Tạo thế và lực mới để TP Thanh Hóa phát triển mạnh mẽ hơn, toàn diện hơn trong tương lai

Cùng với quá trình đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ và đứng trước yêu cầu phát triển mới, việc quy hoạch, mở rộng địa giới hành chính TP Thanh Hóa đã và đang trở thành yêu cầu tất yếu. Để nâng cao vai trò, vị thế trung tâm tỉnh lỵ của một tỉnh lớn, ngày 5/8/2024, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã ký Quyết định số 795/QĐ-TTg công nhận đô thị Thanh Hóa đạt tiêu chí đô thị loại I. Đây là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, một dấu mốc mở ra tầm nhìn mới, vận hội mới, tạo thế và lực mới để TP Thanh Hóa phát triển mạnh mẽ hơn, toàn diện hơn trong tương lai.

Bắt đầu từ dấu mốc quan trọng năm 1994, Thủ tướng Chính phủ ký Nghị định số 37/CP-TTg nâng cấp thị xã Thanh Hóa lên thành phố với 15 phường, xã và công nhận TP Thanh Hóa là đô thị loại III trực thuộc tỉnh. Đến năm 2004, TP Thanh Hóa được công nhận là đô thị loại II. 8 năm sau đó, ngày 29/2/2012, Chính phủ ban hành Nghị quyết 05/NQ-CP về việc điều chỉnh địa giới hành chính các huyện Hoằng Hóa, Thiệu Hóa, Đông Sơn, Quảng Xương để mở rộng địa giới hành chính TP Thanh Hóa. Sau khi mở rộng, TP Thanh Hóa có 37 đơn vị hành chính trực thuộc, gồm 14 phường và 23 xã. Năm 2014, thành phố được Thủ tướng Chính phủ công nhận là đô thị loại I. Gần đây nhất, ngày 9/12/2020, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết 1108/NQ-UBTVQH14 về việc thành lập các phường thuộc TP Thanh Hóa, theo đó, thành phố có 34 phường, xã như hiện nay.

Từ thị xã, lên đô thị loại III, trở thành đô thị loại II, rồi đô thị loại I trực thuộc tỉnh cho thấy sự nỗ lực bứt phá vươn mình của TP Thanh Hóa trong nhiều thập kỷ qua. Trong dòng chảy đổi mới và phát triển ngày một cao hơn, đặt ra yêu cầu phải có những định hướng khác biệt và nổi trội, mang tính động lực nên cần điều chỉnh định hướng phát triển của thành phố cho phù hợp với xu thế chung và yêu cầu thực tiễn. Xuất phát từ yêu cầu đó, ngày 17/3/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 259/QĐ-TTg phê duyệt “Quy hoạch chung đô thị Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa đến năm 2040”. Để tạo tiền đề cho công cuộc mở rộng không gian phát triển đô thị, ngày 5/8/2024, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã ký Quyết định số 795/QĐ-TTg công nhận đô thị Thanh Hóa đạt tiêu chí đô thị loại I.

Điều đặc biệt là đúng ngày 5/8 cách đây 4 năm, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 58-NQ/TW về “Xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”.Trong đó, xác định TP Thanh Hóa là 1 trong 3 cực tăng trưởng của vùng đồng bằng và trung du (vùng đóng vai trò trung tâm) của tỉnh; là trọng điểm tăng cường liên kết, hợp tác với các tỉnh trong vùng Bắc Trung bộ, thủ đô Hà Nội và các tỉnh/thành phố khác trong cả nước. Như vậy, Quyết định số 795/QĐ-TTg công nhận đô thị Thanh Hóa đạt tiêu chí đô thị loại I được xem là một bước cụ thể hóa Nghị quyết số 58-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Theo Quyết định số 795/QĐ-TTg, phạm vi đô thị Thanh Hóa gồm toàn bộ địa giới hành chính của TP Thanh Hóa và huyện Đông Sơn hiện hữu với tổng diện tích tự nhiên là 228,214 km². Khu vực nội thành dự kiến gồm toàn bộ địa giới hành chính của 30 phường hiện hữu thuộc TP Thanh Hóa, 2 xã thuộc TP Thanh Hóa dự kiến thành lập phường (gồm xã Hoằng Quang và Hoằng Đại), 1 thị trấn và 1 xã thuộc huyện Đông Sơn dự kiến thành lập phường (gồm thị trấn Rừng Thông và xã Đông Thịnh) có tổng diện tích tự nhiên là 147,627 km². Khu vực ngoại thành dự kiến gồm toàn bộ địa giới hành chính của 2 xã hiện hữu thuộc TP Thanh Hóa (gồm các xã Đông Vinh và Thiệu Vân) và 12 xã hiện hữu thuộc huyện Đông Sơn (gồm các xã Đông Văn, Đông Tiến, Đông Khê, Đông Hoàng, Đông Ninh, Đông Hòa, Đông Yên, Đông Minh, Đông Thanh, Đông Phú, Đông Nam, Đông Quang), có tổng diện tích tự nhiên là 80,587 km².

Đô thị Thanh Hóa nằm ở vị trí quan trọng của đồng bằng sông Mã, sông Chu, có vị trí trung tâm, giao nhau giữa sông Mã, sông Chu tại Ngã ba Đầu trước khi ra cửa Hới. Tại vị trí này đã diễn ra quá trình thông thương và giao thoa, kết tinh văn hóa hàng nghìn năm theo hướng Đông - Tây, từ vùng rừng núi phía Tây xuôi sông Chu, sông Mã và từ phía Đông theo các cửa biển Lạch Hới, Lạch Trường lên đất liền. Vị trí địa lý quan trọng này hội tụ nhiều lợi thế để đô thị Thanh Hóa phát triển đa dạng về dịch vụ thương mại, công nghiệp, du lịch, dịch vụ khoa học kỹ thuật và nguồn nhân lực; đồng thời là một hậu phương vững chắc đảm bảo an ninh - quốc phòng của quốc gia. Mặt khác, đồ án Quy hoạch chung đô thị Thanh Hóa đã xác định mở thêm hướng phát triển về phía Tây (huyện Đông Sơn) để gắn kết TP Thanh Hóa với tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam và kết nối mạnh hơn sự phát triển của trung tâm động lực kinh tế của tỉnh: TP Thanh Hóa - TP Sầm Sơn - khu vực miền Tây Thanh Hóa. Cùng với đó là sự phát triển về phía Đông Bắc (khu vực Hoằng Quang - Hoằng Đại) để hình thành đô thị hai bờ sông Mã nhằm khai thác giá trị cảnh quan và hệ sinh thái ven sông.

Đô thị Thanh Hóa phát triển theo mô hình “tập trung, đa tâm”, điều chỉnh mô hình “vành đai - xuyên tâm” thành mô hình “vành đai mở kết hợp mạng lưới mềm”. Lấy trục đại lộ Lê Lợi kéo dài làm trục trung tâm, lấy sông Mã làm trục cảnh quan của đô thị; tăng cường các dải đô thị song song với trục cảnh quan sông Mã; hình thành vành đai số 3 kết nối các dải đô thị. Lấy trung tâm đô thị hiện hữu làm hạt nhân, hình thành khung cấu trúc đô thị “3 trục phát triển - 6 trung tâm - 1 hành lang sinh thái tự nhiên”. Với phạm vi bao gồm toàn bộ địa giới hành chính TP Thanh Hóa và huyện Đông Sơn, đô thị Thanh Hóa trong tương lai sẽ trở thành địa phương dẫn đầu cả tỉnh trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa; một trong những trung tâm lớn về thương mại, dịch vụ, công nghiệp công nghệ cao, văn hóa, khoa học, giáo dục - đào tạo, y tế, thể thao của vùng Nam đồng bằng Bắc bộ và Bắc Trung bộ; có kinh tế - xã hội phát triển nhanh và bền vững, đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân ngày càng được nâng cao; chính trị - xã hội ổn định, quốc phòng - an ninh được đảm bảo, hướng tới thành phố thông minh, văn minh, hiện đại, là một động lực quan trọng góp phần quan trọng đưa tỉnh Thanh Hóa trở thành cực tăng trưởng mới ở phía Bắc của Tổ quốc.

Việc công nhận đô thị Thanh Hóa đạt tiêu chí đô thị loại I đã thu hút đông đảo cán bộ, đảng viên, Nhân dân TP Thanh Hóa và huyện Đông Sơn quan tâm, dõi theo với niềm tin tưởng và kỳ vọng vào sự phát triển của TP Thanh Hóa trong tương lai. Ông Hoàng Văn Hưng, Trưởng phòng Quản lý đô thị (TP Thanh Hóa), người tích cực tham gia vào quá trình xây dựng Đề án phân loại đô thị Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa đạt tiêu chí đô thị loại I phấn khởi cho biết: “Việc công nhận đô thị Thanh Hóa đạt tiêu chí đô thị loại I là bước cụ thể hóa Quy hoạch chung đô thị Thanh Hóa đến năm 2040 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết nhập huyện Đông Sơn vào TP Thanh Hóa, hướng đến xây dựng đô thị Thanh Hóa trở thành đô thị tỉnh lỵ, trung tâm tổng hợp của tỉnh Thanh Hóa, đáp ứng vai trò “đầu tàu” kết nối, trung tâm động lực phát triển mọi lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội, khoa học kỹ thuật và an ninh - quốc phòng của tỉnh Thanh Hóa. Qua đó, phấn đấu đến năm 2030 xây dựng TP Thanh Hoá trở thành thành phố thông minh, văn minh, hiện đại, là 1 trong 5 thành phố trực thuộc tỉnh dẫn đầu cả nước”.

Vui mừng, phấn khởi khi đô thị Thanh Hóa được công nhận là đô thị loại I, ông Nguyễn Văn Minh, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh cho rằng: “Đây là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với TP Thanh Hóa. Là công dân đang sinh sống trên địa bàn thành phố, tôi thường xuyên theo dõi để nắm bắt những nội dung cốt lõi cũng như những định hướng được vạch ra trong đề án. Với vị thế mới, tôi tin rằng cấp ủy, chính quyền TP Thanh Hóa sẽ có những quyết sách mới, những giải pháp mang tính đột phá để khai thác hết tiềm năng, thế mạnh sau khi nhập huyện Đông Sơn vào TP Thanh Hóa, đưa TP Thanh Hóa tăng tốc, bứt phá, phát triển toàn diện, mạnh mẽ trong thời gian tới”.

Chung niềm phấn khởi, bà Nguyễn Thị Ngoan, cán bộ hưu trí thị trấn Rừng Thông (Đông Sơn) chia sẻ: “Từ những nét tương đồng về văn hóa, không gian địa lý cho thấy, đô thị Thanh Hóa bao gồm cả huyện Đông Sơn và TP Thanh Hóa sẽ tạo ra một vùng động lực mở cho thành phố phát triển. Với tiềm năng, lợi thế lớn, cùng mục tiêu, tầm nhìn và giải pháp khả thi, tôi nghĩ hành trình tạo dựng diện mạo đô thị hiện đại, văn minh, thông minh và có bản sắc của TP Thanh Hóa đã và đang có cơ sở để được hiện thực hóa trong tương lai gần”.

Để hiện thực hóa những mục tiêu đặt ra thì việc triển khai thực hiện Quyết định số 795/QĐ-TTg cần có lộ trình rất cụ thể, rõ ràng, bài bản, khoa học, đồng bộ và hiệu quả. Cùng với việc thực hiện nghiêm túc các nhiệm vụ, giải pháp theo Nghị quyết số 06-NQ/TW, ngày 24/01/2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 trên địa bàn tỉnh, theo đồng chí Phó Chủ tịch UBND TP Thanh Hóa Nguyễn Văn Hùng cho biết: Trên cơ sở Quy hoạch chung đô thị Thanh Hóa đến năm 2040 được phê duyệt, thành phố tiến hành lập, phê duyệt toàn bộ các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, bảo đảm tính thống nhất, khoa học, kết nối đồng bộ hạ tầng. Đồng thời tăng cường quản lý quy hoạch và quản lý kiến trúc đô thị; xây dựng cơ sở dữ liệu hợp nhất về quản lý quy hoạch - kiến trúc - xây dựng - phát triển đô thị; lập và phê duyệt quy chế quản lý kiến trúc đô thị theo quy định pháp luật. Tập trung thu hút đầu tư, huy động các nguồn lực để thực hiện các quy hoạch và triển khai các dự án đầu tư xây dựng, cơ sở hạ tầng nhằm hoàn thiện các tiêu chuẩn phân loại đô thị loại I còn chưa đạt, nhất là hoàn thiện các tiêu chuẩn về cơ sở hạ tầng thương mại và đất cây xanh sử dụng công cộng tại khu vực các xã dự kiến trở thành phường. Song song với đó, thành phố sẽ quan tâm sắp xếp tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước, hoàn thiện mô hình chính quyền đô thị sau khi mở rộng; quan tâm đào tạo nâng cao năng lực quản lý đô thị cho đội ngũ cán bộ, công chức tại các xã thuộc huyện Đông Sơn và các xã, thị trấn dự kiến thành lập phường.

Quyết định số 795/QĐ-TTg công nhận đô thị Thanh Hóa đạt tiêu chí đô thị loại I không chỉ cho thấy sự kỳ vọng của Trung ương dành cho mảnh đất giàu truyền thống văn hóa, lịch sử và đang phát triển năng động, mà còn góp phần thôi thúc ý chí tự lực tự cường, tinh thần chủ động, sáng tạo của cấp ủy, chính quyền địa phương.

Tin tưởng rằng, một thành phố với bề dày truyền thống lịch sử, văn hóa, luôn có những cách làm mới, bước đi đột phá với nhiều dấu ấn nổi bật đã được khẳng định trong thời gian qua sẽ có đủ quyết tâm để khơi dậy khát vọng cống hiến và huy động sức mạnh đại đoàn kết toàn dân để bước những bước dài, vững chắc, tiếp tục chinh phục những mục tiêu lớn, mục tiêu quan trọng mà thành phố đã đề ra.

Tố Phương