Bài 1: Chuyển biến mạnh mẽ trong công tác cán bộ nhiệm kỳ 2015-2020

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2015 - 2020 đã xác định 1 trong 4 khâu đột phá đó là: Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng; phát huy vai trò tiền phong gương mẫu của đảng viên; nêu cao tinh thần trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị; tạo chuyển biến mạnh mẽ trong công tác cán bộ, đáp ứng yêu cầu đến năm 2020 Thanh Hóa trở thành tỉnh khá của cả nước. Hơn 4 năm thực hiện nghị quyết đại hội, các cấp ủy từ tỉnh đến cơ sở đã có những giải pháp hiệu quả, bảo đảm công tác cán bộ được thực hiện đúng quy trình, quy định, khoa học, bài bản và có tầm nhìn chiến lược, tạo nên sự chuyển biến rõ nét trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị và xây dựng đội ngũ cán bộ.

Thực hiện mô hình “3+1”, cán bộ Phòng Nông nghiệp huyện Quan Sơn dành thời gian về cơ sở, hướng dẫn bà con xã Trung Hạ cách chăm sóc, sử dụng cỏ voi làm thức ăn cho đàn gia súc. Ảnh: Hồng Hạnh

Để công tác cán bộ thực sự trở thành khâu đột phá, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2015 - 2020 đề ra những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đó là: Tiếp tục đổi mới, sắp xếp các cơ quan trong hệ thống chính trị, tạo sự chuyển biến về chất lượng hoạt động của các tổ chức, cơ quan, đơn vị. Tiếp tục thực hiện nghiêm túc Nghị quyết số 39-NQ/TW, ngày 17-4-2015 của Bộ Chính trị về tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Tiếp tục thực hiện Nghị quyết 04-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khóa XVII) về xây dựng đội ngũ cán bộ và công tác cán bộ. Thực hiện điều động, luân chuyển cán bộ theo quy trình chặt chẽ và có chế độ, chính sách phù hợp. Đẩy mạnh thực hiện chủ trương bố trí một số chức danh cán bộ chủ chốt, cán bộ chuyên môn không phải là người địa phương; bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp huyện, cấp xã; bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn ở những nơi có điều kiện. Quản lý chặt chẽ đầu vào và thực hiện việc thi tuyển công chức khối Đảng, đoàn thể và cơ quan hành chính Nhà nước đúng quy định.

Bám sát các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra, ngay từ đầu nhiệm ky, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Quyết định số 390-QĐ/TU Quy định phân công, phân cấp quản lý tổ chức bộ máy và cán bộ; Quyết định số 391-QĐ/TU về Quy chế bổ nhiệm cán bộ và giới thiệu cán bộ ứng cử; Quyết định số 1145-QĐ/TU và Quyết định số 2904-QĐ/TU về sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế bổ nhiệm cán bộ và giới thiệu cán bộ ứng cử; Quy định số 378-QĐ/TU về xây dựng quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý nhiệm kỳ 2020-2025, định hướng nhiệm kỳ 2025-2030; các quyết định về quy chế kiểm điểm, đánh giá, xếp loại hằng năm đối với tập thể và cá nhân trong hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở. Đồng thời, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo cấp ủy các cấp cụ thể hóa thành các quy định của địa phương, cơ quan, đơn vị để tổ chức thực hiện đảm bảo tính đồng bộ, liên thông, chặt chẽ, công khai, minh bạch trong công tác cán bộ.

Nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Quyết định số 3132-QĐ/TU, ngày 2-8-2019 quy định tiêu chuẩn chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lý thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý theo tinh thần Quy định số 89-QĐ/TW và Quy định số 90-QĐ/TW của Bộ Chính trị; ban hành Kế hoạch số 107-KH/TU thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Phấn đấu đến năm 2020, bố trí 75% trở lên bí thư cấp ủy cấp huyện, chủ tịch UBND cấp huyện không phải người địa phương; bố trí 80% trở lên bí thư cấp ủy cấp xã, chủ tịch UBND cấp xã không phải người địa phương; phải có cán bộ nữ trong ban thường vụ cấp ủy cấp huyện; có cán bộ nữ trong ban chấp hành đảng bộ cấp xã; trong ban thường vụ và thường trực cấp ủy các huyện miền núi phải có cán bộ là người dân tộc Kinh; trong lãnh đạo các ban, sở, ngành, đoàn thể cấp tỉnh phải có cán bộ là người dân tộc thiểu số; hoàn thành việc xây dựng vị trí việc làm gắn với kiện toàn tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Về đánh giá cán bộ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành các Quyết định số 2598–QĐ/TU, Quyết định số 2599-QĐ/TU về Quy chế kiểm điểm, đánh giá, xếp loại hằng năm đối với tập thể và cá nhân trong hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở (thay thế các Quyết định số 488, 489-QĐ/TU, ngày 25-5-2012). Theo đó, nội dung đánh giá được xây dựng thành các tiêu chí cụ thể; quy trình, phương pháp đánh giá được mở rộng dân chủ, lấy ý kiến của nhiều chủ thể đánh giá. Kết quả đánh giá, xếp loại của các đơn vị được công bố công khai làm cơ sở để xét thi đua khen thưởng, quy hoạch, luân chuyển, bổ nhiệm, sắp xếp và bố trí cán bộ. Các đơn vị có gợi ý kiểm điểm đối với tập thể và cá nhân cán bộ lãnh đạo, quản lý được chỉ đạo kiểm điểm nghiêm túc, làm rõ những hạn chế, khuyết điểm và nguyên nhân; đồng thời yêu cầu tập thể và cá nhân có gợi ý kiểm điểm xây dựng chương trình, kế hoạch, đề ra các giải pháp cụ thể để sửa chữa, khắc phục.

Công tác quy hoạch cán bộ được thực hiện khách quan, dân chủ, đúng quy định, với phương châm “động”, “mở”. Cán bộ thuộc diện quy hoạch phải không ngừng phấn đấu, rèn luyện, vì nếu sa sút sẽ bị đưa ra khỏi quy hoạch, thay thế bằng người khác. Trong nhiệm kỳ, các cấp, các ngành đã xây dựng quy hoạch (A1) và 2 lần rà soát, bổ sung quy hoạch nhiệm kỳ 2015 – 2020.

Cùng với đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các cấp ủy đảng, lãnh đạo các cơ quan, đơn vị trong tỉnh đã chủ động xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị cho cán bộ đương chức, cán bộ trong quy hoạch. Từ đầu nhiệm kỳ 2015-2020 đến nay, toàn tỉnh đã đào tạo: Trình độ tiến sĩ có 54 người; thạc sĩ có 1.263 người; đại học có 3.120 người; trình độ cao cấp lý luận chính trị có 1.260 người; trung cấp lý luận chính trị có 11.100 người; bồi dưỡng cho 18.486 lượt người (theo Đề án 165, quốc phòng - an ninh, bồi dưỡng bí thư cấp ủy cấp huyện; bồi dưỡng trưởng, phó ban đảng cấp tỉnh; cấp huyện; bồi dưỡng quản lý Nhà nước, nghiệp vụ chuyên ngành...). Trong đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các cấp ủy trong tỉnh đã bồi dưỡng được 2.845 cán bộ dự nguồn ban chấp hành đảng bộ và các chức danh lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh, cấp huyện nhiệm kỳ 2020-2025, 2021-2026.

Công tác luân chuyển cán bộ, bố trí cán bộ chủ chốt không phải là người địa phương tiếp tục được tập trung chỉ đạo, triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ theo Kế hoạch số 64-KH/TU, ngày 30-10-2017 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Nhiều địa phương sau khi có cán bộ điều động luân chuyển, tình hình ổn định, kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh có bước phát triển, nhiều cán bộ trưởng thành, được bố trí, sắp xếp vào vị trí cao hơn. Nhờ làm tốt công tác điều động, luân chuyển, đã góp phần khắc phục tính cục bộ địa phương, sức ì của cán bộ, đồng thời củng cố, nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý điều hành của bộ máy cơ quan Đảng, chính quyền từ cơ sở.

Công tác bổ nhiệm và giới thiệu cán bộ ứng cử, việc bổ nhiệm cán bộ và giới thiệu cán bộ ứng cử tiếp tục được đổi mới, mở rộng dân chủ. Nhìn chung, công tác bổ nhiệm cán bộ, giới thiệu cán bộ ứng cử đảm bảo điều kiện, tiêu chuẩn, quy trình dân chủ, khách quan, đi đôi với đề cao trách nhiệm người đứng đầu trong lựa chọn, giới thiệu nhân sự, góp phần quan trọng vào việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ quan, đơn vị.

Trong nhiệm kỳ này, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo các cấp ủy tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện một số mô hình thí điểm, nhất thể hóa, kiêm nhiệm một số chức danh. Tính đến tháng 9-2019, đã có 17/27 huyện, thị, thành phố bố trí đồng chí thường vụ cấp ủy trưởng ban dân vận, đồng thời là chủ tịch ủy ban MTTQ cấp huyện; 27/27 huyện, thị, thành phố đã bố trí trưởng ban tuyên giáo đồng thời là giám đốc trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện; đã có 2.225/4.393 chi bộ thôn, tổ dân phố thực hiện nhất thể hóa bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, tổ dân phố. Thực hiện mô hình bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch HĐND các cấp, đã có 18/27 đơn vị cấp huyện, 423/635 đơn vị cấp xã thực hiện, các đơn vị còn lại do đồng chí phó bí thư kiêm nhiệm. Mô hình bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp xã đã thực hiện tại 29/635 xã, phường, thị trấn.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã thực hiện thống nhất quản lý biên chế cán bộ, công chức, viên chức của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở; chỉ đạo quản lý chặt chẽ tổng biên chế được giao, không để tăng biên chế; thực hiện tinh giản biên chế 1.473 người, trong đó có 178 người là biên chế hành chính, 1.295 người là viên chức. Cùng với đó, Thanh Hóa đã cải tiến công tác thi tuyển công chức, viên chức, kể cả thi tuyển công chức cấp xã thông qua việc xây dựng quy trình tổ chức thi tuyển chặt chẽ, bài bản, công khai, khách quan, khắc phục cơ bản những hạn chế, bất cập trong công tác thi tuyển cán bộ, công chức.

Nhìn lại hơn 4 năm qua, có thể thấy rõ sự tiến bộ trên các mặt công tác cán bộ của tỉnh, từ công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đến đánh giá, bố trí, sử dụng cán bộ. Tuy vậy, bên cạnh những kết quả đạt được rất quan trọng, cũng cần nhận rõ những mặt hạn chế rất đáng lưu tâm trong công tác đánh giá, sử dụng, tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ, công chức, viên chức...

Bài 2: Phát huy dân chủ, công khai trong quy hoạch cán bộ.

Bài và ảnh: Việt Linh