Hợp tác phát triển giữa 3 tỉnh Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh: Nâng tầm và làm sâu sắc hơn mối quan hệ tốt đẹp

Với sự tương đồng về địa lý, con người và lịch sử; lại có tiềm năng, lợi thế và dư địa phát triển lớn, việc tăng cường hợp tác giữa 3 tỉnh Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh được xem là một dấu mốc rất ý nghĩa và quan trọng, giúp nâng tầm và làm sâu sắc hơn mối quan hệ tốt đẹp giữa 3 địa phương nơi “cửa ngõ” miền Trung.

Các sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu của tỉnh Thanh Hóa tham gia Triển lãm xúc tiến thương mại - đầu tư và du lịch tại tỉnh Nghệ An. Ảnh: Lê Hợi

Sự kiện có ý nghĩa quan trọng

Nằm dọc “khúc ruột” miền Trung đầy nắng gió, lắm gian lao, nhọc nhằn nhưng vô cùng quả cảm, kiên cường, giàu đức hy sinh và rất mực son sắt thủy chung, 3 tỉnh Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh đã “đắm mình” trong cái nôi truyền thống lịch sử cách mạng hào hùng, cùng một bề dày truyền thống văn hóa đa dạng và giàu bản sắc. Dẫu gian khó nhưng vùng đất này được thiên nhiên phú cho cảnh sắc hùng vĩ, tươi đẹp. Để rồi, khi ngợi ca vẻ đẹp non nước của dải đất “cửa ngõ” miền Trung, từ thi phú đến ca dao đã ấp ủ qua nghìn đời để cất lên những câu ca đắm say lòng người: “Thanh Hoa thắng địa là nơi/ Rồng vờn hạt ngọc, Hạc bơi chân thành”; rồi thì “Đường vô xứ Nghệ quanh quanh/ Non xanh nước biếc như tranh họa đồ”; hay “Ai về Hà Tĩnh thì về/ Mặc lụa chợ Hạ, uống chè Hương Sơn”... Còn các nhà nghiên cứu lịch sử, văn hóa thì gọi dải đất Bắc Trung bộ nói chung và 3 tỉnh điểm đầu của sự giao thoa này nói riêng là “vùng đất thép” trong hai cuộc trường kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Đặc biệt, quá trình lịch sử lâu dài chống chọi với thiên tai khắc nghiệt và chống giặc ngoại xâm đã tạo nên tính cách và bản sắc con người nơi đây, với các đức tính kiên cường, khảng khái, thông minh, cần kiệm, giàu lòng vị tha, yêu nước...

Còn nhớ cách đây hơn 1 năm, khi phát biểu chào mừng tại hội nghị trao đổi kinh nghiệm và hợp tác phát triển giữa 3 tỉnh Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh (được tổ chức ngày 7/8/2022, tại TP Sầm Sơn), đồng chí Đỗ Trọng Hưng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Thanh Hóa, đã khẳng định: 3 tỉnh Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh có những điều kiện tương đồng về địa lý, con người và lịch sử. Trong suốt chặng đường đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ, quân và dân 3 tỉnh đã chung lưng, đấu cật, kề vai, sát cánh cùng nhau vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ hy sinh, chiến đấu kiên cường, bất khuất, lập nhiều thành tích xuất sắc, tô thắm những trang sử vàng vẻ vang của dân tộc. Trên tinh thần đó, hội nghị trao đổi kinh nghiệm và hợp tác phát triển giữa 3 tỉnh Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh là sự kiện có ý nghĩa quan trọng, tiếp nối, nâng tầm và làm sâu sắc hơn mối quan hệ hợp tác tốt đẹp cùng phát triển giữa 3 địa phương.

Trên tinh thần của hội nghị hợp tác, ngày 16/9/2022, Ban Thường vụ Tỉnh ủy 3 tỉnh Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh đã ký kết Bản ghi nhớ hợp tác phát triển giai đoạn 2022-2025, với mục tiêu tăng cường trao đổi, phổ biến kinh nghiệm, cách làm sáng tạo, hiệu quả và mở rộng liên kết, hợp tác trên các lĩnh vực. Qua đó, nhằm mở rộng không gian phát triển, phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của mỗi tỉnh, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị của mỗi địa phương, vùng Bắc Trung bộ và cả nước.

Cũng trên cơ sở nội dung Bản ghi nhớ hợp tác phát triển giai đoạn 2022-2025, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Công văn số 16682/UBND-THKH ngày 8/11/2022 về việc giao tổ chức thực hiện Bản ghi nhớ hợp tác phát triển giữa 3 tỉnh Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh. Trong đó, giao các sở, ban, ngành, đơn vị cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố chủ động phối hợp với cơ quan tương ứng của các tỉnh bạn để xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện. Đồng thời, giao Văn phòng UBND tỉnh theo dõi, đôn đốc việc thực hiện Biên bản ghi nhớ hợp tác, báo cáo và đề xuất với Chủ tịch UBND tỉnh những vấn đề vướng mắc, phát sinh trong quá trình thực hiện.

Bản ghi nhớ hợp tác phát triển giai đoạn 2022-2025 giữa 3 tỉnh Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh tập trung vào 3 nội dung chính, bao gồm: (1) Về phát triển kinh tế - xã hội (vận động, thu hút đầu tư; công thương; nông nghiệp, nông thôn; du lịch; văn hóa, thể thao, giáo dục - đào tạo, y tế, lao động); (2) Về quốc phòng - an ninh; (3) Về công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Đến nay, cùng với sự thống nhất trong nhận thức, hành động của cán bộ, công chức, doanh nghiệp và toàn thể Nhân dân trong tỉnh, sau 1 năm tích cực triển khai Bản ghi nhớ, các lĩnh vực hợp tác giữa 3 địa phương đã có được những kết quả bước đầu tích cực.

Những kết quả tích cực

Trên cơ sở những tiềm năng, lợi thế sẵn có, thời gian qua, các đơn vị liên quan của 3 địa phương đã đẩy mạnh hoạt động xúc tiến đầu tư; cũng như thường xuyên trao đổi thông tin về cơ chế, chính sách hỗ trợ đầu tư, sản xuất, kinh doanh, bảo đảm phù hợp, thống nhất, tránh cạnh tranh về chính sách ưu đãi giữa các địa phương... Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã thu hút một số dự án của các nhà đầu tư đến từ Nghệ An, Hà Tĩnh. Điển hình như Dự án trang trại bò sữa tập trung ứng dụng công nghệ cao tại Thanh Hóa của Công ty CP Tập đoàn TH True Milk (Nghệ An); Nhà máy chế biến gỗ xuất khẩu, xưởng cán tôn Nghi Sơn (Công ty TNHH Thanh Thành Đạt - Nghệ An). Đồng thời, Công ty CP Tập đoàn TH True Milk đang đề xuất triển khai một số dự án trên địa bàn huyện Thường Xuân; Công ty CP VINTRACO (Nghệ An) đang khảo sát, tìm hiểu và nghiên cứu để đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp tại tỉnh Thanh Hóa.

Cùng với đó, 3 địa phương cũng đã phối hợp trong quá trình triển khai các dự án kết cấu hạ tầng trọng điểm, có tính chất liên vùng như dự án tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, tuyến đường bộ ven biển. Đồng thời, tỉnh Thanh Hóa đang quản lý, bảo trì một số tuyến đường kết nối với tỉnh Nghệ An, như Quốc lộ 16, đường tuần tra biên giới (thuộc địa phận huyện Thường Xuân)... Ngoài ra, các đơn vị liên quan của các địa phương cũng thường xuyên trao đổi, phối hợp trong thu hút, quản lý các dự án phát triển hạ tầng khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp. Điển hình như, tháng 3/2023, Ban Quản lý Khu Kinh tế Nghi Sơn và các Khu công nghiệp tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức đoàn công tác làm việc với Ban Quản lý Khu Kinh tế Đông Nam (Nghệ An) để trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm trong lập, phê duyệt, quản lý quy hoạch các khu công nghiệp; thu hút dự án đầu tư hạ tầng khu công nghiệp, dự án đầu tư trực tiếp và dự án đầu tư thứ cấp tại các khu công nghiệp.

Bên cạnh công tác vận động, thu hút đầu tư đã tạo được một số dấu ấn, việc hợp tác trong lĩnh vực công thương giữa 3 tỉnh cũng có những chuyển biến tích cực. Theo đó, để đẩy mạnh thu hút các doanh nghiệp làm thủ tục xuất nhập, khẩu qua cảng biển Nghi Sơn, tháng 8/2023, tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức hội nghị kêu gọi các nhà đầu tư, doanh nghiệp xuất, nhập khẩu làm thủ tục xuất, nhập khẩu hàng hóa tại cảng biển Nghi Sơn. Hội nghị đã thu hút hơn 300 doanh nghiệp có hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa, nhà đầu tư, các hãng tàu tham gia; trong đó có đại diện hiệp hội doanh nghiệp và các doanh nghiệp của các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh. Hiện nay, trên 20 doanh nghiệp của các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh đang thực hiện các hoạt động xuất, nhập khẩu qua Cảng Nghi Sơn (trong đó có Công ty CP Khoáng sản Toàn Cầu; Công ty CP ACBM Việt Nam; Công ty CP Đầu tư khoáng sản An Thịnh; Công ty CP Khai thác chế biến đá Thanh Xuân...). Giá trị xuất khẩu qua cảng biển Nghi Sơn từ tháng 9/2022 đến hết tháng 8/2023 đạt khoảng 89 triệu USD.

Thêm một dấu ấn cho thấy bước chuyển trong quan hệ hợp tác giữa 3 tỉnh là trên lĩnh vực du lịch. Theo đó, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa đã phối hợp, liên kết với Sở Du lịch Nghệ An; Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hà Tĩnh tổ chức nhiều sự kiện, hoạt động xúc tiến, quảng bá du lịch. Nổi bật phải kể đến như hội nghị xúc tiến du lịch Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh năm 2023 (tháng 3/2023, tại Thanh Hóa) với chủ đề “Ba địa phương - Một điểm đến - Nhiều trải nghiệm”; hội nghị xúc tiến, quảng bá du lịch Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh bên lề Hội chợ VITM - Hà Nội (tháng 4/2023) với chủ đề “Một hành trình - Bốn địa phương - Nhiều trải nghiệm”. Đồng thời, phối hợp sản xuất ấn phẩm chung giới thiệu du lịch 3 tỉnh, góp phần đem hình ảnh du lịch của 3 địa phương đến gần hơn với khách du lịch trong nước và quốc tế. Ngoài ra còn tổ chức các đoàn famtrip doanh nghiệp lữ hành và báo chí của các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh khảo sát các khu, điểm du lịch của tỉnh Thanh Hóa; các doanh nghiệp lữ hành của 3 tỉnh đã xây dựng nhiều tour, tuyến du lịch kết nối với các sản phẩm du lịch đa dạng, mang nét đặc trưng của các địa phương...

Cũng trong 1 năm qua, 3 tỉnh cũng tăng cường các hoạt động hợp tác trên một số lĩnh vực như nông nghiệp và phát triển nông thôn; văn hóa, thể thao; giáo dục - đào tạo; y tế; lao động... mang lại nhiều kết quả quan trọng. Chẳng hạn, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 3 tỉnh thường xuyên trao đổi tình hình triển khai thực hiện các cơ chế, chính sách phát triển nông nghiệp của Trung ương, của từng tỉnh (như chính sách tích tụ, tập trung đất đai phát triển nông nghiệp công nghệ cao; các mô hình phát triển nông nghiệp công nghệ cao; chính sách phát triển vụ đông...). Đồng thời, phối hợp trong việc tham mưu xây dựng các phương án phát triển trồng trọt, các dự án đầu tư có tính chất liên vùng (như phương án phát triển cây thức ăn chăn nuôi cho Công ty Sữa TH True Milk; phát triển vùng cây ăn quả của nhà máy chế biến nông sản tại xã Xuân Hòa, huyện Như Xuân...).

Ngoài ra, 3 tỉnh cũng đặc biệt chú trọng đến việc hợp tác về quốc phòng - an ninh. Trên cơ sở các nhiệm vụ được giao, các đơn vị liên quan như quân sự, công an và biên phòng chủ động phối hợp để cụ thể hóa các nội dung trong Bản ghi nhớ hợp tác phát triển giai đoạn 2022-2025 giữa 3 địa phương, thành các nhiệm vụ, giải pháp, chương trình cụ thể. Điển hình như Bộ Chỉ huy Quân sự 3 tỉnh đã chỉ đạo các lực lượng nắm chắc tình hình địa bàn, thường xuyên trao đổi thông tin an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; phối hợp cùng với công an, biên phòng tham mưu xử lý tốt các tình huống phát sinh, không để bị động bất ngờ, không để xảy ra điểm nóng...

Công an tỉnh 3 tỉnh tăng cường hợp tác trong lĩnh vực bảo đảm an ninh trật tự; thường xuyên phối hợp trao đổi thông tin, tình hình địa bàn, quản lý đối tượng, chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, đảm bảo trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng chống các loại tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật, nhất là tội phạm hoạt động có tổ chức, hoạt động liên tỉnh... Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Thanh Hóa đã phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An xây dựng kế hoạch hiệp đồng bảo vệ biên giới tiếp giáp giữa Thanh Hóa và Nghệ An. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị cơ sở phối hợp chặt chẽ với các lực lượng trên địa bàn các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh trong quản lý, bảo vệ biên giới, đấu tranh với các loại tội phạm; kịp thời phối hợp, tham mưu địa phương xử lý hiệu quả các vụ việc xảy ra trên khu vực biên giới tiếp giáp. Tích cực phối hợp với các lực lượng và chính quyền địa phương, thường xuyên tuyên truyền về công tác phòng chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn, giảm nhẹ thiên tai; kịp thời thông báo cho nhau và phối hợp xử lý giải quyết khi có tai nạn xảy ra trên biển, trên sông.

Có thể khẳng định, những kết quả quan trọng đạt được đã và đang góp phần làm sâu sắc hơn mối quan hệ tốt đẹp giữa 3 tỉnh Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh. Qua đó, tạo tiền đề quan trọng để các tỉnh tiếp tục đẩy mạnh liên kết, hợp tác nhằm khai thác, phát huy hiệu quả dư địa về không gian và nguồn lực phát triển của mỗi địa phương.

Khôi Nguyên