Phát triển rừng luồng thâm canh

Trên địa bàn tỉnh hiện có 128.000 ha tre, luồng; trong đó, diện tích rừng luồng 78.000 ha, chiếm 60,9% diện tích tre, luồng của tỉnh. Sản lượng khai thác luồng đạt khoảng 60 triệu cây/năm, tập trung ở các huyện miền núi. Với diện tích lớn, nhiều năm nay, luồng luôn là loại cây trồng chủ lực, giúp đồng bào miền núi phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo.

Diện tích rừng luồng thâm canh tại xã Đồng Lương (Lang Chánh).

Tuy nhiên, nhiều diện tích rừng luồng đang bị người dân khai thác triệt để, song việc cải tạo, phục hồi chưa được quan tâm đầu tư hiệu quả, nên ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế. Vì vậy, những năm gần đây, các huyện miền núi đã và đang chú trọng nâng cao giá trị cho diện tích rừng luồng thông qua việc thực hiện các giải pháp phát triển diện tích rừng luồng thâm canh.

Huyện Lang Chánh có gần 13.000 ha rừng luồng và để nâng cao giá trị cho diện tích rừng luồng trên địa bàn, từ năm 2016, cùng với việc ban hành nhiều văn bản, kế hoạch chỉ đạo thực hiện thâm canh, phục tráng rừng luồng, huyện đã chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng các xã rà soát diện tích rừng luồng, trên cơ sở đó, thực hiện phục tráng, trồng thâm canh rừng luồng theo hướng hiệu quả, bền vững. Theo đó, các đơn vị chuyên môn cùng với chính quyền các xã đã vận động, hướng dẫn các hộ trồng luồng được các biện pháp thâm canh, như: phát dọn vệ sinh rừng luồng, chặt bỏ cây sâu bệnh, già cỗi, cuốc đất xung quanh tạo độ tơi, xốp, tăng khả năng hấp thụ dinh dưỡng cho cây; đồng thời, bón phân, tăng tỷ lệ sinh măng cho diện tích rừng luồng. Thông qua thực hiện các giải pháp phát triển rừng luồng thâm canh, đến nay trên địa bàn huyện đã thâm canh 5.000 ha luồng, phục tráng 1.750 ha rừng luồng kém hiệu quả. Đánh giá về hiệu quả của việc phát triển rừng luồng thâm canh, ông Lương Văn Phúc, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện Lang Chánh, cho biết: Việc thực hiện các biện pháp thâm canh, bón phân cho cây luồng giúp làm tăng tỷ lệ sinh măng từ 1,5 đến 2 lần so với diện tích luồng chưa được phục tráng, thâm canh và sản lượng khai thác luồng trên địa bàn đạt 8 triệu cây mỗi năm.

Để phát triển rừng luồng thâm canh, những năm qua, Chi cục Kiểm lâm tỉnh đã tập trung đôn đốc các huyện thuộc quy hoạch vùng luồng thâm canh của tỉnh hoàn thành kế hoạch giao thâm canh, phục tráng rừng luồng; phối hợp với các địa phương tuyên truyền đến người dân chính sách hỗ trợ phát triển luồng thâm canh. Đồng thời, mở các lớp tập huấn kỹ thuật chăm sóc, bón phân phục tráng rừng luồng; đôn đốc, hướng dẫn các hộ phát dọn vệ sinh rừng, cuốc lật đất, đào rãnh, hố xung quanh bụi luồng. Bên cạnh đó, hướng dẫn các huyện trọng điểm trồng luồng khảo sát để lựa chọn làm mới và nâng cấp các tuyến đường lâm nghiệp.

Ngoài các giải pháp nói trên, từ năm 2016, tỉnh đã ban hành và triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển rừng luồng thâm canh, như: hỗ trợ phân bón vào năm thứ nhất và năm thứ hai thực hiện thâm canh rừng luồng, với mức hỗ trợ 2 triệu đồng/ha/năm, hỗ trợ các xã nâng cấp đường lâm nghiệp, mức hỗ trợ 230 triệu đồng/km. Nhờ thực hiện hiệu quả các giải pháp, cùng chính sách hỗ trợ, nên diện tích rừng luồng thâm canh trên địa bàn tỉnh những năm gần đây tăng nhanh. Hiện, diện tích rừng luồng thâm canh trên địa bàn tỉnh đã được mở rộng lên 30.000 ha, trữ lượng đạt 187 triệu cây, bình quân đạt 2.400 cây/ha, sản lượng khai thác đạt 400 - 500 cây/ha/năm, tập trung ở 7 huyện, gồm; Quan Hóa, Lang Chánh, Ngọc Lặc, Quan Sơn, Thường Xuân, Bá Thước, Cẩm Thủy. Toàn tỉnh cũng đã thực hiện phục tráng, thâm canh bón phân cho gần 13.000 ha rừng luồng. Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh cũng đã có 2 doanh nghiệp liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ, cấp chứng chỉ FSC cho gần 11.000 ha diện tích rừng tre, luồng, vầu.

Việc phát triển diện tích rừng luồng thâm canh là nền tảng để các huyện miền núi thu hút các doanh nghiệp đầu tư chế biến, tiêu thụ và xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm tre, luồng; đồng thời, góp phần nâng cao giá trị sản xuất tre, luồng trên địa bàn tỉnh lên hơn 500 tỷ đồng mỗi năm, chiếm khoảng 28 đến 30% giá trị sản xuất ngành nông nghiệp. Giá trị xuất khẩu sản phẩm từ tre, luồng bình quân đạt 2,17 triệu USD/năm.

Bài và ảnh: Hương Thơm