Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân: Sự cần thiết để nâng cao chất lượng dân số

Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân là một trong những yếu tố cần thiết, quan trọng giúp nam, nữ chuẩn bị kết hôn được trang bị thêm kiến thức về chăm sóc sức khỏe; được kiểm tra, đánh giá tổng quát sức khỏe của bản thân, từ đó chuẩn bị các điều kiện cho cuộc sống lứa đôi hạnh phúc, trong đó có việc sinh ra những đứa con khỏe mạnh.

Bác sĩ Bệnh viện Phụ sản Thanh Hóa tư vấn, điều trị bệnh cho phụ nữ mang thai.

Để giúp thanh, thiếu niên hiểu rõ hơn tầm quan trọng của tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân, thời gian qua, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh đã đẩy mạnh việc truyền thông, giáo dục nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi của người dân, gia đình, cộng đồng về tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân. Đơn vị đã phối hợp với các địa phương triển khai mô hình "Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân” nhằm cung cấp kiến thức về sức khỏe sinh sản (SKSS) trước hôn nhân, các biện pháp tránh thai an toàn, phòng, chữa bệnh phụ khoa, phòng chống điều trị vô sinh, làm mẹ an toàn, trách nhiệm làm cha mẹ, nuôi con khỏe, dạy con ngoan; cung cấp kiến thức về chăm sóc SKSS, tâm sinh lý lứa tuổi cho vị thành niên, thanh niên trên địa bàn, hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng dân số. Từ đầu năm đến nay, tại 200 xã của 18 huyện, thị, thành phố triển khai mô hình đã tổ chức sinh hoạt câu lạc bộ trước hôn nhân với 20.000 người tham gia. Các đơn vị chuyên môn về dân số cũng phối hợp với các địa phương tổ chức tư vấn khám sức khỏe trước hôn nhân cho 5.600 ca ở 18 huyện với 200 xã, mỗi xã 28 ca xét nghiệm (tương ứng với 14 cặp nam, nữ chuẩn bị kết hôn). Đồng thời, tổ chức các buổi hội thảo, nói chuyện chuyên đề về chăm sóc SKSS, kiến thức cơ bản về luật pháp liên quan đến hôn nhân, gia đình, kỹ năng sống cho 190 người; tổ chức 37 buổi sinh hoạt ngoại khóa tại các trường THPT, THCS về SKSS, sức khỏe tiền hôn nhân...

Em Lê Thị Mai, xã Đông Nam (Đông Sơn) chia sẻ: "Qua các buổi sinh hoạt câu lạc bộ, em hiểu rõ hơn về giới tính, biết cách chăm sóc bản thân, thấy được sự cần thiết của việc khám sức khỏe trước khi cưới, không chỉ giúp em và người bạn đời hiểu rõ tình trạng sức khỏe mà còn có kiến thức để chăm sóc nhau tốt hơn trong cuộc sống, phòng tránh, chữa trị kịp thời những căn bệnh có thể lây qua đường tình dục. Hơn cả, nếu biết trước tình trạng sức khỏe của bố mẹ thì có thể phòng tránh một số bệnh di truyền cho con".

Thạc sĩ, BSCKII Lê Thị Hương, Phó trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Phụ sản Thanh Hóa, cho biết: "Việc khám sức khỏe tiền hôn nhân là một trong những hình thức sàng lọc đầu tiên và vô cùng quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dân số. Đây là cách để phát hiện và điều trị sớm nhiều căn bệnh nguy hiểm cũng như tránh được các hệ lụy không đáng có trong cuộc sống vợ chồng và tương lai thế hệ mai sau. Điều này không chỉ giảm nỗi lo bệnh tật mà còn tạo ra tâm lý thoải mái cho cuộc sống vợ chồng sau đám cưới và biết rõ sức khỏe của mình để có kế hoạch sinh con hợp lý. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, một bộ phận các bạn trẻ chưa biết, chưa hiểu đúng, hiểu đủ lợi ích khám sức khỏe tiền hôn nhân; số người tự tìm đến các cơ sở y tế để khám sức khỏe trước hôn nhân còn ít, một bộ phận người dân chưa thấy tầm quan trọng của vấn đề này và đã có những trường hợp để lại hậu quả đáng tiếc cho hạnh phúc gia đình, tương lai con trẻ".

Các chuyên gia y tế khẳng định, việc khám sức khỏe tiền hôn nhân là một trong những hình thức sàng lọc đầu tiên và là tiền đề vô cùng quan trọng giúp tạo dựng một cuộc sống gia đình vững bền, hạnh phúc và góp phần nâng cao chất lượng dân số. Khám sức khỏe tiền hôn nhân thường gồm khám lâm sàng tổng quát (khám nội tổng quát và chuyên khoa phụ sản); xét nghiệm (nhóm máu, bệnh lý về máu, chức năng gan thận, viêm gan vi-rút, các bệnh lây qua đường tình dục); siêu âm ổ bụng...; phát hiện bệnh tiền sử, xét nghiệm tìm bệnh di truyền, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp hoặc tư vấn phương án tiêm ngừa cần thiết nhằm hạn chế tình trạng vô sinh, hiếm muộn. Các cặp đôi cần đi khám để tầm soát sức khỏe tiền hôn nhân trước khi kết hôn 6 tháng. Đây là thời điểm thích hợp giúp các cặp đôi phòng tránh những rủi ro sau này và có những giải pháp can thiệp kịp thời để khắc phục nếu không may có những vấn đề về sức khỏe.

Bài và ảnh: Hà Thu