“Cầu nối số” giữa ngành điện và người dân

Trong xu thế chuyển đổi số mạnh mẽ hiện nay, mọi lĩnh vực đời sống đều ứng dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả và phục vụ người dân tốt hơn. Với vai trò là huyết mạch của nền kinh tế, ngành điện đang đổi mới mạnh mẽ. Tại Thanh Hóa, Công ty Điện lực Thanh Hóa (PC Thanh Hóa) tiên phong xây dựng “cầu nối số” giữa ngành điện và người dân, hướng tới dịch vụ hiện đại, minh bạch và thân thiện.

Cán bộ kỹ thuật Công ty Điện lực Thanh Hóa kiểm tra, vận hành hệ thống trạm biến áp bằng công nghệ số nhằm bảo đảm cung cấp điện an toàn, ổn định cho người dân.

Những năm gần đây nhu cầu sử dụng điện trên địa bàn tỉnh tăng nhanh cả về quy mô và tính đa dạng. Người dân kỳ vọng được tiếp cận dịch vụ điện thuận tiện, minh bạch, trong khi ngành điện phải đảm bảo vận hành ổn định, an toàn, tiết kiệm chi phí và nâng cao năng suất. Để đáp ứng những yêu cầu đó, PC Thanh Hóa xác định chuyển đổi số không chỉ là việc ứng dụng công nghệ vào quản lý nội bộ, mà quan trọng hơn là tạo nên một “cầu nối thông minh” giúp người dân có thể tương tác, phản hồi và được phục vụ nhanh chóng hơn.

Một trong những bước đi nổi bật là việc triển khai hệ thống đo đếm từ xa và lưới điện thông minh. Đến nay, PC Thanh Hóa đã lắp đặt đo xa cho 100% điểm đo, trong đó tỷ lệ kết nối đo xa đạt khoảng 98%. Việc áp dụng hệ thống đo đếm tự động không chỉ giúp ngành điện chủ động giám sát, quản lý sản lượng điện tiêu thụ một cách chính xác, mà còn giúp người dân dễ dàng theo dõi, đối chiếu và quản lý mức tiêu thụ của gia đình, doanh nghiệp. Những con số điện năng không còn là dữ liệu khô cứng mà trở thành thông tin minh bạch, được cập nhật theo thời gian thực, giúp người dùng chủ động hơn trong việc sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả.

PC Thanh Hóa còn đẩy mạnh số hóa dịch vụ khách hàng, hình thành các kênh giao tiếp điện tử tiện lợi. Người dân có thể đăng ký dịch vụ cấp điện mới, tra cứu hóa đơn, thanh toán trực tuyến, phản ánh sự cố hoặc nhận thông báo ngừng điện qua website, ứng dụng di động hoặc zalo. Việc giao tiếp không còn bị giới hạn bởi khoảng cách địa lý, đặc biệt mang lại lợi ích lớn cho người dân vùng sâu, vùng xa khi họ có thể thực hiện mọi thủ tục chỉ bằng vài thao tác trên điện thoại.

Bà Lê Thị Hoa, một tiểu thương tại chợ Vườn Hoa, phường Hạc Thành chia sẻ: “Trước đây, tôi phải đến trực tiếp điện lực để đóng tiền điện mỗi tháng, có khi chờ nửa tiếng mới tới lượt. Giờ chỉ cần vào ứng dụng là có thể thanh toán ngay, vừa nhanh, vừa đỡ mất công. Nếu có mất điện, hệ thống cũng nhắn tin thông báo, nên mình chủ động sắp xếp việc buôn bán hơn".

Ông Nguyễn Văn Sơn ở xã Quảng Chính cho biết: “Nhờ đồng hồ điện tử và đo xa, mỗi khi điện tăng bất thường là tôi biết ngay, gọi điện lên điện lực được hướng dẫn kiểm tra cụ thể. Dịch vụ giờ hiện đại hơn nhiều, người dân thấy yên tâm và tin tưởng hơn".

Không chỉ dừng ở việc nâng cao tiện ích cho khách hàng, PC Thanh Hóa còn mạnh dạn ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và các công nghệ hiện đại trong quản lý vận hành. Thông qua phân tích dữ liệu lớn (Big Data), hệ thống có thể dự báo phụ tải, cảnh báo nguy cơ quá tải hoặc sự cố trên lưới điện. Các thiết bị giám sát thông minh được lắp đặt trên toàn hệ thống giúp phát hiện sớm các bất thường, giảm thiểu thời gian mất điện và nâng cao độ tin cậy cung cấp điện. Đây là bước tiến quan trọng, thể hiện rõ định hướng “điện đi trước một bước” trong chiến lược chuyển đổi số của ngành.

Theo báo cáo của PC Thanh Hóa, nhờ đẩy mạnh chuyển đổi số, đến nay tỷ lệ tổn thất điện năng của toàn công ty đã giảm xuống còn khoảng 3,9% - mức thấp nhất từ trước đến nay. Hiệu quả vận hành tăng lên rõ rệt, trong khi chi phí quản lý, vận hành và thời gian xử lý yêu cầu khách hàng giảm đáng kể. Với người dân, lợi ích thể hiện ở sự tiện lợi, minh bạch và an toàn hơn trong quá trình sử dụng điện. Mỗi hộ gia đình có thể tự theo dõi mức tiêu thụ điện hằng ngày, chủ động phát hiện sự thay đổi bất thường và có kế hoạch điều chỉnh phù hợp. Đặc biệt, để “cầu nối số” thực sự bền vững, yếu tố con người được ngành điện chú trọng. Cùng với việc đầu tư công nghệ, PC Thanh Hóa thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn nâng cao nhận thức cho người dân về sử dụng điện an toàn, tiết kiệm và hướng dẫn cách sử dụng các dịch vụ số. Đơn vị cũng mở rộng các kênh tiếp nhận thông tin hai chiều để lắng nghe, giải quyết kịp thời phản ánh của khách hàng. Chính sự tương tác cởi mở, minh bạch đó đã góp phần tạo nên niềm tin và sự đồng thuận trong xã hội.

Tuy nhiên, việc hình thành “cầu nối số” giữa ngành điện và người dân cũng đối mặt không ít thách thức. Tại nhiều khu vực nông thôn hạ tầng công nghệ thông tin còn hạn chế, người dân chưa quen với việc sử dụng dịch vụ điện tử. Một số người vẫn giữ thói quen giao dịch trực tiếp, chưa tin tưởng hoàn toàn vào phương thức số. Bên cạnh đó, việc đảm bảo an toàn, bảo mật thông tin khách hàng là yêu cầu bắt buộc, đòi hỏi ngành điện phải đầu tư hệ thống bảo vệ dữ liệu hiện đại, tránh rủi ro trong quá trình số hóa.

Để khắc phục những khó khăn này, PC Thanh Hóa xác định cần tiếp tục đầu tư mở rộng hạ tầng viễn thông, phối hợp với các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, hỗ trợ người dân sử dụng dịch vụ số. Ngành điện cũng định hướng phát triển ứng dụng di động tích hợp, cho phép khách hàng thực hiện mọi thao tác từ đăng ký, thanh toán, phản ánh, đến theo dõi lịch cắt điện chỉ trong một nền tảng duy nhất. Đồng thời, tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ kỹ thuật có năng lực số, am hiểu công nghệ để đáp ứng yêu cầu vận hành hiện đại.

Việc hình thành “cầu nối số” giữa ngành điện và người dân là bước tiến quan trọng trong lộ trình phát triển kinh tế số của Thanh Hóa. Khi công nghệ không chỉ giúp dòng điện vận hành thông minh hơn, mà còn giúp con người hiểu nhau hơn, kết nối nhanh hơn và cùng hướng tới mục tiêu chung là cuộc sống tiện nghi, bền vững đó mới chính là thành công lớn nhất của hành trình chuyển đổi số mà ngành điện Thanh Hóa đang bền bỉ thực hiện.

Bài và ảnh: Chi Phạm