Thu hút nông dân gia nhập hợp tác xã

Thời gian qua, khu vực kinh tế tập thể (KTTT), HTX trên địa bàn tỉnh đã hoạt động hiệu quả, bền vững, thực sự trở thành chỗ dựa trong sản xuất và tiêu thụ nông sản cho nông dân. Chính vì vậy, hằng năm cùng với sự gia tăng về số lượng HTX thành lập mới, số lượng thành viên, người lao động gia nhập HTX cũng ngày càng đông tạo sự lớn mạnh và khẳng định vai trò của KTTT, HTX.

Diện tích sản xuất rau thủy canh của HTX Dịch vụ nông nghiệp Phú Lộc (Hậu Lộc) đạt hiệu quả kinh tế cao.

Theo thống kê của Liên minh HTX tỉnh, tính đến tháng 5/2025, toàn tỉnh có 1.374 HTX, với khoảng 252.000 thành viên. Trong đó, số lao động làm việc thường xuyên tại HTX khoảng gần 40.000 người. Số lượng HTX, liên hiệp HTX thành lập mới tăng ở hầu hết các huyện, thị xã, thành phố. Điều này cho thấy, mô hình KTTT, HTX phù hợp với nhu cầu tổ chức sản xuất của người dân, góp phần thúc đẩy liên kết chuỗi giá trị trong sản xuất, nhất là ở lĩnh vực nông nghiệp. Tuy nhiên, đa phần các HTX trong tỉnh đều được thành lập ở quy mô nhỏ, siêu nhỏ nên việc thu hút thêm thành viên gia nhập bảo đảm theo Luật HTX năm 2012, Luật HTX năm 2023 là điều khó khăn. Việc HTX có số lượng thành viên ít cũng tỷ lệ thuận với nguồn vốn điều lệ thấp, chưa có đủ tiềm năng để đầu tư phát triển sản xuất quy mô hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao. Do đó, để thu hút được thành viên tham gia góp vốn, ban quản trị các HTX phải năng động, thay đổi tư duy sản xuất, phát triển đa dạng hóa loại hình dịch vụ, kinh doanh nhằm tạo ra được chuỗi giá trị sản xuất và tiêu thụ, đem lại lợi nhuận cho HTX và nông dân.

HTX Dịch vụ nông nghiệp Phú Lộc (Hậu Lộc) là một trong những điển hình cho mô hình HTX toàn xã, hầu hết các hộ dân trên địa bàn xã đều tham gia góp đất, góp vốn để phát triển sản xuất kinh doanh. Với khoảng 1.000 thành viên, HTX thực hiện sản xuất trên diện tích khoảng 200ha lúa/năm và hơn 220ha đất màu. Việc thu hút được gần 100% số hộ dân trên địa bàn xã tham gia vào HTX là một bước tiến lớn, góp phần nâng cao trình độ sản xuất, thu nhập của người dân. Đồng thời, thuận lợi cho việc ứng dụng cơ giới hóa đồng bộ, sản xuất cây trồng hàng hóa quy mô lớn tại địa phương. Nhờ đó, giá trị sản xuất bình quân trên ha đất sản xuất nông nghiệp của địa phương đạt hơn 200 triệu đồng/ha/năm.

Ông Nguyễn Văn Toàn, Giám đốc HTX, cho biết: Để thu hút được người dân tham gia, trước hết, HTX phải xây dựng được kế hoạch sản xuất, kinh doanh hiệu quả, phù hợp với nhu cầu, năng lực sản xuất của người dân. Đồng thời, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất như: nhà kho, cửa hàng, sân kho, hệ thống thủy lợi nội đồng, máy cày, máy gặt đập liên hợp nhằm giúp thành viên thâm canh tăng vụ, nâng cao giá trị thu nhập trên đơn vị diện tích; chủ động trong việc tìm thị trường tiêu thụ sản phẩm đầu ra cho các thành viên và khách hàng không phải là thành viên. Qua đó, tạo được niềm tin, kỳ vọng của người dân vào HTX.

Tương tự, HTX Dịch vụ nông nghiệp Thiệu Hưng (Thiệu Hóa) cũng đã thu hút ngày càng nhiều nông dân tham gia vào HTX. Thành lập năm 2006 với khoảng 10 thành viên, đến nay, nhờ hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả, tạo được niềm tin cho nông dân địa phương, HTX đã có 505 thành viên. Ông Nguyễn Văn Dương, Giám đốc HTX cho biết: Với một HTX nông nghiệp thì hiệu quả chính là xây dựng phương án sản xuất kinh doanh hiệu quả, giải được bài toán đầu ra cho nông sản. Khi khẳng định được năng lực sản xuất, tạo được lợi nhuận cho nông dân thì họ sẽ tự nguyện tham gia vào HTX, từ đó thuận lợi cho HTX hoạt động và tổ chức sản xuất.

Được biết, với việc đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao, HTX Dịch vụ nông nghiệp Thiệu Hưng đã phát triển được khoảng 20ha nhà màng, nhà lưới để phát triển rau, củ, quả an toàn đạt tiêu chuẩn VietGAP, đồng thời xây dựng được các chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm ổn định. Đến nay, doanh thu trung bình đạt hơn 20 tỷ đồng/năm, tạo việc làm cho hàng trăm lao động địa phương. Hiện HTX đã có 2 sản phẩm là dưa vàng Vạn Hà và dưa chuột Baby đạt chứng nhận OCOP 4 sao.

Theo khảo sát của Liên minh HTX tỉnh, trong tỉnh đã có nhiều HTX tiêu biểu thu hút được số đông thành viên, như: HTX Dịch vụ cơ giới hóa Đông Tiến (Đông Sơn cũ) 121 thành viên, HTX Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Xuân Minh (Thọ Xuân) 266 thành viên, HTX Dịch vụ nông lâm nghiệp Bình Sơn (Triệu Sơn) 65 thành viên... Bà Hà Thị Thuý, Trưởng phòng Chính sách và Phong trào (Liên minh HTX tỉnh), cho biết: “Hiện nay, ngày càng nhiều loại hình kinh tế được thành lập đòi hỏi các HTX, nhất là HTX nông nghiệp phải thay đổi tư duy, đổi mới phương thức hoạt động mới có thể phát triển hiệu quả. Đồng thời, đội ngũ cán bộ quản lý, điều hành HTX cần phải thay đổi tư duy, thể hiện cho người dân thấy được năng lực, hiệu quả trong việc kết nối sản xuất và tiêu thụ nông sản nhằm mang lại lợi ích thiết thực cho nông dân. Từ mô hình sản xuất, kinh doanh hiệu quả, nông dân địa phương sẽ sẵn sàng góp đất, góp vốn, đăng ký tham gia vào HTX”.

Bài và ảnh: Lê Hòa