Bộn bề sau lũ dữ

Mưa bão đi qua để lại phía sau là những bộn bề, ngổn ngang và nỗi đau mất mát hằn rõ trong ánh mắt, dáng vẻ bần thần của những người dân vùng thiên tai. Song, từ trong hoạn nạn, sự sẻ chia, chung tay kịp thời của chính quyền, lực lượng vũ trang và cộng đồng sẽ trở thành điểm tựa vững chắc, tiếp thêm niềm tin, động lực để bà con kiên cường dựng lại cuộc sống.

Nỗ lực giảm thiểu thiệt hại

Do ảnh hưởng của bão số 10 và mưa lớn gây ra trên địa bàn, mực nước sông bưởi đo được lúc 9 giờ ngày 1/10/2025 tại trạm thủy văn Kim Tân là 14,33m (trên báo động III 1,33 m). Nước lũ dâng cao khiến 38/48 thôn trên địa bàn xã Kim Tân có hộ dân bị ngập với 2.235 hộ bị ảnh hưởng. Trong đó, có những ngôi nhà bị ngập sâu gần 3m. Đến chiều ngày 1/10, vẫn còn 24/38 thôn có khu dân cư bị chia cắt bởi lũ.

Xã kim Tân ngập trong nước.

Ông Quách Công Tiến, một người dân vừa đến nơi sơ tán an toàn, cho biết: “Khi nước lũ dâng cao, gia đình tôi chủ động di dời tài sản, gia súc, gia cầm đến nơi an toàn. Cùng với đó, chuẩn bị lương thực, nước uống, thuốc men, đèn pin, pin dự phòng, giấy tờ quan trọng, áo mưa, áo phao, vật dụng cứu sinh. Khi có lệnh sơ tán của Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự xã, chúng tôi được các lực lượng hỗ trợ về nơi sơ tán”.

Nước lũ dâng cao cũng khiến các hệ thông giao thông nông thôn của khu đê bao Thạch Định, Thành Trực, Thành Thọ cũ bị ngập sâu, có đoạn ngập 1,5m, nhiều khu dân cư bị chia cắt. Phương tiện đi lại chủ yếu là thuyền, sinh hoạt của người dân gặp không ít khó khăn.

Bí thư Đảng ủy xã Kim Tân Đinh Văn Hưng chia sẻ: "Nước lũ dâng cao địa phương đã thông báo cho các thôn thông tin cho người dân trên địa bàn, nhất là các thôn vùng nội đê tả sông Bưởi (thị trấn Kim Tân, Thành Hưng, Thành Thọ cũ) về tình hình, diễn biến của mưa lũ để chủ động ứng phó. Hỗ trợ Nhân dân di dời tài sản đến nơi an toàn, giảm thiểu thiệt hại; sẵn sàng huy động lực lượng để triển khai công tác hộ đê theo cấp báo động.

Lực lượng chức năng hỗ trợ người dân trên địa bàn xã Kim Tân sơ tán đến nơi an toàn. Ảnh: Lê Hợi

Ngay trong đêm 30/9 đến 1/10, các lực lượng địa phương cùng với sự hỗ trợ của các lực lượng vũ trang đã sơ tán 1.865 hộ với 7.685 khẩu đến nơi an toàn. Hiện, xã Kim Tân đang tích cực phối hợp với các lực lượng của tỉnh ứng trực trên đê 24/24h, chuẩn bị ca nô, xuồng máy, nhu yếu phẩm để sẵn sàng hỗ trợ Nhân dân các vùng bị chia cắt. Cùng với đó, xã bố trí lực lượng thường xuyên tuần tra canh gác đê, sẵn sàng triển khai công tác hộ đê theo cấp báo động ngay từ giờ đầu”.

Cùng chịu chung thiệt hại nặng nề với các địa phương trong tỉnh, mưa bão và lũ lụt do ảnh hưởng của bão số 10 đã khiến nhiều tuyến đường, cầu tràn trên địa bàn xã biên giới Sơn Thủy bị ngập sâu, hư hỏng. Mưa lũ cũng đã khiến 12 hộ dân với 37 nhân khẩu buộc phải sơ tán khẩn cấp đến nơi an toàn. Nghiêm trọng nhất, cầu Sơn Thủy trên Quốc lộ 16 (Km 89+580, bản Chung Sơn), nối xã Sơn Thủy với xã Hiền Kiệt bị hư hỏng nặng phần mố và đường dẫn, khiến giao thông qua khu vực hoàn toàn tê liệt. Hơn 350 hộ dân và học sinh ở 6 bản bên kia cầu không thể đến trung tâm xã để giao thương, học tập...

Với tinh thần không trông chờ, ỷ lại, trong tình huống khó khăn, cấp ủy, chính quyền địa phương đã khẩn trương tổ chức thực hiện các giải pháp đảm bảo an toàn tính mạng, sức khỏe Nhân dân, như: Dựng biển báo, phân công lực lượng cắm cốt, ngăn không cho người và phương tiện đi vào vùng nguy hiểm, cấp phát lương thực, nhu yếu phẩm cho người dân ở nơi sơ tán... Đồng thời huy động lực lượng, phương tiện, vật dụng thực hiện gia cố một số vị trí giao thông, đảm bảo nhu cầu đi lại của học sinh và Nhân dân.

Xã Sơn Thủy tổ chức lực lượng khắc phục sự cố cầu Sơn Thủy, đảm bảo tạm thời nhu cầu đi lại của Nhân dân.

Đặc biệt, với tinh thần “không để người dân bị chia cắt”, xã đã huy động lực lượng quân sự, công an, phối hợp với Ban quản lý bản và Nhân dân tổ chức dựng cầu tạm qua khu vực bị hư hỏng trên cầu Sơn Thủy. Rất nhanh sau đó, phần cầu tạm đã hoàn thành, đảm bảo cho người và phương tiện thô sơ qua lại.

Chủ tịch UBND xã Sơn Thủy Mạc Văn Tới cho biết: Sau khi hoàn thành dựng phần cầu tạm bằng tre luồng, xã đã phân công lực lượng thường xuyên ứng trực, tổ chức phân luồng giao thông và giúp đỡ người dân. Việc xây dựng cầu tạm được cán bộ, đảng viên và Nhân dân đồng tình ủng hộ, đánh giá cao. Ngoài việc khắc phục các công trình bị hư hỏng, xã đã tổ chức các giải pháp để phát triển sản xuất, ổn định cuộc sống Nhân dân.

Chung tay khắc phục hậu quả

Chiều 1/10, không như dự đoán, nước vẫn ngập sâu, nhấn chìm nhiều tuyến đường, đồng ruộng. Cả nghìn hộ dân ở xã Nông Cống, Thắng Lợi, Trung Chính... vẫn chưa thể về nhà. Họ cầm cự trên đê, trên đường Nghi Sơn - Sao Vàng... Nhìn cảnh bà con thất thần nhìn về xóm làng còn chìm trong biển nước, ai cũng xót xa. Nỗi lo hằn hiện trên gương mặt, bởi ở đó vẫn còn những tài sản cả đời họ dành dụm chưa kịp di dời.

Bà Đỗ Thị Minh, thôn Tiên Lược, xã Nông Cống, nghẹn ngào: “Chúng tôi được di dời từ ngày 30/9, nhờ các đơn vị, tổ chức thiện nguyện nên đồ ăn, nước uống không thiếu. Chỉ là lo lắng không biết bao giờ nước rút để được về nhà. Căn nhà bao năm dành dụm, nước cứ ngập sâu mãi thế này thì hư hỏng hết đồ đạc, lúa gạo, chẳng biết rồi lấy gì mà ăn!”.

Cùng chung tâm trạng, gia đình ông Lê Đình Đáng, thôn Tiên Lược, xã Nông Cống, thở dài: “Khi có tin lũ, lực lượng chức năng đến cấp báo di dời, gia đình vội vã thu dọn nên cũng chỉ kịp mang theo những vật dụng thiết yếu. Trong nhà còn gần 1 tấn lúa bị ngập, đồ đạc có kịp mang theo đâu. Nước ngập mãi thế này thì xót của quá, chẳng biết khi nào mới gượng dậy được”.

Những suất cơm hỗ trợ bà con vùng lũ ở xã Nông Cống.

Dọc tuyến đường Nghi Sơn - Sao Vàng, cảnh bà còn ngồi lũ lượt chờ nước rút. Họ lo lắng, mong chờ nước lũ nhanh rút để trở về khôi phục lại đời sống, con cái đến trường. Ở vùng tâm lũ, bao năm quen cảnh ngập úng, nhưng đợt ngập này không chỉ đến nhanh mà còn lớn, kéo dài khiến bà con rối bời, ngổn ngang.

Cũng thật may, những ngày tránh lũ, bà con nhận được nhiều sự hỗ trợ của các tổ chức thiện nguyện, có khi là chai nước uống, gói mì tôm, có khi là suất cơm lót dạ nhưng trên hết là nghĩa tình đoàn kết. Anh Lê Mạnh Điệp, Đội trưởng Đội xe 0 đồng, cho biết: Những ngày này gần như toàn bộ anh em trong đội đã huy động tối đa lực lượng, vừa hỗ trợ nhu yếu phẩm, vừa tham gia cùng lực lượng chức năng hỗ trợ người dân di dời. Đưa bà con lên xuống đến được nơi an toàn là cảm thấy may mắn. Cái cảm giác đặc biệt ấy, có lẽ chỉ trong hoạn nạn, mới cảm nhận hết nghĩa tình “tương thân tương ái”.

Cầm trên tay thùng mì tôm vừa được tình nguyện viên hỗ trợ, bà Lê Thị Tặng, thôn Tiên Lược chia sẻ: “Nước dâng nhanh, nhà tôi bị ngập sâu, khoảng 200 con gà, vịt còn chưa kịp di dời, 2 tấn lúa trong nhà, 2 tấn xi măng được tập kết để chuẩn bị làm nhà... Kể ra thì xót lắm nhưng “còn người, còn của”!.

Ở xã Hoằng Phú, 3 ngày sau trận lốc xoáy quét qua, nhiều người dân vẫn chưa hết bàng hoàng bởi sức tàn phá mà thiên tai có thể mang tới. Ngay cả những người lớn tuổi nhất ở đây cũng chẳng thể ngờ rằng khu dân cư nhỏ bé định cư lâu đời ở một góc làng Phú Khê lại một ngày phải hứng chịu cơn lốc xoáy kinh hoàng đến vậy. Chỉ khoảng 15 phút quét qua nhưng đã khiến 1 người thiệt mạng, 1 người bị thương, hàng chục ngôi nhà bị sập, hàng trăm ngôi nhà tốc mái, cây cối ngổn ngang, cột điện gãy đổ. Con số thiệt hại thống kê vẫn chưa dừng lại ở đó...

Mưa bão tạm qua đi, nhưng nỗi đau còn ở lại. Trong lúc này, chính quyền địa phương luôn sát cánh cùng bà con, động viên Nhân dân tạm gác nỗi đau mất mát để chung tay khắc phục hậu quả. Việc trước mắt là dựng lại những mái nhà để người dân có chỗ ở, sửa sang lại trường lớp an toàn để các cháu được đến trường rồi công tác bảo đảm vệ sinh môi trường, không để phát sinh dịch bệnh. Xã vận động Nhân dân phát huy tinh thần “lá lành đùm lá rách”, phát động ủng hộ bằng vật chất, tinh thần đối với các gia đình bị thiệt hại nặng nề do bão số 10.

Giáo viên, phụ huynh Trường mầm non Hoằng Quý (xã Hoằng Phú) dọn dẹp khuôn viên trường lớp để đón học sinh trở lại trường.

Thôn Hảo Nam và Phú Thượng 1, xã Hoằng Phú là những địa bàn chịu thiệt hại nặng nề nhất sau cơn lốc xoáy. 3 ngôi trường mầm non, tiểu học và THCS Hoằng Quý (thuộc xã Hoằng Phú) bị lốc cuốn phăng mái nhà, những tấm tôn, cây cối nằm ngổn ngang sân trường. Cơ sở vật chất bị thiệt hại nặng nề nên trong ngày 1/10, học sinh trong vùng chưa thể trở lại trường.

Cô giáo Trần Thị Ninh, Hiệu trưởng Trường Mầm non Hoằng Quý cho biết: Sau khi trận lốc xoáy xảy ra, ngày 30/9, xã đã huy động, bố trí lực lượng dân quân, công an, bộ đội hỗ trợ nhà trường dọn dẹp khuôn viên, vận chuyển tấm tôn, cây cối ra khỏi khu vực sân trường. Trong sáng 1/10, nhà trường tiếp tục huy động cán bộ, giáo viên và phụ huynh học sinh hỗ trợ vận chuyển cây cối đi nơi khác, bảo đảm khuôn viên an toàn. Lãnh đạo địa phương đã chỉ đạo khắc phục những hạng mục cần thiết trước, bảo đảm trường lớp an toàn để các cháu có thể quay lại trường học trong sáng 2/10.

Ở cuối Đường số 6, thôn Hảo Nam – nơi tập trung nhiều hộ dân làm nghề chế biến lúa gạo quy mô lớn, lốc xoáy khiến nhiều nhà, xưởng bị tốc mái, tường sập đổ, nước mưa ngập ngụa, hàng trăm tấn lúa gạo chất đống dưới những cơn mưa. Chứng kiến cảnh tượng tan hoang như vừa hứng chịu một trận bom, chị Lê Thị Hải vẫn chưa hết lo lắng khi tài sản mà vợ chồng chị tích cóp đầu tư sản xuất bấy lâu nay bỗng mất trắng chỉ sau 1 đêm. Chị Lê Thị Hải bần thần nói: “Nhà cửa sập hết rồi. Còn mấy chục tấn lúa gạo còn chất lại nhưng cũng đẫm nước mưa”.

Ông Lê Đình Châu, có xưởng chế biến lúa gạo tại thôn Hảo Nam có lẽ là người may mắn khi thoát chết trong trận lốc xoáy rạng sáng ngày hôm đó. Rồi được các lực lượng đến hỗ trợ vận chuyển gần 200 tấn lúa mang đi sấy khô, ông phấn chấn nói: “Hai ngày nay phải cảm ơn các cán bộ, chiến sĩ công an, cảnh sát cơ động phối hợp hỗ trợ gia đình vận chuyển lúa mang đi sấy khô. Những lúc hoạn nạn thế này mới thấm tình nghĩa quân dân. Không có họ thì không biết lúc nào mới vớt vát được chút tài sản trong cảnh mưa gió, ngập lụt thế này”.

Trung tá Nguyễn Thế Mạnh, Phó Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn Cảnh sát cơ động số 4, Trung đoàn Cảnh sát cơ động Bắc Trung bộ, Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động (Bộ Công an) cho biết: Theo sự phân công, điều động của cấp trên, Tiểu đoàn Cảnh sát cơ động số 4 đã huy động 70 cán bộ, chiến sĩ, chuẩn bị phương tiện, công cụ tham gia cùng lực lượng tại chỗ của xã hỗ trợ bà con Nhân dân dọn dẹp nhà cửa, di dời tài sản. Bằng trách nhiệm, tình cảm, trái tim của người lính cảnh sát cơ động, chúng tôi nỗ lực thực hiện tốt nhiệm vụ được phân công, giúp đỡ bà con khắc phục phần nào thiệt hại do mưa bão.

Còn phải rất lâu nữa cuộc sống mới trở lại như xưa. Song, giữa những bộn bề sau thiên tai, bão lũ, hình ảnh cán bộ, chiến sĩ, tình nguyện viên của các lực lượng có mặt kịp thời động viên, hỗ trợ người dân di dời, cứu vớt tài sản, dọn dẹp trường lớp... đã làm ấm thêm tình người, tiếp thêm hy vọng về những ngày mới bình an!

Nhóm PV Thời sự