Mưa lũ thêm nỗi lo sạt lở bờ sông

Nhiều năm qua, do mưa lũ và dòng chảy biến đổi, nhiều diện tích đồng bãi ven sông Chu đoạn qua xã Xuân Hòa bị sạt lở nghiêm trọng. Vết sạt lở đang tiếp tục mở rộng, ăn sâu vào phần đất liền và tiến sát nhà dân. Mỗi mùa mưa bão đến, sông Chu xuất hiện lũ, người dân địa phương lại canh cánh nỗi lo sạt lở bờ sông, diện tích đất đồng bãi lẫn cây trồng tiếp tục bị cuốn trôi.

Vị trí bờ sông Chu đoạn qua địa bàn thôn Hải Mậu, xã Xuân Hòa bị sạt lở nghiêm trọng.

Trên địa bàn xã Xuân Hòa có 7,3km sông Chu chảy qua. Từ năm 2019 đến nay, do mưa lũ nước sông Chu dâng cao, dòng chảy biến đổi xoáy sâu vào khu vực bờ bãi thuộc 2 thôn Hải Mậu, Hải Thành thuộc K10+700 đến K10+800. Hiện tượng sạt lở đã khiến một phần diện tích đất bãi ven sông, nhiều cây trồng nông nghiệp của người dân 2 thôn Hải Mậu, Hải Thành bị dòng nước cuốn trôi. Đáng nói hơn, do ảnh hưởng của đợt lũ diễn ra vào cuối tháng 7/2025, tình trạng sạt lở bờ sông diễn ra nghiêm trọng hơn. Theo quan sát của chúng tôi, vết sạt lở đã, đang tiếp tục mở rộng cả về chiều dài và chiều sâu vào phần đất liền, cách nhà dân chỉ vài chục mét. Thời điểm hiện tại, chiều dài đoạn sạt lở khoảng 1.200m và nhiều vị trí đất bãi bị dòng nước kéo xuống tạo thành những vách dựng đứng rất nguy hiểm.

Gia đình ông Lê Văn Vinh, thôn Hải Mậu, trồng 4 sào ngô làm thức ăn chăn nuôi. Bờ sông sạt lở đã cuốn đi hơn 1 sào ngô của gia đình ông. Tương tự, hộ ông Đỗ Bá Trì, thôn Hải Thành cũng bị mất gần 4 sào ngô do sạt lở bờ sông. Ông Vinh cho biết, trước đây, đồng bãi mênh mông kéo ra tận giữa dòng sông Chu. Người dân không lo mất đất canh tác, mặc dù bờ sông có xảy ra sạt lở nhỏ. Tuy nhiên, khoảng 3 năm gần đây hiện tượng sạt lở bờ sông diễn ra liên tục và nghiêm trọng. Nguyên nhân là do sông Chu thay đổi dòng chảy húc thẳng về phía đồng bãi 2 thôn Hải Mậu, Hải Thành. Vì nền đất yếu nên dòng sông húc vào đến đâu, đất bãi sạt lở đến đó. Có thời điểm sạt lở mạnh hàng trăm m3 đất bãi đổ sụp xuống dòng sông. Người dân 2 thôn Hải Mậu, Hải Thành mong muốn các cấp chính quyền, các sở, ngành trong tỉnh sớm có phương án xử lý vệt sạt lở, đặc biệt là xây dựng bờ kè kiên cố để giữ đất canh tác và đảm bảo an toàn cho những hộ dân sinh sống gần đồng bãi.

Hiện nay, tỉnh ta đang bước vào cao điểm mùa mưa bão, nếu có mưa lớn và lũ từ thượng nguồn sông Chu đổ về sẽ làm điểm sạt lở ăn sâu vào khu dân cư, đe dọa trực tiếp đến nhà ở, đất sản xuất nông nghiệp của 53 hộ dân thuộc 2 thôn Hải Mậu, Hải Thành. Trước thực trạng trên, xã Xuân Hòa đã huy động lực lượng, phương tiện tiến hành san gạt, gia cố tạm thời các điểm sạt lở ăn sâu vào đồng bãi. Cùng với đó, căng dây và cảnh báo khu vực nguy hiểm để người dân biết phòng tránh trong quá trình sản xuất. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tạm thời, về lâu dài cần xây dựng bờ kè kiên cố theo cung sạt lở để giữ đồng bãi, đất sản xuất của người dân. Bởi lẽ, toàn bộ diện tích đồng bãi ven sông của 2 thôn Hải Mậu, Hải Thành có nền đất yếu, nếu tiếp tục bị tác động từ dòng chảy của sông Chu, nguy cơ sạt lở tăng thêm là rất cao.

Thông tin từ xã Xuân Hòa cho biết, dự án kè chống sạt lở bảo vệ khu dân cư 2 thôn Hải Mậu, Hải Thành thuộc bờ hữu sông Chu, đoạn K9+500 đến K11+000 đã được UBND tỉnh phê duyệt. Trong thời gian tới, xã tiếp tục phối hợp với các sở, ngành cấp tỉnh để hoàn thiện các thủ tục khởi công dự án trong mùa khô năm 2025. Việc sớm triển khai dự án là hết sức cần thiết và cấp bách, nhằm bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản của Nhân dân. Vì vậy, địa phương đề nghị UBND tỉnh, các sở, ban, ngành liên quan hỗ trợ hoàn thiện các thủ tục pháp lý để dự án kè chống sạt lở sớm được triển khai.

Bài và ảnh: Trần Thanh