Nguồn lực con người cho giáo dục

Thông tin từ Bộ Tài chính cho biết, để đáp ứng yêu cầu đặt ra theo các chủ trương, quyết sách mới của Đảng, Nhà nước về giáo dục và đào tạo (GD&ĐT), dự kiến năm 2026 tổng chi ngân sách Nhà nước cho GD&ĐT tối thiểu khoảng 630 nghìn tỷ đồng, tăng 134 nghìn tỷ so với năm 2025. Như vậy, nguồn lực vật chất đã được hứa hẹn, nhưng niềm tin về nguồn lực con người thì chưa có gì đảm bảo chắc chắn; ngành GD&ĐT phải không ngừng nỗ lực, huy động được sức mạnh xã hội đồng hành để tạo ra nguồn lực con người như mong muốn.

Chủ trì Hội nghị tổng kết năm học 2024-2025, triển khai nhiệm vụ năm 2025-2026, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thêm lần nữa nhấn mạnh nguồn lực con người là nhân tố quan trọng nhất, quyết định sự thành bại của mỗi quốc gia, và khẳng định GD&ĐT có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tạo ra nguồn nhân lực chất lượng đáp ứng được yêu cầu phát triển đất nước.

Theo Thủ tướng, để triển khai hiệu quả “bộ tứ nghị quyết trụ cột” của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia; hội nhập quốc tế; xây dựng và thực thi pháp luật; phát triển kinh tế tư nhân, đều cần đến con người. Và muốn có con người chất lượng phải bắt đầu từ giáo dục.

Tuy nhiên, GD&ĐT đang bộc lộ những bất cập không hề nhỏ. Đó là quy mô chương trình manh mún, ngành nghề không cân xứng, đạo đức chưa cao, kỹ năng thiếu hụt, giáo viên chưa đủ, mạng lưới chưa thông. Việc triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 vẫn còn bất cập. Các điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị còn thiếu thốn; việc đổi mới phương pháp dạy và học, kiểm tra, đánh giá ở nhiều cơ sở giáo dục chưa hiệu quả. Giáo dục nghề nghiệp quy mô còn manh mún, lạc hậu; cơ cấu ngành nghề, trình độ đào tạo chưa phù hợp; chất lượng, hiệu quả đào tạo chưa cao; chậm đổi mới, chưa linh hoạt, đa dạng để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động. Công tác giáo dục tư tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho học sinh, sinh viên chưa thực sự hiệu quả...

Từ thực trạng này, Thủ tướng đặt ra yêu cầu trong năm học 2025-2026 phải tập trung chuyển đổi trạng thái từ coi GD&ĐT là việc riêng của ngành thành nhiệm vụ chung của cả hệ thống chính trị, của toàn dân, toàn xã hội; chuyển từ trang bị kiến thức sang phát triển năng lực toàn diện của người học. Mọi tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận để giải quyết các vấn đề phải đổi mới mạnh mẽ hơn nữa, hành động quyết liệt hơn nữa theo hướng: Mọi công dân phải được tiếp cận bình đẳng với GD&ĐT; xây dựng chương trình, giáo trình tiên tiến, hiện đại, phù hợp thực tế hơn nữa, học đi đôi với hành, học thật, thi thật, hiệu quả thật. Tập trung khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên, bảo đảm nguyên tắc “có học sinh phải có giáo viên”, nhưng phải hợp lý, hiệu quả.

Giáo dục đang đặt ra những vấn đề cấp bách, đòi hỏi ngành phải vượt qua chính mình, biến cái không thể thành có thể, cái xã hội đang cần, và để làm tốt điều đó, bên cạnh đầu tư nguồn lực vật chất, thì chất lượng nguồn lực con người của ngành giáo dục có vai trò rất quan trọng. Đó là những con người quản lý giáo dục phải có tầm nhìn, giáo viên phải là hình tượng rất cao đẹp, không chỉ về kiến thức, mà còn nhân cách. Từ những con người có chất lượng trong ngành giáo dục sẽ tạo ra nguồn nhân lực có chất lượng cho xã hội, đủ sức gánh vác yêu cầu đặt ra của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Thái Minh