Kênh tiếp nhận đáng lưu tâm

Theo thông tin cung cấp từ Bộ Giáo dục và Đào tạo, năm 2025 có tới 42,4% thí sinh dùng điểm học bạ để vào đại học - là nhóm đông nhất, nhiều hơn cả hình thức xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp - chỉ có 39,1%.

Dĩ nhiên rồi, vì học bạ chính là “lý lịch học tập” của học sinh, phản ánh sự mạnh yếu của từng cá nhân trong gần như cả “vòng đời” học sinh THPT. Chọn xét học bạ là cách chọn có vẻ như đầy đủ và toàn diện. Nhưng cách chọn ấy cũng bộc lộ yếu điểm khi mà nhiều cuốn học bạ ít nhiều bị ảnh hưởng bởi sự thiếu khách quan. Học bạ là pháp lý, cũng chính là đạo đức, nó sẽ trở nên đáng giá hơn nếu được những người có trách nhiệm tôn trọng cả hai yếu tố ấy.

Nhưng chúng ta có dám chắc tất cả các con điểm, các dòng nhận xét về học sinh trong học bạ đã trung thực? Những năm gần đây rất nhiều người xì xào rằng có những cuốn học bạ “có vấn đề”. Họ nói như thế không chỉ là ý chí chủ quan, hay sự quy chụp. Hiện nay có rất nhiều kênh tiếp nhận thông tin cũng như đánh giá năng lực, học lực của học sinh. Học sinh kém hay giỏi không chỉ mình giáo viên đánh giá, mà dư luận đều biết. Xung quanh những học sinh ấy còn có bạn học. Hơn ai hết, những người ngồi chung trong cùng một lớp học sẽ biết học lực, kỷ luật, đạo đức của bạn học mình như thế nào.

Cách xét tuyển này giúp nhiều học sinh có thể chủ động từ sớm con đường đi của mình, nhưng gây tranh cãi bởi sự lạm phát của những con điểm được cho là “không trong sáng”. Những năm gần đây nhiều ý kiến đề xuất nên bỏ hình thức xét tuyển đại học bằng học bạ vì sự công bằng đối với người học. Tại hội nghị Giáo dục đại học diễn ra ngày 18/9, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chính thức lấy ý kiến về việc bỏ hay duy trì xét tuyển đại học bằng học bạ. Phiếu khảo sát về tuyển sinh đại học từ năm 2026 đã được gửi tới đại biểu hơn 200 trường.

Thăm dò ý kiến của bạn đọc về việc xét tuyển đại học bằng học bạ trên tờ vnexpess - tờ báo điện tử có lượng truy cập lớn nhất ở thời điểm hiện tại - chỉ sau 1 ngày tiếp nhận ý kiến, có gần 20.000 lượt bạn đọc biểu quyết. Trong đó, 52% lượt biểu quyết bày tỏ quan điểm nên bỏ hình thức xét tuyển này. Số bạn đọc thống nhất với việc giữ hình thức xét học bạ nhưng phải có biện pháp kiểm soát chất lượng chỉ chiếm 28%; còn lại cho rằng nên để đại học tự chủ, miễn là kiểm soát đầu ra.

Dĩ nhiên đây chỉ là một hình thức thăm dò dư luận khó có thể nói là một công cụ đo lường đại diện mong muốn của bạn đọc, nhưng chừng mực nào đó phản ánh một lát cắt xã hội: Phần lớn bạn đọc không đồng tình với việc xét vào đại học bằng học bạ.

Với việc có rất nhiều bạn đọc bày tỏ ý kiến bỏ hình thức xét tuyển đại học bằng học bạ, là thông tin mà các cơ sở đào tạo cần phải lưu tâm. Sau thời gian được cho là “mở cánh cửa đại học” một cách quá rộng, đã đến lúc cơ sở đào tạo cần phải hướng tới việc nâng cao hơn nữa chất lượng đầu vào để đảm bảo tốt hơn chất lượng đầu ra.

Hạnh Nhiên