Sử dụng pháo hoa - Cảnh tỉnh người dùng (Bài 1): Hiểu đúng về quy định được sử dụng pháo

Mới đây Chính phủ đã ban hành Nghị định số 137/2020/NĐ-CP về quản lý, sử dụng pháo (gọi tắt là Nghị định 137), có hiệu lực thi hành từ ngày 11-1-2021, thay thế Nghị định số 36/2009/NĐ-CP ngày 15-4-2009 của Chính phủ về quản lý, sử dụng pháo. Liên quan đến một số điểm mới trong Nghị định, người dân cần hiểu đúng, nắm rõ quy định để tránh vi phạm pháp luật.

Công an xã Định Tăng (Yên Định) dán hình ảnh tuyên truyền các quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng pháo hoa tại các cơ quan, đơn vị trên địa bàn.

Sau khi Nghị định được ban hành, đã có nhiều người thể hiện sự ủng hộ vì cho rằng đây là nhu cầu thực tế của người dân, nhưng cũng có không ít ý kiến lo ngại về nguy cơ cháy nổ, ô nhiễm môi trường, an ninh - trật tự... Phóng viên Báo Thanh Hoá đã thực hiện trao đổi đa chiều để người dân hiểu đúng Nghị định, tránh những sai phạm.

Anh Lê Xuân Linh (huyện Triệu Sơn), chia sẻ: “Tôi và nhiều người dân khác rất thích pháo hoa, đặc biệt là vào thời khắc đón giao thừa. Nhiều năm nay, dù pháp luật đã cấm việc người dân đốt pháo nổ và pháo hoa nổ, nhưng trong dịp tết một số cá nhân vẫn lén lút mua pháo lậu để đốt, nhiều trường hợp trong số đó đã bị cơ quan chức năng xử phạt. Sau khi nghe thông tin người dân được phép đốt pháo hoa, tôi rất háo hức. Tuy nhiên sau khi tìm hiểu kỹ Nghị định 137 tôi đã hiểu rõ hơn về từng loại pháo nổ, pháo hoa nổ, pháo hoa. Cá nhân, tổ chức nào được phép sử dụng thì đúng pháp luật để không gây ra những tiêu cực, ảnh hưởng xấu đối với xã hội, cộng đồng".

Chị Lê Thị Vạn (thị trấn Mường Lát, huyện Mường Lát) thì bày tỏ quan điểm: “Với những nội dung được nêu trong Nghị định 137 quy định về việc sử dụng pháo tôi thấy rất phù hợp, chặt chẽ”.

Điểm mới nhưng vẫn quy định “cấm”

Luật gia Hà Sĩ Thắng (Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa), cho biết: “Tại điều 17 của Nghị định cho phép cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ sẽ được sử dụng pháo hoa trong các trường hợp: Lễ, tết, sinh nhật, cưới hỏi, hội nghị, khai trương, ngày kỷ niệm và trong hoạt động văn hóa, nghệ thuật. Đây là quy định mới so với trước. Tuy nhiên, cần hiểu đúng những quy định này để tránh những vi phạm đáng tiếc xảy ra. Trong đó, lưu ý nhất là cần phân biệt rõ pháo hoa và pháo hoa nổ để áp dụng đúng quy định nói trên. Theo đó, pháo hoa là sản phẩm được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện tạo ra các hiệu ứng âm thanh, ánh sáng, màu sắc trong không gian, không gây ra tiếng nổ. Đây là loại pháo không có thuốc nổ, không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe của con người. Còn pháo hoa nổ là loại pháo nổ có tác động của xung kích thích cơ, điện, nhiệt, hóa gây ra tiếng rít, tiếng nổ và hiệu ứng màu sắc trong không gian. Loại pháo này có chứa chất nổ, gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng con người”.

Cũng theo Luật gia Hà Sĩ Thắng, để tránh những vi phạm đáng tiếc xảy ra, có một số nội dung nữa cần lưu ý thêm là cơ quan, tổ chức, cá nhân, khi sử dụng pháo hoa chỉ được mua pháo hoa tại các tổ chức, doanh nghiệp được phép sản xuất, kinh doanh pháo hoa. Đó là các cơ quan, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng và các đơn vị này phải được cơ quan công an có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh - trật tự; bảo đảm các điều kiện về phòng cháy, chữa cháy, phòng ngừa, ứng phó sự cố và bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó, Nghị định 137 cũng quy định nghiêm cấm việc nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép pháo hoa, thuốc pháo; lợi dụng, lạm dụng sử dụng pháo hoa để xâm phạm an ninh Quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, tính mạng, sức khỏe, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Người sử dụng pháo hoa phải là người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, đó là người từ đủ 18 tuổi trở lên, không bị bệnh tâm thần, không bị tòa án tuyên mất năng lực hành vi dân sự hoặc tuyên bị hạn chế năng lực hành vi dân sự.

Nghị định cũng quy định cụ thể về các trường hợp được tổ chức bắn pháo hoa nổ và thẩm quyền, thủ tục cho phép bắn pháo hoa nổ...

Trung tá Vũ Văn Đăng, Phó trưởng Công an huyện Nông Cống, cho biết: “Mọi công dân cần phải thượng tôn pháp luật, đặc biệt là trong lĩnh vực an ninh - trật tự liên quan đến sử dụng pháo nổ, pháo hoa, pháo hoa nổ. Để tránh những vi phạm liên quan đến Nghị định 137, trước hết, mọi công dân cần phải nhận thức đúng đắn về các loại pháo nào được Nhà nước cho phép sử dụng trong thời điểm hiện tại và loại pháo nào đang bị nghiêm cấm. Công dân cần nắm bắt thêm để hiểu luật và nghiêm chỉnh chấp hành trong vấn đề mua, bán, vận chuyển, cất giữ, sử dụng các loại pháo nhằm tránh các hành vi vi phạm có thể dẫn tới bị xử phạt từ mức hành chính đến hình sự"…

Nghị định 137 đã quy định phạm vi điểu chỉnh về quản lý, sử dụng pháo, thuốc pháo; nguyên tắc, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong quản lý, sử dụng pháo, thuốc pháo nhằm bảo vệ an ninh Quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ quyền con người, quyền công dân và phục vụ phát triển kinh tế - xã hội…

Nghị định này tách hẳn khái niệm pháo hoa và pháo hoa nổ để chỉ cho phép người dân sử dụng pháo hoa. Như vậy, theo Nghị định 137 người dân chỉ được mua pháo hoa (không gây ra tiếng nổ) của các tổ chức, doanh nghiệp được phép sản xuất, không bán tràn lan. Tuy nhiên, việc cho đốt pháo hoa không nổ cũng phải có sự quản lý chặt chẽ nhằm ngăn chặn các hành vi vi phạm, như: sản xuất, buôn bán, tàng trữ, gây rối trật tự công cộng.

Lê Phượng