Đảm bảo nguồn nước tưới sản xuất vụ thu mùa

Vụ thu mùa năm nay, toàn tỉnh phấn đấu gieo trồng 152.000ha với tổng sản lượng lương thực 670.041 tấn. Trong đó, lúa 112.900ha; ngô 12.440ha; lạc 1.000ha; khoai lang 1.100ha; rau đậu các loại 12.500ha; cây trồng khác 12.060ha... Để đảm bảo nguồn nước cho bà con gieo cấy đúng khung thời vụ, ngành nông nghiệp, các đơn vị quản lý và khai thác các công trình thủy lợi cùng chính quyền các địa phương đã xây dựng kế hoạch cung cấp nguồn nước ngay từ đầu vụ sản xuất.

Cống tiêu thủy Thọ Xuân có nhiệm vụ tiêu úng bảo vệ cây trồng trên địa bàn huyện. Ảnh: Chi Phạm

Chi nhánh thủy lợi Thọ Xuân thuộc Công ty TNHH MTV Sông Chu có nhiệm vụ quản lý đầu nguồn kênh chính, kênh Nam để đảm bảo nguồn nước tưới tiêu cho bà con nông dân huyện Thọ Xuân với diện tích 4.200ha và cho các huyện vùng nam Sông Chu. Để nguồn nước tưới được đảm bảo, ngay từ cuối tháng 4/2024, chi nhánh đã chủ động duy tu, sửa chữa lại các thiết bị máy móc tại các trạm bơm; chỉ đạo các trạm bơm bám sát địa bàn, cấp nước tưới cho lúa phát triển tốt. Đồng thời, phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức nạo vét kênh mương để dẫn nước, cấp nước luân phiên theo từng hệ thống giúp nguồn nước được thông suốt từ đầu nguồn đến mặt ruộng.

Ông Lê Xuân Hoàng, Giám đốc Chi nhánh thủy lợi Thọ Xuân cho biết: Đến thời điểm này, chi nhánh vừa cấp nước mạ để đổ ải gieo cấy vụ thu mùa theo đúng khung thời vụ. Hiện, tại các hồ đập, kênh mương, mực nước vẫn đang đáp ứng đủ nhu cầu sản xuất cho bà con nông dân. Tuy nhiên, theo dự báo thời tiết, khả năng từ trung tuần tháng 6 đến đầu tháng 7 có thể sẽ hạn hán do nắng nóng. Nhằm đảm bảo nguồn nước trong suốt quá trình gieo cấy, đơn vị sẽ tận dụng hết công suất của 3 trạm bơm tiêu Đồng Ngâu, Xuân Trường, Xuân Giang và hệ thống tiêu để tích trữ khi cần điều tiết nước phù hợp. Ngoài trách nhiệm của đơn vị và chính quyền, người dân cũng cần phối hợp chặt chẽ với lực lượng thủy nông để xây dựng kế hoạch sử dụng nguồn nước hợp lý, hiệu quả.

Vụ thu mùa 2024, Công ty TNHH MTV Sông Chu đã ký hợp đồng để tưới tiêu cho gần 55.000ha đất nông nghiệp; hơn 20.000ha tiêu thoát nước cho vùng nông thôn và đô thị (trừ vùng nội thị) tại 18 huyện, thị xã và thành phố. Hiện công ty đang quản lý 220 trạm bơm với gần 500 máy bơm, công suất từ 600m3/h đến 8.400m3/h; 75 hồ đập, trong đó có 3 hệ thống hồ đập lớn là đập Bái Thượng, hồ Sông Mực và hồ Yên Mỹ với hơn 2.000km kênh mương các loại. Để đảm bảo nguồn nước cho sản xuất vụ thu mùa, ông Khương Bá Luận, Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Sông Chu cho biết: Bên cạnh việc rà soát, duy tu, bảo dưỡng máy bơm không đảm bảo, công ty đang tiếp tục theo dõi dự báo tình hình khí tượng thủy văn để cân đối khả năng nguồn nước cho từng công trình lẫn nhu cầu sử dụng nước của bà con nông dân, từ đó lên kế hoạch tưới, phòng chống hạn hán, xâm nhập mặn. Công ty đã xây dựng các kịch bản khi đủ nước, khi thiếu nước vừa, khi thiếu trầm trọng... để chủ động ứng phó trong mọi tình huống, quyết tâm không có diện tích bị thiếu nước hoặc xâm nhập mặn. Đồng thời, lắp đặt các máy bơm dã chiến tại các chi nhánh để bơm tiếp nguồn chống hạn. Công ty cũng đã thực hiện nạo vét các cửa lấy nước tại các trạm bơm, chuẩn bị sẵn sàng vật tư để nối dài ống hút có thể khi mực nước xuống thấp. Cùng với đó, bố trí lực lượng trực 24/24 giờ tại các trạm bơm...

Tại Chi nhánh Thủy lợi Hoằng Hóa thuộc Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc Sông Mã cũng đang tích cực thực hiện các công tác đảm bảo nguồn nước tưới, tiêu cho vụ sản xuất thu mùa 2024. Chi nhánh đã cử cán bộ, nhân viên túc trực tại các trạm bơm, đầu mối, cuối nguồn để điều tiết vận hành nguồn nước lẫn vệ sinh kênh mương sao cho công đoạn tưới tiêu của bà con nông dân được hiệu quả. Hiện, chi nhánh đã lập lịch tưới luân phiên cho các cấp kênh trong từng hệ thống tưới, thông báo rộng rãi lịch tưới để người dân biết và thực hiện. Ngoài ra, chi nhánh cùng các cấp chính quyền đã lên kế hoạch cụ thể để dẫn truyền nước phòng trừ khi có hạn hán xảy ra, tránh tình trạng tranh chấp lấy nước khiến công tác điều hành chống hạn gặp khó khăn.

Hiện nay, nguồn nước trữ tại các đập, hồ chứa nước thủy lợi trên địa bàn tỉnh cơ bản bảo đảm phục vụ cho sản xuất và người dân. Để bảo đảm nguồn nước phục vụ sản xuất vụ thu mùa 2024, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chỉ đạo các huyện, thành phố, thị xã và các đơn vị quản lý và khai thác công trình thủy lợi thực hiện tiết kiệm nước ngay từ đầu mùa, lên phương án phân phối nước và điều chỉnh khi nguồn nước bị thiếu hụt. Bên cạnh đó, các địa phương đơn vị cần xây dựng kế hoạch sử dụng nước phù hợp; chủ động nâng cấp, sửa chữa các trạm bơm, kênh mương; đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình để nâng cao năng lực khai thác nguồn nước và hiệu quả khai thác các công trình thủy lợi.

Chi Phạm