Huyện Triệu Sơn: Triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng dân số

Với việc triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, thiết thực, thời gian qua, chất lượng dân số (DS) trên địa bàn huyện Triệu Sơn ngày càng chuyển biến tích cực, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Bác sĩ Trung tâm Y tế huyện Triệu Sơn tư vấn sức khỏe sinh sản cho người dân.

Để công tác DS - kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) đạt hiệu quả thiết thực, huyện đã đưa các chỉ tiêu về DS-KHHGĐ vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, tiêu chí đánh giá thi đua hàng năm từ huyện xuống cơ sở. Các ngành, hội đoàn thể lồng ghép các hoạt động, mục tiêu DS với các hoạt động của đơn vị. Các thôn đã lựa chọn và đưa các chỉ tiêu DS vào hương ước, quy ước; tiêu chí đánh giá, bình xét các danh hiệu văn hóa ở khu dân cư. Đồng thời, hàng năm, Trung tâm Y tế huyện đã ban hành các kế hoạch, đề ra các giải pháp nâng cao chất lượng DS. Huyện đã tích cực triển khai các hoạt động, mô hình, đề án nâng cao chất lượng DS, cung ứng dịch vụ thích hợp với từng địa bàn, từng nhóm đối tượng, như các mô hình, đề án: Truyền thông DS; sàng lọc trước sinh và sơ sinh; tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân; kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh; tư vấn, chăm sóc sức khỏe vị thành niên, thanh niên (VTN, TN)...

Đối với mô hình tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân, huyện đã xây dựng 8 câu lạc bộ tại 8 xã. Các câu lạc bộ sinh hoạt thường xuyên với các nội dung thiết thực đã thu hút hơn 400 người tham gia, phần lớn là VTN, TN. Đặc biệt, mô hình đã chú trọng việc tư vấn, khám sức khỏe cho các đôi nam, nữ chuẩn bị kết hôn. Năm 2020, thông qua mô hình có 240 nam, nữ chuẩn bị kết hôn đã được tư vấn, khám sức khỏe trước hôn nhân. Tổ chức 24 buổi truyền thông cho hơn 1.240 người tham gia.

Ngoài ra, Trung tâm Y tế huyện đã triển khai đề án tư vấn, chăm sóc sức khỏe VTN, TN tại 6 xã. Tổ chức truyền thông tại cộng đồng cho hơn 1.000 lượt người tham gia. Phối hợp với các trường tổ chức các buổi sinh hoạt ngoại khóa, hội thi “Tìm hiểu kiến thức về DS-KHHGĐ, sức khỏe sinh sản” cho học sinh tại các trường THCS trên địa bàn huyện. Những hoạt động thiết thực đã giúp các em VTN, TN hiểu biết thêm nhiều kiến thức cơ bản về chăm sóc sức khỏe sinh sản, KHHGĐ. Từ đó, nâng cao nhận thức và trách nhiệm đối với bản thân trong việc xây dựng cuộc sống lành mạnh.

Xác định công tác truyền thông đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai hiệu quả các mô hình, đề án nâng cao chất lượng DS, do đó, Trung tâm Y tế huyện đã chỉ đạo trạm y tế các xã, thị trấn đẩy mạnh tuyên truyền thông qua hệ thống loa truyền thanh; các buổi nói chuyện chuyên đề, truyền thông tại cộng đồng, tư vấn trực tiếp. Nội dung tập trung tuyên truyền, phổ biến Pháp lệnh DS, nhấn mạnh các vấn đề sửa đổi; tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng DS; giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, lợi ích của việc sàng lọc trước sinh, sơ sinh; quản lý các bà mẹ mang thai; những kiến thức về KHHGĐ, chăm sóc sức khỏe sinh sản cho người dân. Từ đó, nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của người dân về mục tiêu nâng cao chất lượng DS-KHHGĐ.

Bên cạnh đó, hàng năm, huyện còn tổ chức các chiến dịch tăng cường tuyên truyền, vận động lồng ghép dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, KHHGĐ trên địa bàn; kiểm tra, rà soát, quản lý số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, số cặp vợ chồng sinh con một bề... thực hiện tốt việc sinh đẻ có kế hoạch; tư vấn dinh dưỡng, chăm sóc trẻ sơ sinh, các bà mẹ cho con bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu, thực hiện tiêm chủng đầy đủ cho trẻ. Nhờ đó, nhiều địa phương trên địa bàn huyện đã có chuyển biến tích cực trong việc thực hiện công tác DS-KHHGĐ.

Xã Xuân Thọ là một trong những địa phương triển khai hiệu quả các mô hình, đề án nâng cao chất lượng DS thông qua việc truyền thông tích cực, linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với từng đối tượng, từng khu dân cư. Đồng thời, xã còn triển khai nhiều hoạt động nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành về vai trò của công tác DS-KHHGĐ; chỉ đạo các thôn đưa những quy định về xây dựng quy mô gia đình ít con, no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc vào hương ước, quy ước để người dân có trách nhiệm thực hiện; xây dựng được đội ngũ cán bộ, cộng tác viên DS nhiệt tình, năng động, có tinh thần trách nhiệm cao. Nhờ đó, những năm gần đây, chất lượng DS tại xã được nâng cao. 100% bà mẹ mang thai được quản lý thai nghén, theo dõi thai kỳ, tiêm phòng đầy đủ; 100% trẻ em dưới 1 tuổi được tiêm phòng đầy đủ; phần lớn VTN, TN trong độ tuổi kết hôn đều được khám sức khỏe tiền hôn nhân.

Không chỉ riêng xã Xuân Thọ mà nhiều địa phương khác trên địa bàn huyện Triệu Sơn đã triển khai hiệu quả công tác DS, như các xã: Thọ Tân, Minh Sơn, Thái Hòa, Hợp Lý... Tuy vậy, công tác DS vẫn còn gặp không ít khó khăn, hạn chế như, một số cấp ủy đảng, chính quyền xã chưa xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội; tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên ở một số xã còn ở mức cao và có chiều hướng gia tăng; đội ngũ cán bộ làm công tác DS chủ yếu là bán chuyên trách, kiêm nhiệm. Để nâng cao chất lượng DS, thời gian tới cùng với việc khắc phục những khó khăn, huyện sẽ tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị triển khai đồng bộ các giải pháp để thực hiện hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ về công tác DS.

Bài và ảnh: Thùy Linh