Nâng cao hiệu quả tuyên truyền, vận động trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

Công tác tuyên truyền, vận động là một trong những giải pháp quan trọng góp phần nâng cao nhận thức của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) trong thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nhất là các chính sách dân tộc, từ đó tạo động lực cho bà con thi đua lao động, sản xuất, xây dựng bản, làng ấm no, phát triển.

Cán bộ Đồn Biên phòng Hiền Kiệt, Ban Quản lý bản Chiềng Căm, xã Hiền Kiệt đẩy mạnh tuyên truyền cho bà con thông qua tủ sách pháp luật.

Tuyên truyền đa dạng, hiệu quả ở từng thôn, bản

Bản Chiềng Căm, xã Hiền Kiệt (Quan Hóa) là bản đang được Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, Đồn Biên phòng (ĐBP) Hiền Kiệt, Huyện ủy, UBND huyện Quan Hóa lựa chọn xây dựng mô hình điểm “Bản sáng vùng biên” và đang nỗ lực về đích bản NTM. Nhà văn hóa bản Chiềng Căm mới được xây dựng khang trang, các thiết chế văn hóa cơ bản đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, tổ chức hội nghị của bà con. Nổi bật ở nhà văn hóa là 2 tủ sách pháp luật do cán bộ, chiến sĩ ĐBP Hiền Kiệt trao tặng.

Tại đây, ông Vi Văn Thị, người có uy tín bản Chiềng Căm cùng cán bộ ĐBP Hiền Kiệt, ban quản lý bản thường xuyên trao đổi về các nội dung sách báo tuyên truyền cho bà con trong bản. Bà con bản Chiềng Căm tích cực thi đua lao động, sản xuất, XDNTM, xây dựng bản sáng nơi vùng biên, giữ gìn an ninh trật tự của bản có sự đóng góp quan trọng của công tác tuyên truyền được đẩy mạnh với nhiều hình thức, trong đó có tủ sách pháp luật tại nhà văn hóa với đa dạng các loại sách báo phù hợp với độ tuổi. Cùng với việc phát huy vai trò của người có uy tín các bản, các tủ sách pháp luật tại nhà văn hóa, thời gian qua, ĐBP Hiền Kiệt thường xuyên tuyên truyền, vận động Nhân dân trên địa bàn xã Hiền Kiệt chấp hành nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chủ trương phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) của địa phương. Năm 2024, đơn vị đã tuyên truyền tập trung được 20 buổi/1.248 lượt cán bộ, người dân tham gia; tuyên truyền riêng biệt được 246 lượt/193 hộ gia đình và tuyên truyền trên loa phát thanh của xã được hơn 600 phút.

Thời gian qua, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) trên địa bàn vùng DTTS&MN được các địa phương, các sở, ngành, đơn vị liên quan triển khai thực hiện kịp thời; đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền phù hợp với văn hóa, tập quán từng địa bàn, đối tượng cụ thể; đảm bảo các hoạt động tuyên truyền đi vào chiều sâu, thiết thực và hiệu quả. Trong đó, hàng năm Ban Dân tộc tỉnh xây dựng kế hoạch về công tác tuyên truyền, PBGDPL, nổi bật là công tác tuyên truyền thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng DTTS giai đoạn 2021-2025”; triển khai công tác tuyên truyền thực hiện nếp sống văn hóa trong tang lễ vùng đồng bào Mông tại các huyện Mường Lát, Quan Hóa và Quan Sơn; tổ chức các hội nghị tuyên truyền, tập huấn, cung cấp thông tin cho người có uy tín tại vùng DTTS&MN của tỉnh, phổ biến các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các chương trình, dự án, chính sách liên quan đến đồng bào vùng DTTS&MN giai đoạn 2021-2025; triển khai thực hiện tiểu dự án, dự án thuộc Chương trình phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021-2030. Ban Dân tộc tỉnh phối hợp với các sở, ngành rà soát, củng cố, kiện toàn đội ngũ báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật đảm bảo đủ về số lượng, chất lượng; chú trọng và nâng cao chất lượng đội ngũ báo cáo viên pháp luật theo hướng chuyên sâu, chuyên nghiệp. Phối hợp thực hiện kế hoạch của tỉnh về tuyên truyền, PBGDPL trên địa bàn vùng DTTS&MN.

Hiện nay, UBND các huyện, thị xã vùng DTTS&MN đang triển khai Kế hoạch số 39/KH-UBND, ngày 6/2/2024 của UBND tỉnh Thanh Hóa về công tác PBGDPL, hòa giải ở cơ sở, cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Căn cứ chức năng, nhiệm vụ và tình hình cụ thể trên địa bàn, giao phòng dân tộc và cơ quan phụ trách công tác dân tộc của huyện, thị xã đã tham mưu phối hợp với hội đồng phối hợp PBGDPL cùng cấp xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai thực hiện tốt công tác tuyên truyền năm 2024.

Đẩy mạnh tuyên truyền thông qua Chương trình 1719

Ngày 23/4/2024, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Kế hoạch số 105/KH-UBND về triển khai thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ 2021-2025 theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg, ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ (gọi tắt Chương trình 1719) năm 2024 trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Kế hoạch số 105 nhằm tiếp tục thực hiện có hiệu quả 10 dự án thuộc Chương trình 1719, khai thác tiềm năng, lợi thế của các địa phương trong vùng đồng bào DTTS&MN; đổi mới sáng tạo, đẩy mạnh phát triển KT-XH, đảm bảo an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững, thu hẹp dần khoảng cách về mức sống, thu nhập bình quân của vùng DTTS đặc biệt khó khăn so với bình quân chung của cả tỉnh; củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc, nâng cao niềm tin của đồng bào các dân tộc đối với Đảng và Nhà nước. Năm 2024, phấn đấu tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào DTTS giảm bình quân trên 3%.

Hội nghị phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS năm 2024 tại huyện Bá Thước.

Dự án 10 với nội dung về “Truyền thông, tuyên truyền, vận động trong vùng đồng bào DTTS&MN; kiểm tra, giám sát đánh giá việc tổ chức thực hiện chương trình” là 1 trong 10 dự án quan trọng thuộc Chương trình 1719. Dự án 10 gồm 3 tiểu dự án, trong đó, tiểu dự án 1 về “Biểu dương, tôn vinh điển hình tiên tiến, phát huy vai trò của người có uy tín; PBGDPL, trợ giúp pháp lý và tuyên truyền, vận động đồng bào; truyền thông phục vụ tổ chức triển khai thực hiện đề án tổng thể và Chương trình 1719 giai đoạn 2021–2030”, với 3 nội dung được thực hiện đó là: Biểu dương, tôn vinh điển hình tiên tiến, phát huy vai trò của người có uy tín (nội dung số 1); PBGDPL và tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS (nội dung số 2); tăng cường, nâng cao khả năng tiếp cận và thụ hưởng hoạt động trợ giúp pháp lý chất lượng cho vùng đồng bào DTTS&MN (nội dung số 3) đã và đang được các sở, ngành có liên quan cấp tỉnh, các huyện, thị xã thuộc Chương trình 1719 triển khai thực hiện.

Thời gian qua, các sở, ban, ngành cấp tỉnh, cấp huyện, trong đó cơ quan Thường trực là Ban Dân tộc tỉnh chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan hướng dẫn về tổ chức thực hiện Tiểu dự án 1, Dự án 10 thuộc Chương trình 1719; xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện các nội dung cấp tỉnh. Năm 2023, ở 13/13 huyện, thị xã vùng DTTS&MN sinh sống đã hoàn thành tổ chức hội nghị biểu dương, tôn vinh điển hình trong đồng bào DTTS của huyện năm 2023. Tổ chức 4 chuyến tham quan học tập kinh nghiệm cho 394 điển hình tiên tiến, người có uy tín; 5 hội nghị tập huấn, cung cấp thông tin cho lực lượng cốt cán và người có uy tín.

Ở cấp tỉnh đã tổ chức thành công hội nghị biểu dương người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào DTTS tỉnh Thanh Hóa. Ban Dân tộc tỉnh đã phối hợp với các sở, ngành và UBND các huyện tổ chức 6 hội nghị tuyên truyền PBGDPL cho 705 đại biểu tại các huyện Quan Sơn, Lang Chánh, Ngọc Lặc; 2 hội thi tìm hiểu pháp luật cho học sinh 2 Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS huyện Như Thanh, Thạch Thành. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, các cơ quan báo chí trung ương, của tỉnh.

Ở cấp huyện, năm 2022 đã tổ chức được 90 hội nghị tuyên truyền cho hơn 10.000 đại biểu; 2 hội nghị tập huấn kiến thức kỹ năng cho 132 đại biểu; cấp phát các sản phẩm truyền thông (1.235 cuốn tài liệu, 12.600 tờ rơi, 6 pa nô, 52 băng rôn, 20 USB). Năm 2023, tổ chức được 88 hội nghị tuyên truyền cho hơn 13.000 đại biểu; 1 cuộc thi tìm hiểu pháp luật cấp huyện (huyện Cẩm Thủy); cấp phát hơn 30.000 tờ rơi tuyên truyền. Năm 2023, 13/13 huyện, thị xã vùng đồng bào DTTS&MN đã tổ chức được 53 hội nghị tuyên truyền, cung cấp thông tin trợ giúp pháp lý cho 7.369 đại biểu; hỗ trợ trợ giúp pháp lý cho 1.529 người.

Năm 2024, đối với nội dung số 2 “PBGDPL và tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS”, thuộc tiểu dự án 1, dự án 10, Chương trình 1719, Ban Dân tộc tỉnh phối hợp tổ chức hội nghị tuyên truyền, PBGDPL cho người dân tại các thôn bản đặc biệt khó khăn tại huyện Bá Thước; tổ chức hội thi tìm hiểu pháp luật cho học sinh Trường THCS Dân tộc nội trú huyện Ngọc Lặc. Đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng; tham dự hội thi tìm hiểu pháp luật cấp khu vực và toàn quốc do Ủy ban Dân tộc tổ chức. Để công tác tuyên truyền, PBGDPL cho đồng bào DTTS&MN phát huy hiệu quả, tỉnh Thanh Hóa tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách dân tộc và các nội dung của Chương trình 1719. Xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền đảm bảo về năng lực chuyên môn, kỹ năng truyền đạt, am hiểu tâm lý tập quán của đồng bào, chú trọng đội ngũ tuyên truyền là cán bộ cơ sở; đổi mới, đa dạng hóa nội dung, hình thức tuyên truyền, phổ biến chính sách dân tộc.

Bài và ảnh: Ngọc Huấn