Nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng nguồn tài nguyên nước

Trước sự phát triển của nền kinh tế, hoạt động khai thác, sử dụng tài nguyên nước (TNN) ngày càng đa dạng, sôi động và phức tạp hơn. Nhằm bảo vệ, quản lý và nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn TNN, thời gian qua, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã phối hợp với các ban, ngành chức năng tăng cường công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực này.

Tiêu thoát nước đệm tại Trạm bơm tiêu Dân Quyền (Triệu Sơn).

Theo đó, cùng với công tác tuyên truyền, hàng năm, Sở TN&MT ban hành kế hoạch thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật của các tổ chức, cá nhân trong khai thác, sử dụng nguồn TNN. Trên cơ sở đó, năm 2018, Phòng TNN chủ trì, phối hợp với Thanh tra sở, Chi cục Bảo vệ môi trường và các đơn vị có liên quan tổ chức kiểm tra tình hình thực hiện pháp luật về TNN đối với 33 tổ chức, cá nhân có hoạt động khai thác, sử dụng TNN và xả nước thải vào nguồn nước trên địa bàn tỉnh và 27 cơ sở sản xuất, kinh doanh thuộc Khu Công nghiệp Lễ Môn (TP Thanh Hóa). Nội dung kiểm tra tập trung chủ yếu vào việc chấp hành pháp luật về TNN trong hoạt động khai thác, sử dụng nước, xả nước thải vào nguồn nước; phòng, chống và khắc phục hậu quả, tác hại do nước gây ra của các tổ chức sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh. Qua kiểm tra cho thấy, về cơ bản các đơn vị, tổ chức đã chấp hành tốt quy định của pháp luật về TNN và giấy phép được cấp; có ý thức trong việc khai thác, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả và đầu tư, nâng cấp, hoàn chỉnh hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn trước khi xả ra nguồn tiếp nhận. Nhiều đơn vị đã đầu tư hệ thống công trình nhằm xử lý triệt để chất lượng nước thải đạt quy chuẩn để tuần hoàn sử dụng cho các mục đích khác nhau, tiết kiệm chi phí, tận dụng nguồn nước và bảo vệ môi trường; bổ sung, lắp đặt thiết bị quan trắc, lập sổ theo dõi, định kỳ báo cáo kết quả thực hiện về Sở TN&MT theo quy định của Luật TNN. Tuy nhiên, theo đánh giá của Phòng TNN, vẫn còn một số đơn vị chưa chấp hành đầy đủ các nội dung được pháp luật quy định, như: Chưa lập hồ sơ đề nghị cấp giấy phép khai thác, sử dụng nước và xả nước thải; chưa lắp đặt thiết bị đo lưu lượng khai thác, sử dụng nước, xả nước thải; chưa ban hành quy trình vận hành hệ thống xử lý nước thải; chưa lập sổ theo dõi diễn biến mực nước dưới đất trong quá trình khai thác; chưa chấp hành đầy đủ chế độ báo cáo định kỳ... Các tồn tại chủ yếu trên đã được đoàn kiểm tra nhắc nhở và gia hạn thời gian hoàn thành. Các đơn vị được kiểm tra trong thời gian quy định đã cơ bản chấp hành nghiêm chỉnh, kịp thời khắc phục, sửa chữa và hoàn thành các nội dung còn thiếu sót mà đoàn kiểm tra đã chỉ ra. Đến nay, không phát sinh sự việc nổi cộm, phức tạp trong lĩnh vực TNN trên địa bàn tỉnh.

Cùng với công tác thanh tra, kiểm tra, trong năm, phòng chức năng của Sở TN&MT đã tích cực phối hợp với đơn vị liên quan thực hiện công tác đo triều mặn trên hệ thống sông Mã, sông Yên và sông Bạng. Kết quả đo triều mặn đã bổ sung chuỗi số liệu phục vụ công tác điều tra cơ bản TNN, tính toán dự báo xâm nhập mặn phục vụ công tác chống hạn trong năm 2019 và các giai đoạn tiếp theo. Kết quả thực đo cũng được gửi tới các ngành, địa phương liên quan trong tỉnh để có kế hoạch khai thác, sử dụng nước hợp lý, hiệu quả. Đặc biệt, để nâng cao công tác quản lý, sử dụng nguồn nước một số lưu vực sông, cuối tháng 6-2018, UBND 3 tỉnh Thanh Hóa, Hòa Bình và Sơn La đã thống nhất ban hành Quy chế phối hợp bảo vệ nguồn nước và môi trường lưu vực sông Mã, sông Bưởi vùng giáp ranh giữa 3 tỉnh với nhiều nội dung quan trọng, như: Phối hợp lấy ý kiến góp ý khi xây dựng các quy định về quản lý, bảo vệ nguồn nước và môi trường trong phạm vi lưu vực sông Mã, sông Bưởi vùng giáp ranh; phối hợp trong công tác thanh tra, kiểm tra, điều tra, kiểm soát các nguồn thải theo kế hoạch hoặc đột xuất việc thực hiện các quy định của Nhà nước đối với các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực TNN, bảo vệ môi trường trong phạm vi lưu vực sông vùng giáp ranh; thành lập tổ công tác liên tỉnh, liên ngành để thực hiện nhiệm vụ được giao...

Thực hiện mục tiêu bảo vệ, quản lý và nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn TNN cũng như nâng cao hơn nữa việc chấp hành pháp luật TNN luôn là nhiệm vụ quan trọng trong điều kiện nền kinh tế - xã hội không ngừng phát triển. Hiện, Phòng TNN của Sở TN&MT đang tiếp tục phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về TNN đến các tổ chức, cá nhân, người dân; nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của TNN trong phát triển bền vững kinh tế - xã hội; tăng cường công tác kiểm tra theo kế hoạch đã được phê duyệt. Tuy nhiên, việc làm này sẽ chưa đủ nếu thiếu sự vào cuộc của các cấp chính quyền và mỗi tổ chức, cá nhân cần ý thức về trách nhiệm bảo vệ, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên quý giá này trước sự tác động của biến đổi khí hậu.

Bài và ảnh: Phong Sắc