Thạch Thành: Chủ động bảo đảm an toàn hồ chứa, phục vụ nước tưới sản xuất nông nghiệp

Đến tháng 7-2023, Công ty TNHH MTV Sông Chu - Chi nhánh Thạch Thành được giao quản lý, khai thác, vận hành 12 hồ chứa nước, 1 đập dâng, 30 trạm bơm tưới và tiêu trên địa bàn huyện Thạch Thành. Do được xây dựng cơ bản đồng bộ từ hệ thống đầu mối đến kênh mương và được tu sửa thường xuyên, đã phát huy hiệu quả phục vụ sản xuất khá tốt, bảo đảm tưới cho gần 5.700 ha cây trồng vụ mùa, trong đó có hơn 2.800 ha lúa.

Hồ Đồng Ngư (xã Thành An) đã tích trữ đủ nước phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Để chủ động phục vụ đủ nước tưới cho cây trồng trên địa bàn huyện Thạch Thành, chi nhánh đã tham mưu, đề xuất UBND huyện Thạch Thành chỉ đạo các xã củng cố các tổ, đội thủy nông tại cơ sở nhằm chủ động làm tốt hơn nhiệm vụ phục vụ nước tưới. Huy động toàn bộ nhân lực của đơn vị, vật tư dự trữ hoàn thành sửa chữa kênh mương bị hư hỏng; kiểm tra, duy tu, sửa chữa máy móc, thiết bị các trạm bơm. Một số công trình như cống điều tiết trên kênh tiêu xã Thành Tiến, hệ thống hồ Tây Trác, kênh bắc trạm bơm Lộc Phượng, kênh chính hồ Tây Trác,... mới được đơn vị hoàn thành sửa chữa, đã phát huy hiệu quả phục vụ sản xuất nông nghiệp. Các tháng vừa qua, chi nhánh đã huy động nhân lực, máy móc tiến hành nạo vét kênh mương do đơn vị quản lý với tổng khối lượng đã đào đắp hơn 1.000m3 đất, bùn. Ngoài ra, chi nhánh đã có kế hoạch nạo vét các bể hút bị bồi lắng, đào sâu và mở rộng cửa vào các bể hút trạm bơm nhằm tăng lượng nước trong bể; đắp chặn các đầu mối kênh tiêu để tận dụng nguồn nước hồi quy; nối dài ống hút một số trạm bơm nhằm chủ động bơm đủ nước phục vụ cây trồng.

Để đảm bảo an toàn cho 12 hồ chứa nước, phát huy hiệu quả phục vụ sản xuất và dân sinh trong mùa mưa bão, chi nhánh đã triển khai phương án phòng, chống lụt bão theo phương châm “4 tại chỗ” đối với từng công trình. Đã chuẩn bị vật tư dự phòng, đủ số lượng vật tư tập kết tại các hồ phục vụ phòng, chống lụt bão, như đá hộc, bao tải, rọ thép, cọc tre... Tổ chức kiểm tra, duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa, bảo đảm các hồ chứa an toàn; chủ động tích nước tại các hồ chứa theo thiết kế; phân công nhiệm vụ cho từng kỹ sư, công nhân kỹ thuật thay ca thường trực tại đầu mối công trình để giải quyết các sự cố và vận hành công trình.

Tuy nhiên, nguồn nước tưới cho sản xuất vụ mùa năm 2023 gặp nhiều khó khăn do nhiều hồ, đập các xã trên địa bàn huyện quản lý hư hỏng nặng. Trao đổi với chúng tôi, đại diện lãnh đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Thạch Thành, cho biết, hiện tại UBND các xã thuộc huyện Thạch Thành quản lý 61 hồ chứa nước, hàng năm đảm nhận tưới cho gần 1.200 ha/vụ. Các hồ, đập do địa phương quản lý, hầu hết được xây dựng từ năm 1980 trở về trước, phần đầu mối được xây dựng nhưng hệ thống kênh mương gần như chưa có. Các năm vừa qua, bằng nhiều nguồn vốn, một số hồ, đập trên địa bàn đã được nâng cấp, cải tạo, phát huy hiệu quả phục vụ sản xuất và dân sinh. Tuy nhiên, đến tháng 7-2023, trên địa bàn huyện có hàng chục hồ chứa bị hư hỏng, đã xuống cấp nghiêm trọng. Điển hình như: hồ Ruộng Khuông (xã Thành Vinh), hồ Đồng Chẹ (xã Thạch Bình), hồ Đồng Cả (xã Thành Long), hồ Rộc Mõ ( xã Thành Yên)... Tình trạng phổ biến như đập đất thấp, mặt cắt nhỏ, mái thượng lưu, hạ lưu bị sạt lở nghiêm trọng; tràn, cống hư hỏng, bị lùng 2 mang và đáy cống, lòng hồ bồi lắng... không an toàn, chỉ tích được một phần nước theo thiết kế, không phát huy hiệu quả phục vụ sản xuất.

Các đơn vị, xã quản lý hồ, đập trên địa bàn huyện Thạch Thành đã xây dựng phương án, chuẩn bị vật tư, lực lượng, phương tiện theo phương châm “4 tại chỗ” ứng phó cụ thể với các sự cố hồ, đập xảy ra. Đồng thời có phương án tích nước hợp lý để đảm bảo an toàn cho hồ đập, phát huy hiệu quả công trình thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp. Chủ động tuyên truyền nâng cao nhận thức và ý thức bảo vệ hồ đập, bảo vệ các công trình phúc lợi trong Nhân dân, đặc biệt là giải phóng hành lang bảo vệ công trình thủy lợi, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra.

Bài và ảnh: Thu Hòa