Sáng tạo, chủ động, thúc đẩy đầu tư công mạnh mẽ hơn, hiệu quả hơn

Tại Hội nghị toàn quốc thúc đẩy đầu tư công năm 2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu bảo đảm giải ngân 100% vốn đầu tư công năm 2025, với cách làm mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn nữa, hiệu quả hơn nữa nhằm phát huy vai trò động lực tăng trưởng - “vốn mồi” kích hoạt, dẫn dắt của đầu tư công.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và các Phó Thủ tướng Chính phủ chủ trì Hội nghị toàn quốc thúc đẩy đầu tư công năm 2025 (lần thứ 3) - Ảnh: VGP

Sáng 17/9, Chính phủ tổ chức Hội nghị toàn quốc thúc đẩy đầu tư công năm 2025 (lần thứ 3) theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến. Đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ chủ trì tại điểm cầu Chính phủ. Cùng dự hội nghị có các Phó Thủ tướng Chính phủ: Hồ Đức Phớc, Lê Thành Long, Bùi Thanh Sơn, lãnh đạo các bộ ngành, cơ quan và địa phương.

Tại điểm cầu Thanh Hóa, đồng chí Đầu Thanh Tùng, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh và đại diện các sở, ngành tham dự hội nghị.

Đồng chí Đầu Thanh Tùng, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh và các sở, ngành tham dự hội nghị tại điểm cầu Thanh Hóa.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của cả nước tuy có đạt kết quả tích cực hơn cùng kỳ nhưng vẫn chưa đạt yêu cầu đề ra, tiến độ giữa các bộ, ngành và địa phương còn chênh lệch. Ước giải ngân đến ngày 31/8 là 409.174 tỷ đồng, đạt 46,3% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Có 8 bộ, cơ quan trung ương và 22 địa phương có tỷ lệ ước giải ngân đạt từ mức bình quân chung cả nước. Tuy nhiên, có 29 bộ, cơ quan trung ương và 12 địa phương có tỷ lệ ước giải ngân đạt dưới mức bình quân chung cả nước.

Hội nghị được tổ chức trực tuyến đến các điểm cầu (Ảnh chụp màn hình).

Nguyên nhân chủ quan nổi bật là công tác chuẩn bị đầu tư chưa kỹ, một số dự án còn điều chỉnh thiết kế, tổng mức; năng lực tổ chức thực hiện của chủ đầu tư, ban quản lý dự án và nhà thầu chưa đồng đều; kỷ luật, kỷ cương trong từng khâu, từ phân bổ, giao vốn đến nghiệm thu, thanh toán chưa thật sự nghiêm, dẫn đến “độ trễ” giải ngân kéo dài. Ở khối dự án sử dụng vốn ODA, yêu cầu tuân thủ quy trình kép (quy định Việt Nam và nhà tài trợ) khiến công tác đấu thầu, thẩm định, giải ngân kéo dài, nhất là khi phát sinh điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án.

Bên cạnh đó, nhiều “điểm nghẽn” khách quan tiếp tục tác động: Khan hiếm một số vật liệu xây dựng chủ chốt (đất đắp, cát, đá) làm đội chi phí và chậm tiến độ thi công; biến động giá khiến hợp đồng, dự toán phải cập nhật; thay đổi, hoàn thiện khung pháp lý (đất đai, khoáng sản, đầu tư công, đấu thầu...) đòi hỏi thời gian chuyển tiếp và thống nhất. Công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư ở một số nơi còn vướng, từ xác định nguồn gốc đất phức tạp, di dời hạ tầng kỹ thuật tốn thời gian, khu tái định cư hoàn thành chậm. Nhiều chính quyền cấp cơ sở thiếu nhân lực có chuyên môn về đầu tư công, đất đai, tài chính, xây dựng, làm quá trình lập, thẩm định, giải phóng mặt bằng và nghiệm thu bị kéo dài.

Trong bối cảnh nguồn vốn đầu tư công được xác định là “vốn mồi” thu hút nguồn lực xã hội, thúc đẩy các ngành, lĩnh vực tăng tốc phát triển, Chính phủ yêu cầu các địa phương nêu cao tinh thần trách nhiệm, thực hiện giải pháp cụ thể, quyết liệt để đạt mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch trong năm 2025 .

Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương, đặc biệt là các địa phương có tỷ lệ giải ngân vốn cao, góp phần quan trọng để tỷ lệ giải ngân đến nay đạt kết quả cao hơn cùng kỳ; đồng thời, nghiêm khắc phê bình các đơn vị có tỷ lệ giải ngân dưới mức bình quân cả nước.

Thủ tướng Chính phủ phát biểu kết luận hội nghị: Ảnh: VGP

Thủ tướng thẳng thắn chỉ rõ: Tiến độ giải ngân hiện nay vẫn chưa đáp ứng yêu cầu, vẫn còn những điểm nghẽn, nút thắt, còn khoảng cách so với yêu cầu đặt ra, cần có sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ và sáng tạo hơn nữa. Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành và tỉnh, thành phố thực hiện nghiêm “6 rõ”: rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả; lấy kết quả giải ngân làm thước đo năng lực lãnh đạo, quản lý và yêu cầu kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân liên quan, trên cơ sở đó, đề ra giải pháp cụ thể để đẩy nhanh tiến độ trong thời gian tới.

Thủ tướng nhấn mạnh: Trong năm 2025, tổng kế hoạch đầu tư công được giao ở mức cao nhất lịch sử, đi cùng với mục tiêu giải ngân 100%. Do đó, để thực hiện thành công mục tiêu này, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương cần quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, chủ động, sáng tạo và tích cực.

Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh yêu cầu các Bộ trưởng, Trưởng ngành, Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố nêu cao tinh thần trách nhiệm, phát huy vai trò người đứng đầu, “chỉ bàn làm, không bàn lùi”; phải thúc đẩy đầu tư công mạnh mẽ hơn nữa, quyết liệt hơn nữa, hiệu quả hơn nữa, nâng cao chất lượng đầu tư công gắn liền với phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; phát huy vai trò động lực tăng trưởng - “vốn mồi” kích hoạt, dẫn dắt của đầu tư công; đưa đầu tư công hòa vào dòng chảy, khí thế chung, tạo động lực mới thúc đẩy phong trào thi đua yêu nước, thực hiện các mục tiêu đã đề ra cho năm 2025, cả nhiệm kỳ 2021-2025.

Thủ tướng chỉ đạo khẩn trương phân bổ chi tiết toàn bộ kế hoạch đầu tư công năm 2025; rà soát, phân loại dự án theo tiến độ giải ngân theo mức độ: Tốt, chậm, không có khả năng giải ngân để điều chuyển vốn từ các dự án chậm sang dự án có khả năng giải ngân tốt và có nhu cầu bổ sung; xây dựng tiến độ theo tháng, quý với quyết tâm thực hiện cụ thể, rõ ràng. Thủ tướng cũng yêu cầu xử lý nghiêm các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, nhà thầu cố tình chây ì làm chậm tiến độ; đồng thời, tập trung tháo gỡ vướng mắc về nguồn cung vật liệu xây dựng, đặc biệt cho các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia.

Người đứng đầu Chính phủ cũng yêu cầu phát huy vai trò 8 tổ công tác của lãnh đạo Chính phủ trong việc đôn đốc, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, xây dựng hạ tầng, thúc đẩy tăng trưởng và đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, cùng với các tổ công tác tại các bộ, ngành, địa phương. Tiếp tục huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc để quyết liệt thực hiện công tác giải phóng mặt bằng; đồng thời tăng cường công tác thông tin truyền thông, tạo đồng thuận xã hội, ủng hộ của người dân trong triển khai các dự án.

Minh Hằng