Thủ tướng Hungary: “Có thể phê chuẩn Thuỵ Điển gia nhập NATO”

Trước động thái cứng rắn của Thuỵ Điển và sức ép từ các nước đồng minh NATO, ngày 17/2, Thủ tướng Hungary Viktor Orban nói trong bài phát biểu quan trọng: “Chúng tôi đang đi theo hướng mà khi bắt đầu phiên họp mùa xuân của Quốc hội, chúng tôi có thể phê chuẩn việc Thụy Điển gia nhập NATO.”

Chấm dứt hàng thập kỷ duy trì chính sách không liên kết về quân sự, Thụy Điển và Phần Lan hồi tháng 5/2022 đã nộp nghị định thư xin gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, NATO. Đến tháng 4/2023, Phần Lan gia nhập NATO thành công, sau khi nhận được sự ủng hộ từ 30 nước thành viên, trong khi đó, Thụy Điển lại gặp trở ngại từ Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan ngày 25/1 đã ký phê duyệt nghị định thư xin gia nhập NATO của Thụy Điển. Thủ tướng Viktor Orban cũng đồng thời ủng hộ Thụy Điển gia nhập NATO và sẽ phê chuẩn nghị định thư của Stockholm sớm nhất có thể, nhưng đến nay chưa có hành động nào.

Phiên họp khẩn của quốc hội Hungary về việc phê chuẩn Thụy Điển gia nhập NATO hôm 5/2. Ảnh: AFP

Không được Quốc hội Hungary thông qua phê chuẩn gia nhập NATO tại phiên họp khẩn ngày 5/2/2024, Ngoại trưởng Thụy Điển Tobias Billstrom ngày 14/2 đã có động thái cứng rắn về kết quả này của Hungary: "Không có gì để thương lượng. Nếu diễn ra thì đó chỉ là một chuyến thăm, không phải một cuộc thương lượng và điều này đã được Thủ tướng chúng tôi nêu rõ".

6 đảng đối lập tại Hungary ngày 5/2 triệu tập phiên họp khẩn tại quốc hội để tiến hành bỏ phiếu về việc phê chuẩn Thụy Điển gia nhập NATO. Tuy nhiên, các nghị sĩ thuộc đảng cầm quyền Fidesz của Thủ tướng Viktor Orban đã vắng mặt, khiến cuộc bỏ phiếu không thể diễn ra.

Đảng Fidesz ngày 5/2/2024 cho biết có thể sẽ phê chuẩn Stockholm vào NATO trong phiên họp quốc hội kế tiếp (phiên họp diễn ra vào ngày 26/02/2024), song nhấn mạnh rằng Thủ tướng Thụy Điển cần phải tới thăm Hungary trước. “Nếu đây là vấn đề quan trọng đến thế với người dân Thụy Điển, Thủ tướng của họ đương nhiên sẽ phải đến Budapest”, đại diện đảng cầm quyền Hungary cho hay.

Thủ tướng Hungary Viktor Orban phát biểu tại Budapest ngày 17/2. Ảnh: AFP

Thủ tướng Hungary Viktor Orban nói trong bài phát biểu quan trọng ngày 17/2: “Tin tốt là tranh chấp của chúng tôi với Thụy Điển sẽ sớm được giải quyết. Chúng tôi đang đi theo hướng mà khi bắt đầu phiên họp mùa xuân của quốc hội, chúng tôi có thể phê chuẩn việc Thụy Điển gia nhập NATO.”

Hungary là quốc gia NATO duy nhất chưa phê chuẩn nghị định thư xin gia nhập NATO của Thụy Điển, một quá trình đòi hỏi sự ủng hộ của tất cả các thành viên NATO. Sự chậm trễ này đã làm xấu đi mối quan hệ của Hungary với Hoa Kỳ và gây lo ngại cho các đồng minh của nước này.

Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius ngày 15/2 cho biết kế hoạch gia nhập liên minh quân sự NATO của Thụy Điển đã kéo dài quá lâu và cần phải được thực hiện ngay bây giờ.

“Bất kỳ sự chậm trễ nào nữa sẽ làm căng thẳng sự kiên nhẫn của mọi người”, ông Pistorius nói với các nhà báo trước cuộc họp của các bộ trưởng NATO tại Brussels, Bỉ.

Đảng Fidesz cầm quyền của Thủ tướng Orban đã đưa lý do cho việc trì hoãn này là do những cáo buộc vô căn cứ của Thụy Điển về Đảng Fidesz. Rằng đảng này đã làm xói mòn nền dân chủ ở Hungary.

Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson trong cuộc họp báo ở Stockholm tháng 3/2023. Ảnh: Reuters

Thủ tướng Hungary cho biết ông và Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson đã thực hiện các bước “để xây dựng lại niềm tin” giữa hai nước. Song, ông Orban không nêu chi tiết những bước đó là gì.

Ngoại trưởng Thụy Điển ngày 14/2 cho biết ông kỳ vọng Hungary sẽ sớm chấp thuận nghị định thư xin gia nhập NATO của Thụy Điển. Ông Tobias Billstrom cho biết trong bài phát biểu trước quốc hội: “Chúng tôi hoan nghênh việc Thổ Nhĩ Kỳ đã hoàn tất quá trình phê chuẩn và hy vọng Hungary sẽ sớm làm theo”.

Vị trí các quốc gia thành viên NATO. Đồ hoạ: Tiến Thành

Hungary là thành viên NATO duy nhất chưa chấp thuận đề nghị gia nhập NATO của Thụy Điển, việc phê chuẩn bị trì hoãn tại phiên họp Quốc hội khẩn ngày 5/2 do vắng mặt đảng cầm quyền Fidesz của Thủ tướng Viktor Orban.

Dưới sự thúc giục từ Hoa Kỳ và các nước thuộc NATO, chính quyền Budapest dần có sự chuyển hướng đàm phán với Thuỵ Điển trước kỳ họp mùa xuân của quốc hội. Kỳ họp sắp tới của quốc hội Hungary dự kiến bắt đầu ngày 26/2.

HS

(Theo Reuters, APF)