Học tiếng đồng bào để thêm thắt chặt tình quân dân

Với phương châm nghe dân nói, nói cho dân hiểu và làm cho dân tin, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) Thanh Hóa đã mở nhiều lớp học tiếng dân tộc thiểu số cho sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp đang công tác ở khu vực biên giới. Những lớp học này được gọi là lớp học gần dân, bởi đã giúp bộ đội hiểu hơn về đời sống, về văn hóa của đồng bào, từ đó làm tốt công tác vận động Nhân dân tham gia phát triển kinh tế và bảo vệ biên cương.

Một lớp bồi dưỡng tiếng dân tộc Mông cho cán bộ, chiến sĩ BĐBP đang công tác tại khu vực biên giới của tỉnh.

Tỉnh Thanh Hóa có 213km đường biên giới tiếp giáp với nước bạn Lào. Ở các xã vùng cao, biên giới của tỉnh như Mường Lý, Pù Nhi, Quang Chiểu, Tén Tằn... người dân chủ yếu là đồng bào dân tộc Mông, Thái, Khơ Mú. Trong khi đó, nhiều cán bộ, chiến sĩ trẻ lên nhận nhiệm vụ tại các đồn biên phòng thường chưa biết hoặc chưa thông thạo tiếng dân tộc ở địa phương, làm giảm hiệu quả vận động, hạn chế khả năng hòa nhập của cán bộ, chiến sĩ vào đời sống cộng đồng dân cư.

Tại Đồn Biên phòng Pù Nhi có lớp học đặc biệt khi thầy giáo đứng lớp là Chính trị viên phó cũng là người con của đồng bào Mông, còn học viên là cán bộ trong đơn vị. Họ cùng học tiếng của đồng bào Mông.

Thiếu tá Bùi Xuân Ngãi, Chính trị viên Đồn Biên phòng Pù Nhi cho biết: “Trên địa bàn có gần 80% đồng bào dân tộc Mông. Muốn hiểu dân, gần dân, làm tốt công tác của mình chúng tôi xác định phải làm tốt công tác bồi dưỡng và nâng cao kiến thức về tiếng dân tộc. Việc tổ chức học tiếng tạo điều kiện cho cán bộ xuống địa bàn có thể giao tiếp với đồng bào, từ đó tuyên truyền chủ trương đến người dân, giúp người dân hiểu và thực hiện. Lớp học duy trì học 1 tuần 2 buổi từ năm 2023 đến nay. Hiện đơn vị có hơn 10 đồng chí nói tiếng Mông rất tốt”.

Tại xã Mường Lý, nơi từng là “điểm nóng” về nạn di cư tự do và tảo hôn, nhờ việc biết tiếng Mông nên các cán bộ biên phòng đã đến từng nhà, gặp gỡ từng người để vận động, giải thích cho bà con hiểu về những hệ lụy của việc tảo hôn và di cư tự do nên giờ đây tình trạng này đã giảm rõ rệt. Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Pù Nhi nhờ học và biết tiếng Mông nên đã cùng đồng bào Mông hát tiếng Mông, đọc sách tiếng Mông và cả... đọc truyện cổ dân gian bằng ngôn ngữ của đồng bào. Những hoạt động tưởng như đơn giản ấy lại có sức lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng. Nhân dân tin tưởng, chủ động phối hợp với BĐBP trong các nhiệm vụ tuần tra, bảo vệ rừng, giữ gìn an ninh trật tự.

Chị Thao Thị Hơ ở xã Pù Nhi chia sẻ: “Bộ đội nói được tiếng địa phương nên tuyên truyền bà con dễ hiểu, những người già, phụ nữ ít được đi học cũng hiểu được các nội dung tuyên truyền của bộ đội đối với bà con”.

Thông thạo ngôn ngữ đã giúp những người lính mang quân hàm xanh đến gần hơn với bà con và họ đã “nghe dân nói, nói cho dân hiểu và làm cho dân tin”. Từ đó, các hoạt động tuyên truyền, vận động người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, áp dụng khoa học - kỹ thuật vào phát triển kinh tế hộ gia đình, XDNTM ở địa bàn biên giới ngày thêm hiệu quả hơn.

Điển hình là mô hình trồng cây sắn cao sản gia đình ông Hơ Văn Lâu ở bản Cơm, xã Pù Nhi. Trong căn nhà sàn kiên cố, ngồi cạnh bàn nước, phía trong góc nhà là hàng chục bao lúa nương được xếp ngay ngắn, ông Lâu phấn khởi cho biết: “Từ ngày được bộ đội giới thiệu trồng cây lúa nước, trồng sắn cao sản, gia đình không lo thiếu đói nữa. Bà con yên tâm làm theo bộ đội để phát triển kinh tế".

Được biết, trong giai đoạn 2023-2024 Ban Chỉ huy BĐBP Thanh Hóa đã phối hợp với Trường Đại học Hồng Đức tổ chức các lớp bồi dưỡng, đào tạo cho gần 100 cán bộ, công chức, viên chức và cán bộ BĐBP. Nhờ đó, nhiều cán bộ công tác tại các đồn biên phòng như Tén Tằn, Pù Nhi, Mường Lý, Quang Chiểu... đã từng bước cải thiện năng lực giao tiếp bằng tiếng Mông, tạo sự gần gũi, tin cậy với đồng bào. Không ít cán bộ sau khóa học đã có thể vận dụng tốt ngôn ngữ trong công tác tuyên truyền, giải thích chính sách, pháp luật; đồng thời hỗ trợ người dân trong các tình huống cụ thể như khám chữa bệnh, phòng chống tảo hôn, ngăn chặn di cư tự do, giữ gìn an ninh trật tự thôn, bản.

Trên hành trình gìn giữ từng tấc đất biên cương của Tổ quốc, những người lính mang quân hàm xanh không chỉ mang theo lương khô, ba lô và súng đạn, mà các anh còn mang theo cả những câu nói thân thương bằng các thứ tiếng dân tộc. Điều này như một minh chứng sống động cho tình cảm bền chặt giữa quân và dân, giữa tiếng nói trái tim và trách nhiệm thiêng liêng đối với đất nước.

Bài và ảnh: Hoàng Lan