnh, lại có Cảng Hàng không Thọ Xuân, được kết nối với KKT Nghi Sơn bằng đường bộ nên vùng Lam Sơn – Sao Vàng hứa hẹn sự phát triển mạnh mẽ trong tương lai không xa. Những vùng đồi bao la, những bãi mía đang dần nhường chỗ cho mục tiêu lớn hơn – các dự án công nghiệp.

Năm 2018 vừa qua, Thanh Hóa có bứt phá trong tăng trưởng kinh tế với tốc độ 15,16%; thu nhập bình quân đầu người gần chạm mốc 2.000 USD. Dự án Liên hợp Lọc hóa dầu Nghi Sơn – điển hình trong phát triển công nghiệp của “Tứ Sơn” đi vào hoạt động, đóng góp nguồn thu ngân sách lớn, góp phần đưa Thanh Hóa tự chủ ngân sách trong thời gian tới. Với sự phát triển không ngừng trên thực tế, “Tứ Sơn” thực sự trở thành động lực phát triển kinh tế của tỉnh.

Lê Đồng