Nỗ lực đưa Cảng Nghi Sơn thành cảng cấp 1A

Theo các tiêu chí hiện hành về đánh giá, phân loại cảng biển Việt Nam, cảng biển 1A phải đạt 3 tiêu chí: Là cảng phục vụ cho việc phát triển kinh tế - xã hội của cả nước hoặc liên vùng, có chức năng trung chuyển quốc tế hoặc cảng cửa ngõ quốc tế; có sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển trên 10 triệu tấn mỗi năm và có khả năng tiếp nhận cỡ tàu từ 70.000 DWT trở lên.

Hạ tầng Cảng Nghi Sơn ngày càng được đầu tư hiện đại theo tiêu chí cảng 1A.

Đến thời điểm hiện tại, Cảng Nghi Sơn mới chỉ được xếp cảng biển cấp 1, tuy nhiên, những năm gần đây, tốc độ phát triển hạ tầng cảng biển này được Bộ Giao thông - Vận tải đánh giá là nhanh nhất ở Việt Nam. Từ tháng 5-2019, tỉnh Thanh Hóa đã thu hút được hãng tàu quốc tế của Tập đoàn CMA - CGM mở tuyến đến Cảng Nghi Sơn. Với việc hãng vận tải container quốc tế lớn thứ 3 thế giới này chọn Cảng biển Nghi Sơn làm điểm dừng chân trên hải trình châu Á, tiêu chí khó nhất để trở thành cảng cấp 1A là chức năng trung chuyển quốc tế đã được thiết lập tại đây.

Với tiêu chí là cảng phục vụ liên vùng cũng đang được thiết lập, bởi hiện đã có nhiều doanh nghiệp các tỉnh Ninh Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh đưa hàng hóa đến Nghi Sơn để thông quan, xuất khẩu đi nước ngoài bằng đường biển. Trên thực tế, doanh nghiệp Thanh Hóa và các tỉnh lân cận đưa hàng hóa xuất khẩu qua Cảng Nghi Sơn sẽ thuận lợi hơn nhiều về quãng đường vận chuyển so với đi Cảng Hải Phòng hay Cảng Cái Lân của tỉnh Quảng Ninh. Tuy nhiên, do là cảng mới phát triển tuyến hàng hải quốc tế nên một số điều kiện khác chưa mấy thuận lợi, tỉnh Thanh Hóa đã nhận thấy và dần có hướng khắc phục. Gần đây, nhằm phát huy vị trí thuận lợi cũng như lợi thế của hệ thống cảng biển nước sâu tại Nghi Sơn, ngày 4-4-2019, HĐND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Nghị quyết số 166/2019/NQ-HĐND để hỗ trợ các doanh nghiệp vận chuyển hàng hóa bằng container trên đường bộ từ nơi sản xuất đến Cảng Nghi Sơn.

Theo đó, chính sách hỗ trợ được áp dụng từ ngày 1-1-2021, trước mắt kéo dài đến hết ngày 31-12-2025. Các doanh nghiệp xuất - nhập khẩu hàng hóa bằng container qua Cảng Nghi Sơn và mở tờ khai tại Cục Hải quan Thanh Hóa, sẽ được hỗ trợ 700.000 đồng/container loại 20 feet và 1.000.000 đồng/container loại 40 feet trở lên. Đây chính là số tiền hỗ trợ doanh nghiệp công vận chuyển hàng hóa trên bộ đến với Cảng Nghi Sơn, bởi trước đó, nhiều doanh nghiệp phản ánh giá dịch vụ vận chuyển container hàng hóa tại Thanh Hóa còn khá cao so với các cảng khác tại miền Bắc nên chưa mặn mà.

Hiện nay hệ thống Cảng Nghi Sơn đã có 21 bến đi vào hoạt động. Trong đó, Cảng Dịch vụ dầu khí tổng hợp PTSC Thanh Hóa thuộc hệ thống Cảng Nghi Sơn đã tiếp nhận thành công tàu có trọng tải lên đến 70.000 DWT. Nghị quyết số 58-NQ/TW của Bộ Chính trị (ngày 5-8-2020) về “Xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” cũng đề cập mục tiêu hoàn chỉnh Cảng Nghi Sơn thành cảng 1A, góp phần đưa Thanh Hóa thành một trong những trọng điểm về vận tải cảng biển của cả nước.

Lũy kế đến nay, hệ thống Cảng Nghi Sơn đã phục vụ cho hơn 9.300 lượt tàu thuyền trong nước và quốc tế ra vào bốc xếp hàng hóa, trong đó, đã tiếp nhận tàu có trọng tải lên đến 70.000 DWT. Gần đây nhất là năm 2020, khối lượng hàng hóa thông qua Cảng Nghi Sơn đạt hơn 41,5 triệu tấn; riêng khối lượng hàng hóa xuất nhập khẩu đạt gần 18 triệu tấn. Xét về các tiêu chí, Cảng Nghi Sơn hiện đã hội đủ các điều kiện để trở thành cảng loại 1A. Định hướng xây dựng Cảng Nghi Sơn, Thanh Hóa đủ điều kiện để trở thành cảng loại 1A chính là căn cứ để các doanh nghiệp khai thác cảng có định hướng đầu tư, nâng cao chất lượng dịch vụ.

Nhìn lại chặng đường phát triển hệ thống cảng biển Nghi Sơn cho thấy, hạ tầng, năng lực hoạt động của các cảng biển được nâng lên về nhiều mặt. Các cơ chế, chính sách khuyến khích của tỉnh đang mang lại những tín hiệu lạc quan. Tuy nhiên, để hệ thống Cảng Nghi Sơn hoạt động hiệu quả hơn nữa thì một số yếu tố cần đáp ứng tốt hơn, như: Thời gian giải phóng tàu tại cảng hay sự thuận tiện cho khách hàng khi lựa chọn tuyến hàng hải để xuất nhập hàng hóa.

Nếu Cảng Nghi Sơn trở thành cảng 1A sẽ là dấu mốc quan trọng khẳng định năng lực Cảng biển Nghi Sơn -Thanh Hóa, tạo tiền đề để các hãng tàu sử dụng Cảng biển Nghi Sơn như một mắt xích trong chuỗi hải trình toàn cầu, góp phần đưa Thanh Hóa trở thành một trong những trọng điểm về vận tải cảng biển của cả nước.

Bài và ảnh: Lê Đồng