Tăng cường công tác thanh tra để phòng chống tham nhũng, tiêu cực

Năm 2024 là năm đầu tiên tỉnh Thanh Hóa triển khai thực hiện kế hoạch thanh tra theo Luật Thanh tra năm 2022. Nhằm phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (TNTC) “từ sớm, từ xa”, ngành thanh tra tỉnh đã tăng cường thanh tra đối với các ngành, lĩnh vực, địa phương có nhiều dấu hiệu vi phạm, dễ phát sinh TNTC và đơn, thư khiếu nại, tố cáo, dư luận xã hội quan tâm.

Các thanh tra viên của Thanh tra tỉnh trao đổi nghiệp vụ.

Trên cơ sở Luật Thanh tra năm 2022 và các văn bản của Thanh tra Chính phủ về việc hướng dẫn xây dựng kế hoạch thanh tra năm 2024, Chủ tịch UBND tỉnh đã ký Quyết định số 4902/QĐ-UBND, ngày 21/12/2023 phê duyệt kế hoạch thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống TNTC năm 2024 của ngành thanh tra tỉnh.

Theo kế hoạch, Thanh tra tỉnh tập trung thanh tra các dự án đầu tư xây dựng sử dụng nguồn vốn ngân sách Nhà nước; các dự án đầu tư có sử dụng đất; công tác quản lý ngân sách, quản lý dự án đầu tư từ nguồn ngân sách Nhà nước; việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao trong công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống TNTC; việc chấp hành các quy định của pháp luật về phòng, chống TNTC tại các sở, ngành, đơn vị và địa phương trong tỉnh. Đồng thời, thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật về thuế đối với ngân sách Nhà nước, bảo hiểm xã hội tại các doanh nghiệp có vốn sở hữu của Nhà nước và doanh nghiệp tư nhân đang hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh.

Cuối tháng 9/2024, Thanh tra tỉnh tiến hành thanh tra việc đầu tư xây dựng sử dụng nguồn vốn ngân sách Nhà nước đối với Dự án “Đường tránh thị trấn Kim Tân, huyện Thạch Thành (giai đoạn 1)”. Dự án do Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng huyện Thạch Thành làm chủ đầu tư. Qua thanh tra, Thanh tra tỉnh đã phát hiện chủ đầu tư chưa thực hiện đầy đủ quy định về quản lý chất lượng khảo sát; thiết kế bản vẽ thi công và dự toán còn một số khuyết điểm, sai phạm; chưa lập dự toán chi tiết, trình thẩm định và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt trước khi thực hiện đối với công việc xây dựng trạm biến áp phục vụ thi công; nhật ký thi công chưa phản ánh đầy đủ các nội dung theo quy định; nhà thầu chưa lập đầy đủ các biện pháp bảo vệ môi trường trong quá trình thi công xây dựng theo quy định... Đó còn là việc huyện Thạch Thành thực hiện giải phóng mặt bằng (GPMB) chậm, dẫn đến chủ đầu tư chậm bàn giao mặt bằng sạch cho đơn vị thi công thực hiện dự án. Để xảy ra những khuyết điểm, vi phạm, trách nhiệm thuộc về UBND huyện Thạch Thành, Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng huyện, đơn vị thi công, đơn vị tư vấn thiết kế, đơn vị giám sát. Theo đó, Thanh tra tỉnh kiến nghị, huyện Thạch Thành đẩy nhanh tiến độ GPMB để kịp thời bàn giao mặt bằng cho các đơn vị xây lắp theo tiến độ và kế hoạch thi công công trình; bố trí đủ nguồn vốn đối ứng theo đúng quy định của dự án đầu tư. Đồng thời, chỉ đạo Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dưng huyện khẩn trương khắc phục những khuyết điểm, sai phạm đã được chỉ ra. Đặc biệt là tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân có liên quan đến các khuyết điểm, vi phạm.

Bám sát kế hoạch thanh tra của tỉnh, năm 2024, các cơ quan thanh tra trong tỉnh triển khai 397 cuộc thanh tra hành chính. Trong đó, có 345 cuộc thanh tra theo kế hoạch; 39 cuộc thanh tra đột xuất. Từ hoạt động thanh tra, các cơ quan thanh tra đã phát hiện vi phạm hơn 132,705 tỷ đồng và 861,3m2 đất. Những vi phạm chủ yếu được phát hiện ở các địa phương, đơn vị thuộc lĩnh vực tài chính ngân sách, đầu tư xây dựng, quản lý đất đai. Căn cứ quy định của pháp luật và nội dung, tính chất, mức độ vi phạm, các cơ quan thanh tra đã kiến nghị thu hồi về ngân sách Nhà nước hơn 73,866 tỷ đồng và 861,3m2 đất. Đồng thời, kiến nghị xử lý khác về kinh tế 58,839 tỷ đồng. Các cơ quan thanh tra đã kiến nghị kiểm điểm làm rõ trách nhiệm đối với 135 tổ chức, 316 cá nhân và xử lý hình sự 4 vụ việc.

Đi liền với đó, các cơ quan thanh tra trong tỉnh còn triển khai 69 cuộc thanh tra trách nhiệm việc thực hiện các quy định của pháp luật về thanh tra tại 67 cơ quan, đơn vị, địa phương. Qua thanh tra, đã phát hiện nhiều khuyết điểm, vi phạm của các cơ quan, đơn vị, địa phương. Đơn cử như chưa có kế hoạch sử dụng đất công ích hiệu quả; không công khai kế hoạch thu, chi ngân sách trước khi trình cấp có thẩm quyền phê duyệt; chi ngân sách không đúng quy định. Nhằm chấn chỉnh kịp thời những hạn chế, các khuyết điểm, sai phạm, các cơ quan thanh tra đã kiến nghị xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật đối với 21 tổ chức, 95 cá nhân vi phạm.

Nhằm phòng, chống TNTC “từ sớm, từ xa”, các cơ quan thanh tra trong tỉnh tiếp tục tăng cường công tác thanh tra chuyên ngành. Trọng tâm là thanh tra các ngành, lĩnh vực, địa phương có nhiều dấu hiệu vi phạm và phát sinh đơn, thư khiếu nại, tố cáo. Trong năm, các cơ quan thanh tra đã tiến hành 397 cuộc thanh tra chuyên ngành thuộc các lĩnh vực giáo dục và đào tạo, giao thông vận tải, lao động, thương binh và xã hội, đất đai, khoa học công nghệ. Qua thanh tra đã phát hiện 402 tổ chức và 374 cá nhân vi phạm, với tổng số tiền sai phạm hơn 10,05 tỷ đồng. Từ kết quả thanh tra, các cơ quan thanh tra đã kiến nghị thu hồi hơn 1,333 tỷ đồng cho ngân sách Nhà nước và tổ chức, cá nhân; kiến nghị xử lý khác 8,716 tỷ đồng. Cùng với đó, ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các tổ chức, cá nhân, với số tiền phạt 12,434 tỷ đồng; chuyển cơ quan điều tra 2 vụ việc.

Từ số tiền, diện tích đất thu hồi về cho Nhà nước và các tổ chức, cá nhân sau thanh tra cho thấy, công tác thanh tra tiếp tục được các cấp, các ngành trong tỉnh quan tâm chỉ đạo, quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm và hiệu quả. Kết quả ấy, không chỉ góp phần quan trọng vào công tác phòng ngừa TNTC ở từng cơ quan, đơn vị, địa phương, mà còn phục vụ đắc lực nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Bài và ảnh: Trần Thanh