NSƯT Thanh Tâm: Âm nhạc mang lại nguồn năng lượng vô tận

Được biết đến qua những ca khúc cách mạng, Thượng tá, Nghệ sỹ Ưu tú Thanh Tâm (nguyên Phó Giám đốc Nhà hát Công an nhân dân) đã có một hành trình dài gắn bó với ca hát. Gần đây, chị dấn thân vào lĩnh vực nhạc kịch và thể hiện thành công hình tượng bà Hoàng Thị Loan - thân mẫu của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong vở nhạc kịch “Người cầm lái.”

Thượng tá, Nghệ sỹ Ưu tú Thanh Tâm là gương mặt khả ái của dòng nhạc cách mạng Việt Nam. (Ảnh: NVCC)

Vì lẽ đó, khi Nhà hát Tuổi Trẻ dàn dựng vở nhạc kịch “Lửa từ Đất” lấy cảm hứng từ cuộc đời của ông Nguyễn Ngọc Vũ – Bí thư Thành ủy Hà Nội chính thức đầu tiên, Nghệ sỹ Ưu tú Thanh Tâm đã được tin tưởng, giao vai bà Đàm Thị Lan, mẹ của ông Nguyễn Ngọc Vũ.

Những ngày này, chị đang mải miết tập luyện để chuẩn bị cho buổi công diễn vở nhạc kịch vào dịp kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng bộ thành phố Hà Nội (17/3/1930-17/3/2025).

Người nghệ sỹ-chiến sỹ của ngành công an

Trò chuyện cùng chị trên sàn tập, câu hỏi đầu tiên tôi đặt ra là: Làm nhạc kịch, phải vừa hát, vừa thể hiện vũ đạo, diễn xuất, vậy chị có thấy vất vả không, khi đảm nhiệm vai trò 3 trong 1?

Nghệ sỹ Ưu tú Thanh Tâm cười, bảo rằng chị đã quen với diễn xuất từ khi còn rất nhỏ, cả gia đình đều nghĩ chị sẽ trở thành một nghệ sỹ cải lương.

Chị sinh ra trong một gia đình có bố mẹ là những nghệ sỹ gạo cội của Nhà hát Cải lương Việt Nam. Năm 6 tuổi, chị đã hát được những câu vọng cổ, 7 tuổi đã diễn được trích đoạn cải lương ngắn.

Năm 16 tuổi, bước ngoặt đã đến khi chị đoạt giải Giọng hát hay Hà Nội năm 1989 với bài hát “Huyền thoại mẹ” của nhạc sỹ Trịnh Công Sơn. Kể từ đó, chị quyết định rẽ ngang để trở thành một ca sỹ. Năm 1993, chị về Đoàn Ca múa nhạc Công an nhân dân (nay là Nhà hát Công an nhân dân) và bắt đầu con đường ca hát chuyên nghiệp.

Chị đã đi khắp nơi biểu diễn phục vụ nhân dân, từ biên giới, hải đảo đến những sân khấu đặc biệt trong trại giam hay bệnh viện... Chị bảo rằng âm nhạc mang lại cho chị nguồn năng lượng vô tận.

Năm 1997, chị tham gia bộ phim “Sông Hồng reo” của đạo diễn Hữu Luyện, Trung Nhàn. Trong phim, chị vào vai cô gái Hà Nội dũng cảm đi kháng chiến để bảo vệ Thủ đô trong kháng chiến chống Pháp - một đại diện cho lớp lớp thanh niên Thủ đô với tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh.” Vai diễn để lại ấn tượng tốt với khán giả bởi lối diễn xuất duyên dáng, tự nhiên.

Năm 2022, chị “bén duyên” với nhạc kịch khi được giao vai bà Hoàng Thị Loan. Hóa thân vào vai một bà mẹ xứ Nghệ, Thanh Tâm đã diễn ra “chất” một người phụ nữ nhân hậu, hết lòng yêu thương con cái, sẵn sàng hy sinh vì chồng con.

“Để vào vai, tôi phải học tiếng và lời ru Nghệ An trong suốt một tháng và đọc rất kỹ cuốn ‘Búp sen xanh’ của nhà văn Sơn Tùng,” chị tâm sự.

Nghệ sỹ Ưu tú Thanh Tâm luôn tự hào được là nghệ sỹ-chiến sỹ trong lực lượng Công an nhân dân bởi chị có cơ hội rèn luyện bản thân và đặc biệt là được tham gia nhiều dự án nghệ thuật có ý nghĩa với cộng đồng, làm đẹp thêm hình tượng người chiến sỹ công an trong lòng nhân dân.

Huy động cả gia đình cùng tập thoại

Với bề dày kinh nghiệm như thế, Nghệ sỹ Ưu tú Thanh Tâm tự tin khởi động năm 2025 bằng dự án nhạc kịch “Lửa từ đất” với vai bà Đàm Thị Lan, mẹ của chiến sỹ cách mạng Nguyễn Ngọc Vũ.

Theo Tổng đạo diễn Cao Ngọc Ánh, vở nhạc kịch không chỉ khắc họa chân dung Bí thư Thành ủy Hà Nội chính thức đầu tiên mà còn là câu chuyện về một người mẹ Việt Nam quả cảm, kiên cường luôn hết lòng yêu thương, bảo vệ con trong mọi nguy nan, nghịch cảnh.

Nghệ sỹ Ưu tú Thanh Tâm đã có hơn 40 năm hoạt động nghệ thuật. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Tổng đạo diễn Cao Ngọc Ánh và Giám đốc âm nhạc-nhạc sỹ Minh Đạo hoàn toàn tin tưởng khi giao vai diễn này cho Nghệ sỹ Ưu tú Thanh Tâm. Nhạc sỹ đã viết những aria “đo ni đóng giày” cho chất giọng mezzo-alto (nữ trung trầm) của Thanh Tâm.

“Thanh Tâm có giọng ấm áp, màu giọng đẹp, có chiều sâu. Suốt bao nhiêu năm theo âm nhạc nhưng tình yêu của chị với âm nhạc không hề thay đổi, lúc nào cũng sâu sắc, tâm huyết. Chị cũng luôn tìm tòi, thử nghiệm những cái mới và đã làm thì sẽ làm cho ‘tới’,” nhạc sỹ Minh Đạo nhận xét.

Với Nghệ sỹ Ưu tú Thanh Tâm, ngay khi đọc kịch bản, chị đã rất xúc động bởi bà Đàm Thị Lan là một người mẹ Việt Nam hiền hậu, đảm đang, tháo vát. Bà đã theo sát từng bước chân của con trai, tham gia tất cả các hoạt động của tổ chức cách mạng như in ấn, rải truyền đơn. Các cuộc họp bí mật của con và đồng đội đều được bà canh gác cẩn thận. Thậm chí trong nhiều trường hợp nguy cấp bà còn nhanh trí dũng cảm giải vây cho các đồng chí trốn thoát.

Một trong những phân đoạn xúc động nhất là khi con trai bị bắt và tra tấn, bà Đàm Thị Lan xót thương con đến cháy ruột cháy gan. Thế nhưng bà không yếu đuối gục ngã mà vẫn bình tĩnh kiên cường hành động để cứu con. Hàng ngày, bà tìm cách tiếp tế, chăm sóc cho con phần nào đỡ đuối sức nhưng quan trọng hơn cả là đã an ủi động viên, tiếp thêm sức mạnh cho con giữ vững ý chí, dù kẻ thù có độc ác đến đâu thì hy sinh chứ không chịu khuất phục.

“Tôi cũng là một người Hà Nội, cũng được mẹ đưa xuống hầm trú bom đạn, chứng kiến những lúc gian khó và sự phát triển hàng ngày của mảnh đất này. Do đó, tôi yêu vô cùng mảnh đất này, từng hàng cây góc phố như là máu thịt của tôi. Tôi luôn muốn làm một điều gì đó cho Hà Nội," chị bày tỏ.

Vì vậy khi vào vai một người mẹ đã sinh thành, giáo dưỡng tình yêu đất nước của Nguyễn Ngọc Vũ đồng thời lại cùng con hoạt động cách mạng, góp phần giác ngộ các tầng lớp Nhân dân đi theo con đường đấu tranh giành quyền sống cho Nhân dân, nghệ sỹ cảm thấy rất hạnh phúc và tự hào.

Nghệ sỹ Ưu tú Thanh Tâm và ca sỹ Bùi Trang tập luyện cho vở nhạc kịch 'Lửa từ Đất." (Ảnh: PV/Vietnam+)

Chia sẻ với phóng viên Báo Điện tử VietnamPlus, chị cho hay phần khó nhất là giữ được giọng hát trong những phân cảnh xúc động, chẳng hạn như khi mẹ Đàm Thị Lan hát ru Nguyễn Ngọc Vũ hay chăm sóc con khi con bị tra tấn dã man... Có những lúc nghệ sỹ Thanh Tâm đã khóc nấc lên vì không thể kìm nén cảm xúc. Hay những đoạn phải va đập, tương tác với bạn diễn trên sâu khấu chẳng hạn cảnh bà Đàm ứng phó với lính Pháp, nghệ sỹ phải điều chỉnh hơi thở, để có thể diễn xuất mà không ảnh hưởng đến phần hát.

“Bà Đàm đã lấy của tôi rất nhiều nước mắt. Tôi đã dành toàn bộ năng lượng của mình cho vai diễn. Có những ngày tôi mất rất lâu mới có thể thoát ra khỏi cảm xúc của nhân vật,” nghệ sỹ tâm sự.

Nữ nghệ sỹ đam mê đến nỗi “huy động” cả gia đình vào việc tập thoại. Hàng ngày, chị cũng dành nhiều thời gian trong phòng riêng, nghe đi nghe lại các aria trong vở nhạc kịch để thấm đẫm tinh thần tác phẩm, từ đó có thể truyền tải một cách trọn vẹn và cảm xúc nhất hình tượng người mẹ của Bí thư Nguyễn Ngọc Vũ./.

Theo TTXVN